Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΚΚΙΝΑΚΟΥ
«Ο,τι να δεις -καλώς το βλέπεις,
αρκεί να 'ναι: Αναγγελία»
Οδ. Ελύτης (Μαρία Νεφέλη)
Ολοι καταλαβαίνουμε ότι ως κοινωνία βρισκόμαστε σε φαύλο κύκλο. Είμαστε μέσα στο τούνελ και στους περισσότερους είναι εμπεδωμένη η αντίληψη ότι δεν υπάρχει διέξοδος. Παρά τις προσπάθειες, παρά τη λιτότητα, παρά τους περιορισμούς. Οι Ελληνες έχασαν σχεδόν το μισό τους εισόδημα, η μεσαία τάξη εξαφανίστηκε και οι χαμηλοσυνταξιούχοι, οι απλοί εργαζόμενοι, αγρότες, φοιτητές πένονται. Ενα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού έπεσε στην ανεργία και πολλοί κατέφυγαν στα συσσίτια. Η κοινωνία στο σύνολό της έχασε την ελπίδα της, ούτε καν αντιστέκεται. Περιμένει σχεδόν μοιρολατρικά τον «από μηχανής θεό». Οπως στις αρχαίες τραγωδίες. Οι αναλύσεις βέβαια δεν σταμάτησαν. Ολοι προσπαθούν να προσεγγίσουν το πρόβλημα. Οχι μόνο οι ειδικοί, αλλά και οι απλοί άνθρωποι. Πολλά τα διλήμματα, πολλά τα ερωτήματα, περισσότερες οι προτεινόμενες «λύσεις». Η πολιτική «ελίτ» προσπαθεί να μας πείσει ότι «όλοι μαζί τα φάγαμε». Οι πολίτες ότι ευθύνεται η πολιτική ελίτ, με τον τρόπο που διαχειρίστηκε τα κοινά τα τελευταία τριάντα χρόνια. Οι δημόσιοι υπάλληλοι στοχοποιούν τους ελεύθερους επαγγελματίες, οι επιχειρηματίες τους δημοσίους υπαλλήλους. Οι μικρομεσαίοι τους μεγάλους και ισχυρούς του χρήματος, οι μεγάλοι τη μεγάλη μάζα των μικρομεσαίων. Οι ισχυροί του χρήματος χρησιμοποιώντας τις «τρύπες» του συστήματος ξεφεύγουν. Οι μικροί χρησιμοποιούν τη συμπεριφορά των μεγάλων σαν άλλοθι. Ολοι μαζί αναθεματίζουν το «σύστημα», αλλά έχουν μεγάλη δυσκολία να πουν τι είναι το "σύστημα". Τα κόμματα, παρά τις επιπολής αλλαγές, συνεχίζουν το μικροκομματικό παιχνίδι, αυτό που έμαθαν χρόνια τώρα στη δημοκρατία διά αντιπροσώπων. Το ίδιο λαϊκίστικο παιχνίδι, το ίδιο πελατειακό πλαίσιο, το ίδιο αδιέξοδο. Ενα κρίσιμο ερώτημα είναι πώς θα βγούμε από το αδιέξοδο; Τι πρέπει και πώς να αλλάξει; Τι πρέπει να κάνουμε; Πριν καταστραφεί η οικονομία, αποσαθρώθηκε η κοινωνία και πριν απ' όλα αλλοτριώθηκαν οι άνθρωποι. Αλλά ο άνθρωπος είναι το υποκείμενο κάθε νέας συμπεριφοράς. Πώς όμως θα αλλάξουν 10.000.000 άνθρωποι; Ενας τρόπος υπάρχει. Οι επιστήμες της συμπεριφοράς μας λένε ότι η μίμηση προτύπου είναι ο ισχυρότερος τρόπος μάθησης. Ετσι μαθαίνει, έτσι αλλάζει ο άνθρωπος. Οσο βλέπουμε τους αξιωματούχους της εξουσίας να ξεφεύγουν και αποκομμένοι απ' την κοινωνία να παράγουν