Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2018

Παραμένουν τα… μαύρα χάλια στον Β.Ο.Α.Κ.

Απειρα τα σχόλιά μας για τα… μαύρα χάλια του Βόρειου Οδικού Αξονα Κρήτης, τουλάχιστον στον Νομό Χανίων, με τις κρυμμένες από θάμνους πινακίδες, την έλλειψη φωτισμού, τα επικίνδυνα σημεία. Ενα τέτοιο σημείο, άκρως επικίνδυνο, βρίσκεται στη διαδρομή από Αρμένους προς Χανιά, στην επικίνδυνη στροφή των Καλυβών. Στο σημείο αυτό, όπως ανέφερε αναγνώστης μας ο οποίος επικοινώνησε χθες το απόγευμα με τα “Χανιώτικα νέα”, έχουν φύγει τμήματα της ασφάλτου με αποτέλεσμα να έχουν ανοίξει επικίνδυνες λακκούβες.
«Επιτέλους, τα αρμόδια συνεργεία ας επέμβουν άμεσα πριν θρηνήσουμε θύματα», ανέφερε ο αναγνώστης μας.
Σε ό,τι αφορά τη διαδρομή προς Κολυμπάρι, πινακίδες όπως αυτή που προειδοποιεί για τον κόμβο Ταυρωνίτη, παραμένει πλήρως καλυμμένη από θάμνους.
Απορίας άξιον είναι τι περιμένει επιτέλους η Διεύθυνση Τεχνικών Εργων της Περιφέρειας και η όποια άλλη αρμόδια υπηρεσία για να επέμβει άμεσα και να αποκαταστήσει τα προβλήματα ώστε να είναι πιο ασφαλής η οδήγηση.
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 31/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/paramenoun-ta-mavra-chalia-ston-v-o-a-k/

Σάββατο 29 Δεκεμβρίου 2018

Προεκλογική... χρονιά

Η χρονιά που έρχεται θα έχει “άρωμα” προεκλογικό. Τόσο σε ό,τι αφορά τις εθνικές όσο και σε σχέση με τις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Ηδη, για τον Δήμο Χανίων έχουν ανακοινωθεί 12 υποψηφιότητες με τους υποψηφίους δημάρχους να έχουν αρχίσει περιοδείες, ανακοινώσεις, δηλώσεις.
Είναι φανερό ότι στο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την προσφυγή στις κάλπες, τόσο τοπικά όσο και εθνικά, θα δούμε και θα ακούσουμε πολλά. Θα δούμε έργα, θα ακούσουμε υποσχέσεις, θα διαβάσουμε για αντιπαραθέσεις. Συνηθίζεται, άλλωστε, οι τοπικές και -κυρίως- οι εθνικές εξουσίες να κρατάνε για το τέλος, το “κλειδί” των έργων και των παροχών. Για την περίοδο λίγο πριν τις κάλπες ώστε ο ψηφοφόρος να έχει να θυμάται.
Η προεκλογική περίοδος λέγεται πως θα είναι έντονη με τα επιτελεία των υποψηφίων ήδη να κάνουν σχέδια.
Ωστόσο, χρειάζεται ψυχραιμία και νηφαλιότητα.
Τόσο από τους υποψηφίους όσο και από την κοινωνία, την οποία οφείλουν να υπηρετούν. Την κοινωνία η οποία απαιτεί ένα καλύτερο μέλλον.
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 29/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/proeklogiki-chronia/

Παρασκευή 28 Δεκεμβρίου 2018

Φοίβος Ζαφειρίδης: Για τις αιτίες και τη θεραπεία των εξαρτήσεων

Το νέο βιβλίο του Φοίβου Ζαφειρίδη: "Για τις αιτίες και τη θεραπεία των εξαρτήσεων" παρουσίασε στις 28/12/2018 στην "Εφημερίδα των Συντακτών" με ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο ο δημοσιογράφος Γιώργος Σταματόπουλος. 
Το βιβλίο μέσα από το οποίο δίδεται έμφαση στις κοινότητες και προοδευτικά στις ομάδες αυτοβοήθειας εντός των οποίων σφυρηλατούνται δεσμοί αλληλεγγύης, πάνω στους οποίους θα στηριχτεί η αναμόρφωση του εαυτού, η δημιουργία προσωπικού οράματος, κόντρα στις εξαρτήσεις,
αποτελεί μια μακροσκελής συνέντευξη του καθηγητή στον William L. White, σύμβουλο έρευνας στο Σύστημα Υγείας του Chestnut/Ιδρυμα Lighthouse.
Το κείμενο του Γιώργου Σταματόπουλου για το συγκεκριμένο βιβλίο, το οποίο αναδημοσιεύουμε με πηγή την ιστοσελίδα της Εφημερίδας των Συντακτών, έχει ως εξής:

Ριζοσπαστικές Αναγνώσεις

Ουσίες-κράτος-κοινωνία
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ
Ο ψυχίατρος Φοίβος Ζαφειρίδης είναι από τους πρώτους που ερμήνευσαν τις ψυχολογικές και ψυχιατρικές διαταραχές με βάση το κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον, κόντρα στην κυρίαρχη αντίληψη, που επιμένει να τις αποδίδει σε βιολογικές και βιοχημικές κληρονομικές αντιλήψεις. Θεωρεί ο ίδιος ότι μια τέτοια αντίληψη, που απομονώνει την ανθρώπινη συμπεριφορά από το κοινωνικοπολιτικό της πλαίσιο, δηλαδή από την ιστορικότητά της, θα κατέληγε π.χ. «με αδιαμφισβήτητο τρόπο να διαγνώσει ότι το 80%, ίσως και μεγαλύτερο ποσοστό του γερμανικού λαού, που στήριξε το συγκεκριμένο πολιτικό σύστημα [σ.σ. ναζιστικό], έπασχε από παρανοϊκές ιδέες και παραλήρημα εθνικιστικού μεγαλείου».
Και όμως, λέει, αυτές είναι κλινικές διαγνώσεις που συναντώνται στον επίσημο διεθνή ψυχιατρικό κατάλογο (DSM) με βάση τις οποίες πολλοί συνάνθρωποί μας εγκλείονται σε ψυχιατρεία ή υποχρεώνονται σε ισόβια λήψη ψυχοφαρμάκων (σελ. 57).
Το βιβλίο είναι μια μακροσκελής συνέντευξη του καθηγητή στον William L. White, σύμβουλο έρευνας στο Σύστημα Υγείας του Chestnut/Ιδρυμα Lighthouse, ένα από τα βιβλία του οποίου έχει τιμηθεί με το βραβείο McGovern Family Foundation ως το καλύτερο που έχει γραφεί για την ανάρρωση από την εξάρτηση.
Ο εν λόγω επιστήμονας παίρνει συνεντεύξεις από κορυφαίους συναδέλφους του από όλο τον κόσμο και δεν είναι τυχαίο ότι από την Ελλάδα επέλεξε έναν από τους πρωτοπόρους στην απεξάρτηση, τον Φοίβο Ζαφειρίδη.
Οπως σημειώνει στον πρόλογο ο επίκουρος καθηγητής Μανόλης Τζανάκης, «ο Φ.Ζ. αποτελεί μια εμβληματική φιγούρα στον χώρο της απεξάρτησης. [...] Ηταν αυτός που εισήγαγε τον θεσμό των θεραπευτικών κοινοτήτων στην Ελλάδα· αποκτώντας αρχικά επαγγελματικές εμπειρίες σε θεραπευτικά περιβάλλοντα στα οποία ασκούσαν ισχυρή επιρροή τόσο η "αντιψυχιατρική" των David Cooper, Roland Laing και του Αμερικανού Thomas Szazz όσο και η ιταλική εμπειρία της Δημοκρατικής Ψυχιατρικής του Franco Basaglia».
Εμφαση δίνεται στις κοινότητες και προοδευτικά στις ομάδες αυτοβοήθειας εντός των οποίων σφυρηλατούνται δεσμοί αλληλεγγύης, πάνω στους οποίους θα στηριχτεί η αναμόρφωση του εαυτού, η δημιουργία προσωπικού οράματος. Αυτά χωρίς τη μεσολάβηση επαγγελματιών. Δεν στέκεται απλώς επιφυλακτικά απέναντι στο κυρίαρχο επιστημονικό ρεύμα της ψυχολογίας και της ψυχιατρικής· αμφισβητεί την αξιοπιστία των αντιλήψεών του, ιδιαίτερα στο πεδίο των εξαρτήσεων, τις οποίες αποκαλεί αποδεδειγμένα λανθασμένες: «Οι περισσότεροι ερευνητές δεν θέτουν καν το ερώτημα αν οι περιβαλλοντικές συνθήκες οφείλουν να διερευνηθούν ως πιθανοί αιτιολογικοί παράγοντες στο πεδίο των εξαρτήσεων και των άλλων ψυχοκοινωνικών προβλημάτων».
Αναφερόμενος στην «πράξη Χάρισον» [ψηφίστηκε από το αμερικανικό Κογκρέσο το 1914 (!) και η οποία ανέθετε στην ιατρική επιστημονική κοινότητα τη διαχείριση του προβλήματος της εξάρτησης] υπογραμμίζει: «Προκαλεί έκπληξη η στάση της ιατρικής κοινότητας, που χωρίς καμία νομιμοποιητική έρευνα αναλαμβάνει ευχαρίστως αυτή την ανάθεση.[...] Πρόκειται για μία από τις πρώτες επίσημες διαπλοκές πολιτικής εξουσίας και επιστημονικής κοινότητας.[...] Υιοθετώντας τη βιολογική αντίληψη της εξάρτησης, τα ναρκωτικά δαιμονοποιούνται, τίθενται υπό διωγμό και εξαπολύεται ένας άσκοπος πόλεμος, που θα κοστίσει δισεκατομμύρια δολάρια στους φορολογούμενους χωρίς κανένα αποτέλεσμα».
Ενα από τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα σήμερα είναι η διάθεση τεχνογνωσίας στους εξαρτημένους και στις οικογένειές τους προκειμένου να διαμορφώσουν οι ίδιοι τη δική τους πρόταση αλληλοβοήθειας και αυτοβοήθειας. Βλέπει ότι κατά κανόνα ο πάσχων πολίτης αδυνατεί να συνδέσει το προσωπικό του πρόβλημα με το γενικότερο κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα -και σημειώνει: «Επιτέλους, αν αυτή τη σύνδεση ανάμεσα στο προσωπικό και στο πολιτισμικό/κοινωνικό/πολιτικό δεν την κάνει ο πάσχων πολίτης, που αποφάσισε να αλλάξει πορεία στη ζωή του, από ποιον περιμένουμε να την κάνει; Από τον σύμβουλο/θεραπευτή που έχει συνδέσει τα υπαρξιακά προβλήματα των πελατών του με την τσέπη του, ή από τον πολιτικό που είναι εξαρτημένος και ο ίδιος από τη δύναμη, τη δημοσιότητα και το χρήμα;»
Δεν μασάει τα λόγια του ο καθηγητής -γνωρίζει τι συμβαίνει. Το φαινόμενο της εξάρτησης είναι τεράστιο. Οσοι θέλουν να το κατανοήσουν [πανεπιστημιακοί και φοιτητές] οφείλουν να γνωρίζουν την ιστορία των εξαρτήσεων. Ο Φ.Ζ. προτείνει τρία βιβλία στους πανεπιστημιακούς συναδέλφους του που θα έπρεπε, λέει, να διδάσκονται σε όλες τις πανεπιστημιακές σχολές: White, To slaying the Dragon, 1998· Bruce Alexander, Παγκοσμιοποίηση της εξάρτησης και Stanton Peele (1989) Diseasing of America.
Επιφυλάξεις διατυπώνει για ΚΕΘΕΑ και ΟΚΑΝΑ, όπου διακρίνει σημάδια κόπωσης και μετεξέλιξης σε γραφειοκρατικό ιδρυματισμό. «Κατά τη γνώμη μου, η απαγόρευση των ναρκωτικών και η ταυτόχρονη διαφήμιση δωρεάν χορήγησης οπιοειδών από έναν κρατικό οργανισμό, αν δεν αποτελεί μεγάλη αντίφαση, συνιστά μεγάλη υποκρισία». Πώς βλέπει τη θεραπεία στην Ελλάδα; «Πιστεύω ότι το μέλλον της θεραπείας ανήκει στις ομάδες αυτοβοήθειας, ανεξάρτητα από την όποια κριτική μπορεί να ασκήσει κανείς σε επιμέρους σημεία της φιλοσοφίας τους και ανεξάρτητα από τα εκφυλιστικά σημάδια που εμφανίζουν κάποιες από τις ομάδες. Γιατί οι ομάδες των Α.Α. [Ανώνυμοι Αλκοολικοί] και Ν.Α. [Ναρκομανείς Ανώνυμοι] διαθέτουν θεραπευτικά χαρακτηριστικά και δυνατότητα προσαρμογής στα νέα δεδομένα που ούτε στο όνειρό τους δεν μπορούν να δουν τα προγράμματα τα οποία διαχειρίζονται επαγγελματίες».
Τολμηρό βιβλίο, συγκροτημένο από μακρόχρονη πείρα, συνεχή έρευνα· βιωματικό και επιστημονικό ταυτόχρονα. Ειλικρινές και -κυρίως- μυητικό σε δημοκρατικές μορφές οργάνωσης, που έχουν βάση την κοινότητα, την αλληλεγγύη, που γεννούν έναν νέο ανθρωπολογικό τύπο, μακριά από ειδικούς και εξουσίες, μακριά από ολοκληρωτικές λογικές και συμπεριφορές.
Η κατακλείς από τον συγγραφέα: «Συνειδητοποίησα -χωρίς να υποτιμώ τη σημασία της θεραπείας- ότι το πιο σημαντικό είναι η ενημέρωση των πολιτών για την αληθινή φύση του φαινομένου. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για τη μακροπρόθεσμη επίλυση του προβλήματος, κλειδί της οποίας είναι η προσωπική και κοινωνική αλλαγή».
(Αναδημοσίευση από την Εφημερίδα των Συντακτών - 28/12/2018)
Link: https://www.efsyn.gr/arthro/i-exartisi-den-apotelei-noso?fbclid=IwAR1-KOE8yRTV2IsYySqGgSL6fRGY-Hd7mrshjYW_U1VWrICuGL2HKa9LEw8

Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2018

Το άλλο νόημα των γιορτών

Μέρες γιορτινές, μέρες αγάπης, αλλά η σκέψη βρίσκεται, συχνά, σε εκείνους οι οποίοι δεν μπορούν να απολαύσουν ό,τι απολαμβάνουν οι περισσότεροι: το οικογενειακό τραπέζι, τα χριστουγεννιάτικα δώρα, τις αγκαλιές, τα φιλιά.
Μέρες εορταστικές και η σκέψη βρίσκεται στους ανθρώπους που μέσα στη δίνη των μνημονίων, έχασαν εισόδημα, δουλειά ή ακόμα και σπίτι. Που βρέθηκαν στον δρόμο, μόνοι τους στον αγώνα της επιβίωσης. Και ενίοτε οι γιορτές είναι το… πένθος των ανθρώπων που είναι μόνοι στην πάλη της ζωής.
«Θέλουμε ζωή, όχι επιβίωση», έλεγε ένα παλιό σύνθημα που παραμένει δραματικά επίκαιρο.
Τώρα, τις χριστουγεννιάτικες αυτές μέρες, φορείς της Αυτοδιοίκησης, αλλά και -κυρίως- απλοί πολίτες, θα δώσουν λίγη χαρά, μέσα από το υστέρημά τους, σε κάποιους από αυτούς τους ανθρώπους. Θα πραγματοποιηθούν εορταστικά τραπέζια για απόρους ενώ ήδη, διεξάγονται παζάρια αλληλεγγύης για άτομα που έχουν ανάγκη. Και, φυσικά, είναι σημαντικές αυτές οι δράσεις.
Επειτα, όμως, θα φύγουν οι γιορτές και θα επανέλθουμε στη συνήθη κανονικότητα. Με τη σκέψη κάθε νοικοκυριού στη δική του επιβίωση που γίνεται δύσκολη, μέσα από τα άδικα μέτρα και τα “χαράτσια” που συνεχίζουν να το γονατίζουν. Πού χρόνος να σκεφτείς τον “άλλον” όταν ο ίδιος περνάς τον δικό σου Γολγοθά;
Αλλά δεν είναι έτσι η μόνον έτσι τουλάχιστον. Κάποιοι εννοούν -στην πράξη- ότι η αλληλεγγύη δεν είναι ταυτόσημο των εορτών αλλά στάση ζωής κάθε μέρα του χρόνου. Ο λόγος για δομές όπως τα συσσίτια της Σπλάντζιας, τα συσσίτια ενοριών, οι “Γιατροί του Κόσμου”, το Κοινωνικό Ιατρείο, τα Κοινωνικά Παντοπωλεία, που δεν σταματούν ποτέ να λειτουργούν.
Μέρες εορταστικές και μέρες ευχών. Ευχών η νέα χρονιά να πάρει πίσω τα άδικα μέτρα, να μας φέρει πιο κοντά στο “εμείς” και στην ουσιαστική έννοια της αλληλεγγύης, που είναι, άλλωστε, ένα από τα νοήματα των Χριστουγέννων. Ευχών για υγεία, αγάπη, περισσότερη δικαιοσύνη και προκοπή, μέσα στην πολυτάραχη και ρευστή αυτή εποχή όχι μόνο για την Ελλάδα και την Ευρώπη αλλά για όλον τον πλανήτη. Για έναν κόσμο που θα χωράνε όλα τα πλάσματά του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ
(Χανιώτικα νέα - 24/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/to-allo-noima-ton-giorton/?fbclid=IwAR3n98kOuiNVq9zWeWLGCO8qHUg3Sk3esDyMe9yimqVDmlXnReczdmNOITU

Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2018

Χανς Κόλχαας: Μια εκπληκτική παράσταση για το Δίκαιο στο θέατρο ΑΡΤ63

Γράφτηκε πριν 200 περίπου χρόνια -γύρω στο 1800- αλλά παραμένει και θα παραμένει επίκαιρο όσο στον Κόσμο θα επικρατούν αδικία και αγώνες για το Δίκαιο.
Ο λόγος για το "Χανς Κόλχαας", το  έργο του Τζέιμς Σόντερς βασισμένο στο εμβληματικό κείμενο του Χάινριχ φον Κλάιστ (18 Οκτωβρίου 1777 - 21 Νοεμβρίου 1811), που ανεβαίνει αριστοτεχνικά στο θέατρο ART63 στην Αθήνα (3ης Σεπτεμβρίου 63) σε σκηνοθεσία Λίλλυς Μελεμέ.
Η υπόθεση χρονολογείται στη Γερμανία του 1500.
Ο Χανς Κόλχαας είναι ένας φιλήσυχος έμπορος αλόγων ο οποίος μέσα σε μια νύχτα μετατρέπεται σε εκδικητή και τιμωρό, σε έναν επαναστάτη της εποχής του, απέναντι στην αυθαιρεσία της εξουσίας εκείνου του καιρού στη Γερμανία. Αφορμή το γεγονός ότι ο ίδιος πέφτει θύμα αδικίας από τη μεριά ενός κοινωνικά ισχυρού άρχοντα, του βαρώνου. Αρκεί αυτή η αδικία, καθώς δεν δικαιώνεται από τους νόμους της πολιτείας, για να αφήσει την οικογένειά του και να ξεκινήσει τη σύγκρουση με τους μηχανισμούς του κράτους, που γίνεται ολοένα και πιο ανεξέλεγκτη. Μια σύγκρουση που του κοστίζει ακόμα και τη ζωή του...
Τον Χανς Κόλχαας ενσαρκώνει αριστοτεχνικά ο Νίκος Νίκας, πλαισιωμένος από νέους επαγγελματίες ηθοποιούς (Σάλλη Αλ Ταπάς, Παμπίνα Γεωργίου, Ηλέκτρα Θεολόγη, Γιώργος Καρακυριάκος, Τόνια Μαράκη, Χρήστος Ματσιαρόκος, Γιώργος Ξούλος, Δέσποινα Πέττα, Παναγιώτης Ράιος, James Rodi Νίκη Σκιαδαρέση) οι οποίοι ερμηνεύουν υπέροχα τους ρόλους τους.
Είναι μια εκπληκτική παράσταση, διάρκειας περίπου 90 λεπτών, που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή καθώς εξελίσσεται με καταιγιστικό ρυθμό.
Η παράσταση ολοκληρώνεται με τη διασκευή του τραγουδιού των Σάϊμον και Γκάρφανκελ: Sound of silence, με τους συντελεστές  να εισπράττουν το θερμό χειροκρότημα του κοινού.
Οι υπόλοιποι συντελεστές της παράστασης είναι: κίνηση: Κική Μπάκα, μουσική Διδασκαλία: Μάρω Θεοδωράκη, δραματουργική επεξεργασία: Τόνια Τσαμούρη, σκηνικά / κοστούμια: Άννα Ζούλια, Σύλβια Χαρατσάρη, βοηθός σκηνοθέτη: Αντώνης Τρίκκης, φωτογραφίες: Αρείων Στεφανίδης.
Είναι μια παράσταση που αξίζει να δουν όλοι.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ
INFO:
Θέατρο Art 63: 3ης Σεπτεμβρίου 63.
Παραστάσεις κάθε Σάββατο στις 9 μ.μ. και Κυριακή στις 8 μ.μ.
Διάρκεια: 1 ώρα και 45 λεπτά χωρίς διάλειμμα
Τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ (γενική είσοδος, στο ταμείο) | 8 ευρώ (μειωμένο, προπώληση)
facebook: Χώρος Τέχνης Art 63
Πληροφορίες – κρατήσεις στο: 21 0323 3537 και στο viva.gr

Πέμπτη 13 Δεκεμβρίου 2018

Χανιά: Ανάγκη έργων υποδομής για περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη

Η ανάγκη να προχωρήσουν άμεσα οι διαδικασίες για έργα υποδομής που θα βελτιώσουν, μεταξύ άλλων, την πρόσβαση των επισκεπτών από το λιμάνι της Σούδας και το αεροδρόμιο στον ιστό της πόλης, επισημάνθηκε στο περιθώριο της χθεσινοβραδινής παρουσίασης έρευνας στο θέατρο: “Μίκης Θεοδωράκης”.
Kαι αυτό γιατί τα Χανιά το 2019 αναμένουν αύξηση στον τουρισμό με τον αριθμό των επισκεπτών κρουαζιέρας να φτάνει σε ποσοστό… ρεκόρ καθώς προβλέπεται να αυξηθούν τουλάχιστον σε 220.000 από 150.000 το 2018.
Πάντως, σύμφωνα με την έρευνα, που αφορούσε τη μέτρηση ικανοποίησης επιβατών Κρουαζιέρας που επισκέφθηκαν τα Χανιά μέσω του λιμένα Σούδας το 2108, οι επισκέπτες κρουαζιέρας εμφανίζονται ικανοποιημένοι από τη φιλοξενία, τις αγορές, τις τιμές και το φαγητό και, αντίθετα, δυσαρεστημένοι από από την κατάσταση στους δρόμους, την κυκλοφορία και τη συμπεριφορά των οδηγών, την κατάσταση των κτηρίων, την καθαριότητα σε τουαλέτες και άλλους δημόσιους χώρους.
Η έρευνα εκπονήθηκε από το Εργαστήριο Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων (ΕΡΓΑΣΥΑ) του Πολυτεχνείου Κρήτης σε συνεργασία με το Λιμενικό Ταμείο Νομού Χανίων, τον Δήμο Χανίων και τον Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Χανίων και παρουσιάστηκε σε εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν οι συγκεκριμένοι φορείς χθες το απόγευμα στο θέατρο: “Μίκης Θεοδωράκης” στο παλιό λιμάνι.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι επισκέπτες κρουαζιέρας είναι συνήθως μεγάλης ηλικίας, δεδομένου ότι το 50% έχει ηλικία μεγαλύτερη από 60 έτη, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας εκτιμάται στα 58 έτη περίπου. Οι πιο σημαντικές χώρες προέλευσης είναι οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία και ο Καναδάς (80% των επισκεπτών).
ΥΨΗΛΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ
Το εισόδημα των επισκεπτών είναι αρκετά υψηλό, δεδομένου ότι περισσότερο από το 40% έχει συνολικό οικογενειακό εισόδημα μεγαλύτερο από 60000€ (μέσος όρος οικογενειακού εισοδήματος 58000€ περίπου). Επίσης, η συντριπτική πλειοψηφία των επισκεπτών (88%) δεν έχει επισκεφτεί τα Χανιά στο παρελθόν. Το προφίλ του επισκέπτη κρουαζιέρας διαφοροποιείται από το προφίλ του αλλοδαπού τουρίστα που καταφτάνει στα Χανιά μέσω πτήσεων charter (ή άλλων αεροπορικών πτήσεων). Οι επισκέπτες κρουαζιέρας εμφανίζουν μεγαλύτερη ηλικία, δεν προέρχονται από Σκανδιναβικές χώρες, δεν πραγματοποιούν οικογενειακές διακοπές, ενώ το ποσοστό των επαναλαμβανόμενων επισκεπτών είναι σημαντικά μικρότερο.
ΤΑ ΣΥΝ ΚΑΙ ΤΑ ΠΛΗΝ
Σύμφωνα με τους μελετητές, οι επισκέπτες κρουαζιέρας εμφανίζονται ιδιαίτερα ικανοποιημένοι τόσο από τις υπηρεσίες του λιμανιού της Σούδας, όσο και από την επίσκεψή τους στα Χανιά ή τα περίχωρα. Δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στις υπηρεσίες υποδοχής και την φιλικότητα και ευγένεια του προσωπικού, χαρακτηριστικά τα οποία, όπως αναφέρεται στην έρευνα, αποτελούν και τα σημαντικότερα δυνατά σημεία του λιμανιού της Σούδας. Αναφορικά με την επίσκεψη των επιβατών στα Χανιά, φαίνεται ότι μεγαλύτερη βαρύτητα δίνεται στην φιλοξενία, τη συμπεριφορά των ντόπιων και το αίσθημα ασφάλειας, καθώς και στα τοπικά μέσα μεταφοράς.
Το 58% περίπου των επισκεπτών δηλώνει κάπως ή πολύ πιθανό να επαναλάβει την επίσκεψή του εκτός κρουαζιέρας, το 81% δηλώνει κάπως ή πολύ πιθανό να συστήσει τα Χανιά ως προορισμό διακοπών σε φίλους και συγγενείς, ενώ το 71% των επισκεπτών δηλώνει ότι η συνολική εμπειρία επίσκεψης στα Χανιά ήταν καλύτερη ή κάπως καλύτερη σε σχέση με τις προσδοκίες τους.
Οι σημαντικότερες θετικές εντυπώσεις των επισκεπτών αφορούν κυρίως την φιλοξενία, την φιλικότητα και το αίσθημα ασφάλειας, καθώς και το Ενετικό λιμάνι ή/και την παλιά πόλη. Άλλες θετικές εντυπώσεις σχετίζονται με την καθαριότητα στο Ενετικό Λιμάνι, τις αγορές και τις τιμές, το φαγητό, το φυσικό περιβάλλον, καθώς και τις μεταφορές.
Σχετικά με τις σημαντικότερες αρνητικές εντυπώσεις, αυτές εστιάζονται στους δρόμους, την κυκλοφορία και τη συμπεριφορά των οδηγών, το αστικό περιβάλλον και την κατάσταση των κτιρίων, την καθαριότητα σε τουαλέτες και άλλους δημόσιους χώρους και την πολυκοσμία.
Πρόσθετη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στους επισκέπτες που αποβιβάζονται και επιβιβάζονται στο Ενετικό Λιμάνι, αν και σε μικρό δείγμα, επιβεβαιώνει σε μεγάλο βαθμό τα προηγούμενα αποτελέσματα.
Ο καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης ο οποίος συντόνισε την έρευνα, Ευάγγελος Γρηγορούδης, τόνισε ότι τα αποτελέσματα «δείχνουν ότι η ικανοποίηση των επισκεπτών κρουαζιέρας είναι αρκετά υψηλή» ενώ υπάρχουν και σημεία τα οποία μπορούν να βελτιωθούν, που έχουν να κάνουν κυρίως με τους δρόμους, την κίνηση, το κυκλοφοριακό κ.λ.π.».
Ο πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου Νομού Χανίων, Δημήτρης Μπουντρογιάννης, τόνισε ότι θα πρέπει να βελτιωθούν οι υποδομές που έχουν να κάνουν με την πρόσβαση στον ιστό της πόλης, σημείωσε δε ότι ήδη έχουν προκηρυχθεί δύο έργα βελτίωσης του χώρου υποδοχής στο λιμάνι της Σούδας.
Η αντιδήμαρχος Ελπίδα Τσιτσιρίδη επισήμανε με τη σειρά της την ανάγκη παροχής «ποιοτικών υπηρεσιών είτε για τους επισκέπτες, είτε για τους δημότες».
Ο πρόεδρος του ΕΒΕ Χανίων, Αντώνης Ροκάκης, απαντώντας σε ερώτηση για τον δρόμο σύνδεσης του ΒΟΑΚ με το αεροδρόμιο και το λιμάνι της Σούδας, επισήμανε τον κίνδυνο να «μπλοκάρει» το έργο και τόνισε την ανάγκη να βρεθεί λύση.

Στοιχεία έρευνας

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από το Εργαστήριο Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων (ΕΡΓΑΣΥΑ) του Πολυτεχνείου Κρήτης, σε συνεργασία με το Λιμενικό Ταμείο Νομού Χανίων, τον Δήμο Χανίων και τον Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Χανίων. Το τελικό δείγμα αποτελείται από 609 ερωτηματολόγια που συμπληρώθηκαν στο λιμάνι της Σούδας το διάστημα Μάιος – Οκτώβριος 2018, καθώς και από 57 ερωτηματολόγια που συμπληρώθηκαν στο Ενετικό Λιμάνι Χανίων. Η έρευνα συντονίστηκε από τον Ευάγγελο Γρηγορούδη, Καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης και εκπονήθηκε από την Ευαγγελία Κρασαδάκη, μέλος ΕΔΙΠ Πολυτεχνείου Κρήτης και τους φοιτητές της Σχολής Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης Βαρδάκη Αντωνία, Καράντζαλη Γιώργο, Κοκκίνη Μανώλη, Λουμπάκη Γιώργο, Λουτράρη Ειρήνη, Μουρουζίδου Παρθένα και Νικιτάκη Νίκη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ
(Χανιώτικα νέα - 13/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/anagki-ergon-ipodomis-gia-peretero-touristiki-anaptixi/

Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2018

Ο κίνδυνος

Γεγονότα της καθημερινότητας δείχνουν ότι η κρίση, δεν είναι μόνον οικονομική αλλά και βαθιά πολιτισμική. Οχι ότι παλαιότερα τα πράγματα ήταν πολύ καλύτερα, ειδικά στην Ελλάδα που είχε περάσει σκοτεινές εποχές. Μόνο που ακόμα και σήμερα, μέσα στο άγχος της επιβίωσης και την ταχύτητα της εποχής μας, βγαίνουν ενίοτε τα πιο άγρια ένστικτα.
Ετσι:
•Στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πολλά σχόλια κάτω από διάφορα δημοσιεύματα είναι γεμάτα μίσος και φανατισμό.
•Στον δρόμο, συχνά παρατηρούμε οδηγούς, μέσα σε έναν ανεξίτηλο εκνευρισμό, να μαλώνουν για ασήμαντες αφορμές.
•Επιπλέον, τις τελευταίες ημέρες έχουν έρθει στην επικαιρότητα απίστευτα γεγονότα από διάφορες περιοχές της χώρας μας.
Ισως, το μεγαλύτερο πρόβλημα της κοινωνίας μας, στην εποχή της κρίσης, να είναι ο κίνδυνος… εκφασισμού της. Ομως, αν δεν αλλάξουμε, να πολεμήσουμε το “τέρας” και να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι σε έναν κόσμο από τον οποίο έτσι κι αλλιώς είμαστε περαστικοί, δεν θα αλλάξει τίποτα.
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 12/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/o-kindinos/

...κι όλα τα ίδια μένουν

Είναι εντυπωσιακό το πώς -για να παραφράσουμε τους στίχους του Μανώλη Ρασούλη- όλα αλλάζουν στα Χανιά αλλά, τελικά, όλα τα… ίδια μένουν. Εν προκειμένω, το κυκλοφοριακό παραμένει άλυτο πρόβλημα. Πώς όμως να λυθεί όταν, παρά τις κατά καιρούς ρυθμίσεις των φαναριών, τα διπλοπαρκαρισμένα αυτοκίνητα επιδεινώνουν το πρόβλημα;
Αλλά και τα φανάρια, αμφιβάλλουμε αν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες της κίνησης. Για παράδειγμα στο φανάρι της Ελ. Βενιζέλου από Χαλέπα προς Χανιά, στη συμβολή με την Κ. Μητσοτάκη (Ακρωτηρίου), μονίμως τις ώρες αιχμής σχηματίζονται ουρές.
Επιπλέον, τις πρώτες πρωινές ώρες βγαίνουν εκτός λειτουργίας τα φανάρια σε κεντρικούς δρόμους ενώ και στον κόμβο Μουρνιών αρκετές φορές έχουμε παρατηρήσει φανάρια να μη λειτουργούν!
Και μια και για τα φανάρια ο λόγος, στα “Χανιώτικα νέα” στις 10/1/1998 είχε δημοσιευτεί ένα σχόλιο του Α.Κ. στο οποίο μεταξύ άλλων, τονίζεται: «…όλα τα φανάρια στην πλατεία Αγοράς, από την Τράπεζα της Ελλάδας μέχρι και τη διασταύρωση με την οδό Αποκορώνου, εκτός από το φωτεινό σήμα, δίνουν και ηχητικό, ένα χαρακτηριστικό “μπιπ” ειδοποιώντας τους πεζούς ότι ήρθε η ώρα τους να περάσουν στο απέναντι πεζοδρόμιο! Εκσυχρονίζεται, λοιπόν, η φωτεινή σηματοδότηση και στα Χανιά. Αν λειτουργούσε, σε ορισμένα σημεία και πιο “σοφά”, τι καλά που θα ήταν».
Είκοσι χρόνια μετά, το ίδιο σχόλιο παραμένει επίκαιρο.
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 12/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/ki-ola-ta-idia-menoun/

Σάββατο 8 Δεκεμβρίου 2018

Για τα Νεώρια

Μια πρόσφατη ενδιαφέρουσα -και θετική βεβαίως- είδηση είναι ότι το Πολυτεχνείο Κρήτης αναλαμβάνει την ερευνητική εργασία για την ανάδειξη και αποκατάσταση των Ενετικών Νεωρίων στην παλιά πόλη των Χανίων.
Η εργασία θα έχει χρόνο παράδοσης είκοσι μηνών από την ημέρα υπογραφής της σχετικής σύμβασης, και θα εκτελεστεί ως προγραμματική σύμβαση ανάμεσα στον Δήμο Χανίων, την Περιφέρεια Κρήτης (οι δύο φορείς αυτοί θα χρηματοδοτήσουν το έργο), το Υπουργείο Πολιτισμού και το Πολυτεχνείο Κρήτης.
ΕIναι, επιτέλους, καιρός, με την υπογραφή της σύμβασης να εκπονηθεί -σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα- η μελέτη για την ανάδειξη των Νεωρίων, αυτών των εξαιρετικά σημαντικών μνημείων για όλη τη Μεσόγειο, που εδώ και χρόνια είχαν αφεθεί στη μοίρα τους: Ηταν το 2006 όταν από ισχυρό σεισμό τα Νεώρια υπέστησαν σημαντικές φθορές ενώ ήρθε και το… πλήρωμα του χρόνου να αφήσει στο μνημείο τα… σημάδια του.
Οχι λίγα όλα αυτά τα χρόνια τα σχόλια των “Χανιώτικων νέων” για την ανάγκη αποκατάστασης και προστασίας του μνημείου.
Είναι παράλληλα, προφανές, ότι πρέπει να βγουν τα Νεώρια, όπως και όλα τα άλλα μνημεία, από τα προς εκχώρηση ακίνητα για το Υπερταμείο.
Και, τέλος, είναι εξίσου σημαντικό, όχι μόνον να εκπονηθεί αλλά και να υλοποιηθεί η μελέτη – και να μη τη δούμε στο μέλλον φυλαγμένη σε κάποιο συρτάρι. Να εξασφαλιστούν οι αναγκαίες πιστώσεις.
Και προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει ήδη να φροντίσουν οι αρμόδιοι!
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 8/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/gia-ta-neoria-2/

Αμπέλια και ελαιώνες στη Γαύδο της αρχαιότητας - Επιβεβαιώνεται η κατοίκηση της νήσου πριν από την Κρήτη