πολιτική για τον εαυτό τους, δεν μπορεί να γίνει κάτι. Οσο βλέπουμε τους ισχυρούς του χρήματος να μένουν ανέλεγκτοι και ανενόχλητοι να συνεχίζουν, καμιά αλλαγή δεν μπορεί να προκύψει. Ο έλεγχος έχει νόημα όταν οι πολλοί συμμορφώνονται και ελέγχονται οι λίγοι παραβατικοί και καθίσταται ανενεργός όταν η κοινωνία ολόκληρη απειθαρχεί. Επομένως μας χρειάζονται ενεργήματα ισχυρής συμβολιστικής αξίας. Οσοι διαχειρίστηκαν δημόσιο πλούτο και όσοι συναποτελούν τους ισχυρούς του χρήματος σ' αυτή τη χώρα πρέπει με μια πράξη νομοθετικού περιεχομένου να περάσουν από το κόσκινο του ουσιώδους ελέγχου. Εδώ ενδεχομένως είναι το μόνο σημείο που μας χρειάζεται η πράξη νομοθετικού περιεχομένου. Αν γίνει, στην κοινωνία θα επέλθει η «αυτόματη συμμόρφωση» στον νόμο και δεν θα χρειαζόμαστε παρά μόνον τον έλεγχο των παραβατών. Αν γίνει αυτό, μόνον τότε μπορεί να καταλάβει ο πολίτης ότι η εποχή της ευωχίας τελείωσε. Αν γίνει αυτό, μόνον τότε μπορεί να αρχίσει ένα νέο πλαίσιο επανανοηματοδότησης της ζωής μας, ένα νέο πλαίσιο επαναδιευθέτησης αξιών, αρετών και ιεραρχήσεων που έχει ανάγκη η κοινωνία μας. Αλλιώς θα βρισκόμαστε μέσα στο τούνελ, περιμένοντας την «ανάπτυξη».
(Αναδημοσίευση από τα Χανιώτικα νέα - 23/8/2013)
«Ο,τι να δεις -καλώς το βλέπεις,
αρκεί να 'ναι: Αναγγελία»
Οδ. Ελύτης (Μαρία Νεφέλη)
Ολοι καταλαβαίνουμε ότι ως κοινωνία βρισκόμαστε σε φαύλο κύκλο. Είμαστε μέσα στο τούνελ και στους περισσότερους είναι εμπεδωμένη η αντίληψη ότι δεν υπάρχει διέξοδος. Παρά τις προσπάθειες, παρά τη λιτότητα, παρά τους περιορισμούς. Οι Ελληνες έχασαν σχεδόν το μισό τους εισόδημα, η μεσαία τάξη εξαφανίστηκε και οι χαμηλοσυνταξιούχοι, οι απλοί εργαζόμενοι, αγρότες, φοιτητές πένονται. Ενα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού έπεσε στην ανεργία και πολλοί κατέφυγαν στα συσσίτια. Η κοινωνία στο σύνολό της έχασε την ελπίδα της, ούτε καν αντιστέκεται. Περιμένει σχεδόν μοιρολατρικά τον «από μηχανής θεό». Οπως στις αρχαίες τραγωδίες. Οι αναλύσεις βέβαια δεν σταμάτησαν. Ολοι προσπαθούν να προσεγγίσουν το πρόβλημα. Οχι μόνο οι ειδικοί, αλλά και οι απλοί άνθρωποι. Πολλά τα διλήμματα, πολλά τα ερωτήματα, περισσότερες οι προτεινόμενες «λύσεις». Η πολιτική «ελίτ» προσπαθεί να μας πείσει ότι «όλοι μαζί τα φάγαμε». Οι πολίτες ότι ευθύνεται η πολιτική ελίτ, με τον τρόπο που διαχειρίστηκε τα κοινά τα τελευταία τριάντα χρόνια. Οι δημόσιοι υπάλληλοι στοχοποιούν τους ελεύθερους επαγγελματίες, οι επιχειρηματίες