Αμπέλια και ελαιώνες είχε η Γαύδος κατά την αρχαιότητα, όπως επιβεβαιώνεται από τις αρχαιολογικές έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο νησί!
Mάλιστα, τα ευρήματα από τις έρευνες, μεταξύ των οποίων πολλές υπαίθριες εγκαταστάσεις οινοποίησης, φανερώνουν ότι η παραγωγή οίνου υπήρξε κινητήρια δύναμη της οικονομικής ζωής της νήσου, ιδιαίτερα μετά τον 1ο αιώνα μ.Χ..
Επίσης, από τις έρευνες της Αρχαιολογίας έχει -μέχρι τώρα- προκύψει ότι η Γαύδος είχε κατοικηθεί πριν από την Κρήτη, κατά την παλαιολιθική περίοδο (τουλάχιστον 200.000 π.Χ.) και, πιθανότατα, αποτελούσε την αρχή για ένα δίκτυο στη νότια ακτή της Κρήτης καθώς έρευνες στον Πλακιά Ρεθύμνου αποκαλύπτουν στοιχεία για εκείνη την περίοδο.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν στο πλαίσιο εσπερίδας για τη Γαύδο και τα μνημεία της που πραγματοποιήθηκε χθες στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων.
Την εκδήλωση οργάνωσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων, Ελένη Παπαδοπούλου, υπογράμμισε ότι «ο αρχαιολογικός πλούτος της νήσου είναι ανεξάντλητος και εκτείνεται σε ένα πολύ ευρύ χρονολογικό φάσμα ανατρέποντας τα δεδομένα και ολόκληρης της νήσου της Κρήτης. Δηλαδή ενώ μέχρι τώρα μιλούσαμε για νεολιθικό πολιτισμό, πλέον έχει αποδειχτεί ότι στη Γαύδο έχουμε κατοίκηση της παλαιολιθικής περιόδου».
Απαντώντας σε ερώτηση των “Χ.ν.” η κα Παπαδοπούλου επισήμανε ότι «φαίνεται ότι η Γαύδος είχε επικοινωνία και κατοικείτο πριν από την Κρήτη» και υπογράμμισε ότι αυτό «δείχνει ακριβώς το ευρύ δίκτυο των σχέσεων που υπήρχε ήδη αρκετές χιλιετίες πριν, απ’ ό,τι υπολογίζαμε μέχρι τώρα. Βέβαια σιγά – σιγά εντοπίζονται και άλλες θέσεις στη νότια ακτή της Κρήτης -για παράδειγμα στον Πλακιά- που ανασκάπτονται και δίνονται στοιχεία αυτής της περιόδου».
«Ο αρχαιολογικός πλούτος της Γαύδου είναι πάρα πολύ μεγάλος με διάσπαρτες αρχαιότητες», υπογράμμισε η αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων, Παρασκευή Δροσινού. Παράλληλα, εξήγησε ότι η πρώτη ανασκαφή ήταν στο ρέμα του Αγίου Παύλου όπου βρέθηκαν μια υπαίθρια κτιστή εγκατάσταση οινοποίησης και ότι «πολλές υπαίθριες λαξευτές εγκαταστάσεις οινοποίησης στην ενδοχώρα τεκμηριώνουν αυτό που είναι γνωστό για την Κρήτη, ότι η παραγωγή οίνου υπήρξε κινητήρια δύναμη της οικονομικής ζωής της νήσου, ιδιαίτερα μετά τον 1ο αιώνα μ.Χ.. Επίσης, στο ρέμα του Αγίου Παύλου έχει βρεθεί συστάδα από 18 αγγεία της νεοανακτορικής περιόδου. Μια άλλη σωστική ανασκαφή, στις νότιες υπώρειες του λόφου Τσιρμηρή, νοτιοδυτικά του όρμου Σαρακήνικο, έφερε στο φως αγροικία με εγκατάσταση ελαιοπιεστηρίου.
Για τις αρχαίες αγροτικές εγκαταστάσεις και την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων, μίλησε ο αρχιτέκτονας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων, Γιάννης Χριστοδουλάκος. «Διακρίνουμε -εξήγησε- μια εκτεταμένη διασπορά λαξευτών κατασκευών της αρχαιότητας που υποδεικνύουν μια συστηματική παραγωγής της αμπέλου και της ελιάς».Ο ίδιος αναφέρθηκε και στον εντοπισμό ενός υδραγωγείου για τη συγκέντρωση του νερού στον Αη Γιάννη.
«Τα μνημεία της Γαύδου μέσα από το έργο του Πανεπιστημίου Κρήτης» ήταν το θέμα της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου, Κ. Κόπακα ενώ τα μετόχια της νήσου μέσα από μια κοινωνική ανθρωπολογική προσέγγιση ήταν το αντικείμενο της εισήγησης του αν. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Γ. Νικολακάκη.
Ο αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας, Δρ. Χ. Ματζάνας, ο οποίος δεν μπόρεσε να παρευρεθεί, έστειλε -και παρουσιάστηκε- συγκριτική στατιστική μελέτη των λιθοτεχνιών της Γαύδου.
Στην εκδήλωση μίλησε επίσης η προϊσταμένη του Τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων, Ευανθία Τέγου.
Σε χαιρετισμό τον οποίο έστειλε, η γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού, Μαρία Ανδρεαδάκη Βλαζάκη, τονίζει ότι «η Γαύδος μπορεί να γίνει ένας εναλλακτικός πολιτιστικός προορισμός». Χαιρετισμούς απηύθυναν οι δήμαρχοι Χανίων, Τάσος Βάμβουκας και Γαύδου, Γκέλυ Καλλίνικου. Σε δηλώσεις της η κ. Καλλίνικου υπογράμμισε ότι στόχος του Δήμου είναι ο βιώσιμος αναπτυξιακός σχεδιασμός του νησιού σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων και το Πανεπιστήμιο Κρήτης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ
(Χανιώτικα νέα - 8/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/ampelia-ke-eleones-sti-gavdo-tis-archeotitas/

Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2018

"Ξέχασαν" τον Κήπο;

«Διαβάζοντας το αναλυτικό πρόγραμμα των χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων του Δήμου Χανίων δεν έπεσαν στην αντίληψή μας εκδηλώσεις στον Δημοτικό Κήπο της πόλης. Γεγονός το οποίο, εφόσον είναι έτσι, προκαλεί εντύπωση και δικαίως μπορεί να χαρακτηριστεί τουλάχιστον “ατόπημα”. Ο Δημοτικός Κήπος είναι σημείο αναφοράς για μικρούς και μεγάλους. Δεκάδες παιδιά με τους γονείς τους περνάνε καθημερινά από τον Δημοτικό Κήπο. Συμμετέχουν σε παιγνίδια στην Παιδική Βιβλιοθήκη, παίζουν στην παιδική χαρά. Δεν νοείται, λοιπόν, να μην έχει γίνει πρόβλεψη για εκδηλώσεις ή έστω για παιγνίδια στον κεντρικό χώρο του Δημοτικού Κήπου στον οποίο πέρυσι είχε λειτουργήσει το “Χριστουγεννιάτικο χωριό”.
Γιατί αυτή η απαξίωση;
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 7/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/xechasan-ton-kipo/

Πρόταση ανάπτυξης για τη Χώρα Σφακίων μέσα από διπλωματική εργασία φοιτητριών του Πολυτεχνείου Κρήτης

Πρόταση για την ανάπτυξη της Χώρας Σφακίων μέσα από ένα σχεδιασμό που θα αναδεικνύει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της περιοχής και την αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης, αποτελεί η διπλωματική εργασία που εκπόνησαν δύο φοιτήτριες της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Πρόκειται για την Κατερίνα Παπασηφάκη και τη Ρωξάνη Μπαρμπαγαδάκη, οι οποίες με
επιβλέποντα καθηγητή τον Νίκο Σκουτέλη, στην εργασία τους διαπραγματεύονται τον επανασχεδιασμό τμήματος του δημόσιου χώρου της Χώρας Σφακίων και τη μελέτη Κέντρου Προβολής Περιβάλλοντος και Τοπικών Προιόντων στο σημείο τομής του οικισμού με την κατάληξη του φαραγγιού του Παπα – Λαγκός.
Μάλιστα, η εργασία τους διακρίθηκε στο διαγωνισμό διπλωματικών εργασιών του “GradReview”, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν πρόσφατα.
Κατερίνα Παπασηφάκη
Οπως σημειώνουν στην εργασία τους, «η πρόταση έχει ως στόχο τη διαμόρφωση δημόσιου χώρου στη Χώρα Σφακίων που θα αποτελεί το συνδετικό κρίκο μεταξύ τοπίου, επισκεπτών και Χώρας, τη διαμόρφωση ενός δημόσιου χώρου που θα ακολουθεί τη κίνηση του νερού με προορισμό μέσω του Κέντρου Προβολής περιβάλλοντος και Τοπικών Προϊόντων, την ευρύτερη περιοχή και το πολιτισμικό της περιβάλλον».
Ρωξάνη Μπαρμπαγαδάκη
Μιλώντας στα «Χανιώτικα νέα» και απαντώντας σε ερώτηση για τον σκοπό της διπλωματικής τους, η Κατερίνα Παπασηφάκη και η Ρωξάνη Μπαρμπαγαδάκη, υπογράμμισαν:
Νίκος Σκουτέλης
«Στόχος ήταν να συνεισφέρουμε στην αποκατάσταση της διαταραγμένης σχέσης κατοίκου και επισκέπτη με το τοπίο της ευρύτερης περιοχής της Χωρας Σφακίων, να ενισχύσουμε τις υπάρχουσες δραστηριότητες των μόνιμων κατοίκων και να συμπληρώσουμε την εμπειρία της γνωριμίας με τον τόπο. Προσπαθήσαμε να μεταφράσουμε το ιδιαίτερο πολιτισμικό τοπίο της επαρχίας Σφακίων, και να το μεταπλάσουμε σε μια επέμβαση στη Χώρα που θα αφορά στην ανάπλαση του δημοσίου χώρου και στην ανάδειξη των ιδιαίτερων πολιτιστικών χαρακτηριστικών. Mετατρέψαμε το χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων και τον κατακερματισμένο τοπίο στην καρδιά της Χώρας, σε βασική περιπατητική αρτηρία, που ενώνει το φαράγγι με το λιμάνι και αντίστροφα. Αναγνωρίσαμε την σημασία της χώρας Σφακίων για την περιοχή και ενισχύσαμε το ρόλο της με τη δημιουργία ενός Κέντρου Προβολής Περιβάλλοντος και Τοπικών Προϊόντων.
Οι προτάσεις αυτές, αφενός επιχειρούν να ενεργοποιήσουν τη σχέση με το φαράγγι παπά-Λαγκός, και αφετέρου να συμπληρώσουν τη βιωματική εμπειρία της περιπλάνησης, ενημερώνοντας και πληροφορώντας, συγκεντρώνοντας και επεξηγώντας τα στοιχεία της περιοχής, λειτουργώντας ως αφετηρία και κατάληξη για την πολυεπίπεδη ανάγνωση του τόπου. Τα εκθέματα αλλά και το ίδιο το κτίριο με το δημόσιο χώρο επιδιώκουν να καταδείξουν την αλληλεξάρτηση ανθρώπου και φύσης, εστιάζοντας στην αρμονική συνύπαρξή τους».
Για το τι προοπτικές ανάπτυξης έχει η Χώρα Σφακίων, οι ίδιες επισημαίνουν:
«Η Χώρα Σφακίων αποτελεί κέντρο μιας επαρχίας με ιδιαίτερο φυσικό και πολιτισμικό τοπίο και βασικό συντελεστή των δυναμικών δικτύων που πλέκονται στην περιοχή. Εξαρτάται, αλληλοσυμπληρώνεται και χαρακτηρίζεται από τα πολυάριθμα και ποικίλα δίκτυα που αναφέρονται στο παρόν και το παρελθόν, στο φυσικό και το ανθρωπογενές, και αφορούν τόσο τον μόνιμο κάτοικο όσο και τον επισκέπτη (κουλέδες, φαράγγια, μιτάτα, παραθαλάσσιες συνδέσεις). Τα ιδιαίτερα, αναγνωρίσιμα και κυρίως αναλλοίωτα χαρακτηριστικά της περιοχής που συν διαμορφώθηκαν από τη μακραίωνη σχέση ανθρώπου και φύσης, αποτελούν το βασικό πόλο έλξης επισκεπτών και δυσεύρετη πλέον συγκυρία, αν αναλογιστεί κανείς τα κατεστραμμένα σήμερα από την τουριστική δραστηριότητα ελληνικά τοπία. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι που θα πρέπει να αναδειχθούν και ταυτόχρονα να διαφυλαχτούν μέσα από από ολιστικές αναγνώσεις του τόπου οι οποίες ίσως φανερώσουν ότι σε περιπτώσεις σαν τη Χώρα Σφακίων, η ανάπτυξη δε συνεπάγεται απαραίτητα οικοδομική δραστηριότητα, αλλά προαπαιτεί την ενίσχυση των δραστηριοτήτων των μόνιμων κατοίκων που σχετίζονται με το τοπίο, αποκαταστάσεις υφιστάμενων κελυφών, ανάδειξη εναλλακτικών περιπατητικών διαδρομών και ιστορικών στοιχείων και αποφόρτιση επιβαρυμένων περιοχών».
Για το τι σημαίνει για τις ίδιες η διάκριση που πέτυχαν, σημειώνουν:
«Η διάκριση αφορά στο αποτέλεσμα, όμως για μας αποτελεί μια αφορμή να ανατρέξουμε στη διαδικασία, στο χρόνο και τις σκέψεις που μοιραστήκαμε συνεργαζόμενες. Αποτελεί ακόμη ένδειξη ότι οι κατευθύνσεις και η διδασκαλία που λάβαμε από το πολυτεχνείο κατά τα χρόνια φοίτησης και το διάστημα εκπόνησης της διπλωματικής είναι επαρκή, πολύτιμα και εποικοδομητικά εφόδια ώστε να σκεφτόμαστε και να κάνουμε αρχιτεκτονική».
Επιπλέον, η Κατερίνα Παπασηφάκη αναφέρει:
«Η περιοχή αποτελεί τον τόπο των παιδικών μου καλοκαιρινών διακοπών, τον τόπο καταγωγής του πατέρα μου. Και τον ευχαριστώ, γιατί δικές του σκέψεις και ευαισθησίες που κουβαλάω μεταφράζονται σε αρχιτεκτονική».

Βραβείο και για “τον κόσμο του Φάουστ”

Να σημειώσουμε ότι στον ίδιο διαγωνισμό διπλωματικών εργασιών του GradReview απέσπασε βραβείο και η διπλωματική εργασία της φοιτήτριας Ελλης – Ολγας Παπαδάκη με επιβλέπων τον Σωκράτη Γιαννούδη με τίτλο: “Σκηνογραφώντας τον κόσμο του Φάουστ”.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ
(Χανιώτικα νέα - 7/7/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/protasi-anaptixis-gia-ti-chora-sfakion/?fbclid=IwAR3Zm_BU6tK4Kg8geMdq5Juylvq0gJvtV4lI-ZtQHcYi8YxxaTV3DHjvx_M

Τετάρτη 5 Δεκεμβρίου 2018

O Κώστας Λειβαδάς γράφει για τον Πάνο Κατσιμίχα

«Tα τραγούδια και οι παραστάσεις των αδερφών Κατσιμίχα ήταν λοιπόν για μένα από πάντα εκεί…», γράφει ο Κώστας Λειβαδάς με αφορμή τις εμφανίσεις του στη μουσική σκηνή Σφίγγα με τον Πάνο Κατσιμίχα, σε κείμενό του στο www.musicpaper.gr το οποίο αναδημοσιεύσουμε.
Το κείμενο του Κώστα Λειβαδά όπως δημοσιεύτηκε στο musicpaper έχει ως εξής:

Είναι πολύ δύσκολο να μιλήσεις για κάτι πολύ αγαπημένο σου μέσα στη μουσική που ήταν από πάντα για σένα εκεί… Kαι μάλιστα όταν αργότερα μέσα στη ζωή σου και γνωρίστηκες και απόλαυσες τις στιγμές που συναντήθηκες με αυτούς τους ανθρώπους έξω και μέσα από τα τραγούδια, τους ανθρώπους αυτούς που είχες ήρωες και ήσουν ακροατής τους αθώος και φανατικός, πόσο μάλλον όταν έρχονται και κάποιες στιγμές που συνεργάζεστε ακόμα πιο στενά. 
Tα τραγούδια και οι παραστάσεις των αδερφών Κατσιμίχα ήταν λοιπόν για μένα από πάντα εκεί… Ο απαράμιλλος συνδυασμός των φωνών τους και η πιο δική μας φυσαρμόνικα, το θαύμα και η έκρηξη των Ζεστών Ποτών, ο απόηχος από τα live τους στο Μετρό, συναυλίες ανοιχτές, το πολυαναμενομενο follow up «Όταν σου λέω πορτοκάλι να βγαίνεις» που με τρέλανε. 
Υστέρα "Ο Σείριος" του Μάνου Χατζιδάκι και ο μαγικός τους κόσμος και από εκεί και πέρα με το να βρεθούμε στην ίδια δισκογραφική στέγη της Ακτής, η αναμονή για όλους τους δίσκους τους και τις συναυλίες, ο Σταυρός του Νότου όπου και γνωρίστηκα πια με τον Πάνο, τόσο απλά και αθόρυβα αλλά και μέσα σε τόσο εκρηκτικές συνθήκες. 
Μιλάμε για ουρές κόσμου και τρελά live γεμάτα πρόζα, ποίηση, τα υπέροχα τραγούδια τους, ηλεκτρισμό, λυρισμό και λαϊκότητα παντρεμένα, TILL DEATH DO US APART,  όπως θα έλεγε και ο rock ‘n’ roll ιερέας... Λειτουργίες κανονικές του τραγουδιού... Και κάθε τόσο οι μεγάλες τους αγάπες και σημεία αναφοράς μέσα στο πρόγραμμα -αναφορές για τις οποίες συζητούσα διψασμένα με τον Πάνο στο καμαρίνι όπως και για καινούργια συγκροτήματα που έβγαιναν εκείνη την εποχή και χαιρόμουν να πρωτοανακαλυπτουμε μαζί - γιατί τα παλιά τα είχε ζήσει και τα ‘ξερε απ’ έξω και ανακατωτά. 
Από τότε διατηρήσαμε μια σχέση ήσυχη και χωρίς συχνές συναντήσεις αλλά πάντα ζεστή και με μεγάλη αγάπη και ενθουσιασμό. 
Οι κριτικές τους για τα τραγούδια μου, η μεγάλη τιμή και χαρά να τραγουδήσει ο Πάνος σε δυο τραγούδια μου, («Η εξομολόγηση» σε ποίηση του Πολέμη το «Ερωμένη μου άθλια» του Σούτσου στην καθαρεύουσα), και πάλι το ζεστό του χτύπημα στην πλάτη και η συνολική του ματιά στην ανθολογία (που είχε παρατηρήσει πάνω και κάτω από όλα τα σημεία της την ουσία) ήταν για μένα κινητήρια δύναμη για τα επόμενα… 
Η δική τους τώρα ανθολογία πάνω στην beat poetry, στην ποίηση των μπητνικ ήταν μια ακόμα αποκάλυψη για μένα και μια ακόμα δυνατή πράξη πολιτισμού και υπεράσπισης του Καλλιτέχνη μέσα και έξω μας. Μέχρι σήμερα που κάνουμε πρόβες πια για τις παραστάσεις στη ΣΦΙΓΓΑ η ματιά και η τοποθέτηση των αδερφών Κατσιμίχα στον χώρο δεν έχει αλλάξει σε τίποτα. 
Επιπλέον, μην ξεχνάμε, πως είναι πάντα  οι πιο εμπορικοί -με διαφορά -τραγουδοποιοί της γενιάς τους. 
Τους χρωστάμε το πόσο πολύ ψήλωσε ο πήχης της ποιότητας στα καθημερινά μας τραγούδια, έναν εντελώς καινούργιο τρόπο στη μελοποιημένη ποίηση και ταυτόχρονα το άτυπο εγχειρίδιο για το πως μπορεί κάποιος σήμερα, μακριά από τα media και την παρέλαση αστέρων να κάνει την δουλειά του με τόση σοβαρότητα και συνέπεια, ακριβώς μόνο όταν έχει κάτι καινούργιο να πει, κάτι καινούργιο να προτείνει, επειδή υπήρξε λόγος ασυγκράτητος και φωτιά από βαθιά πηγή… 
Aυτό θα ξεχώριζα σαν την πιο πολύτιμη συνεχή υπενθύμισή τους με τη ζωή τους και το έργο τους μέχρι σήμερα. 
Έτσι και στη δουλειά τώρα, ο Πάνος είχε πρώτα ξεκάθαρη την εικόνα στο μυαλό του και αυτό που ήθελε να σηματοδοτήσει με την συνύπαρξη τριών γενιών τραγουδοποιών στη σκηνή με μεγάλη ευγένεια και γενναιοδωρία και μετά αρχίζει να κοιτάει τις λεπτομέρειες και την τελειοποίηση δίνοντας τον δικό του χώρο στον καθένα. Η καρδιά του ραγίζει για τις λεπτομέρειες , είναι μόνιμα πολιτικά σκεπτόμενος και φιλοσοφεί καθημερινά μέσα από τα διαβάσματα και τα γραψίματά του, έχοντας πάνω από όλα -δίπλα στη Μούσα -έναν υπέρτατο σύμμαχο και προστατευόμενο: τη Σκέψη.   
H συνέχεια λοιπόν αυτής της συζήτησης -που άρχισε για όλους μας με τα Ζεστά ποτά και για μένα τα χρόνια του Σταυρού του Νότου- θα γίνει στην Σφίγγα, με πρωταγωνιστές τα τραγούδια και το δικό μας εικονοστάσι της μουσικής επί σκηνής, που ευτυχώς εκτός από την εικόνα είχε κυρίως περιεχόμενο. 
Με τα όργανα εξαπτέρυγα και την ίδια παντοδύναμη φλόγα, η στιγμή είναι