τους δημοσίους υπαλλήλους. Οι μικρομεσαίοι τους μεγάλους και ισχυρούς του χρήματος, οι μεγάλοι τη μεγάλη μάζα των μικρομεσαίων. Οι ισχυροί του χρήματος χρησιμοποιώντας τις «τρύπες» του συστήματος ξεφεύγουν. Οι μικροί χρησιμοποιούν τη συμπεριφορά των μεγάλων σαν άλλοθι. Ολοι μαζί αναθεματίζουν το «σύστημα», αλλά έχουν μεγάλη δυσκολία να πουν τι είναι το "σύστημα". Τα κόμματα, παρά τις επιπολής αλλαγές, συνεχίζουν το μικροκομματικό παιχνίδι, αυτό που έμαθαν χρόνια τώρα στη δημοκρατία διά αντιπροσώπων. Το ίδιο λαϊκίστικο παιχνίδι, το ίδιο πελατειακό πλαίσιο, το ίδιο αδιέξοδο. Ενα κρίσιμο ερώτημα είναι πώς θα βγούμε από το αδιέξοδο; Τι πρέπει και πώς να αλλάξει; Τι πρέπει να κάνουμε; Πριν καταστραφεί η οικονομία, αποσαθρώθηκε η κοινωνία και πριν απ' όλα αλλοτριώθηκαν οι άνθρωποι. Αλλά ο άνθρωπος είναι το υποκείμενο κάθε νέας συμπεριφοράς. Πώς όμως θα αλλάξουν 10.000.000 άνθρωποι; Ενας τρόπος υπάρχει. Οι επιστήμες της συμπεριφοράς μας λένε ότι η μίμηση προτύπου είναι ο ισχυρότερος τρόπος μάθησης. Ετσι μαθαίνει, έτσι αλλάζει ο άνθρωπος. Οσο βλέπουμε τους αξιωματούχους της εξουσίας να ξεφεύγουν και αποκομμένοι απ' την κοινωνία να παράγουν πολιτική για τον εαυτό τους, δεν μπορεί να γίνει κάτι. Οσο βλέπουμε τους ισχυρούς του χρήματος να μένουν ανέλεγκτοι και ανενόχλητοι να συνεχίζουν, καμιά αλλαγή δεν μπορεί να προκύψει. Ο έλεγχος έχει νόημα όταν οι πολλοί συμμορφώνονται και ελέγχονται οι λίγοι παραβατικοί και καθίσταται ανενεργός όταν η κοινωνία ολόκληρη απειθαρχεί. Επομένως μας χρειάζονται ενεργήματα ισχυρής συμβολιστικής αξίας. Οσοι διαχειρίστηκαν δημόσιο πλούτο και όσοι συναποτελούν τους ισχυρούς του χρήματος σ' αυτή τη χώρα πρέπει με μια πράξη νομοθετικού περιεχομένου να περάσουν από το κόσκινο του ουσιώδους ελέγχου. Εδώ ενδεχομένως είναι το μόνο σημείο που μας χρειάζεται η πράξη νομοθετικού περιεχομένου. Αν γίνει, στην κοινωνία θα επέλθει η «αυτόματη συμμόρφωση» στον νόμο και δεν θα χρειαζόμαστε παρά μόνον τον έλεγχο των παραβατών. Αν γίνει αυτό, μόνον τότε μπορεί να καταλάβει ο πολίτης ότι η εποχή της ευωχίας τελείωσε. Αν γίνει αυτό, μόνον τότε μπορεί να αρχίσει ένα νέο πλαίσιο επανανοηματοδότησης της ζωής μας, ένα νέο πλαίσιο επαναδιευθέτησης αξιών, αρετών και ιεραρχήσεων που έχει ανάγκη η κοινωνία μας. Αλλιώς θα βρισκόμαστε μέσα στο τούνελ, περιμένοντας την «ανάπτυξη».
(Αναδημοσίευση από τα Χανιώτικα νέα - 23/8/2013)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου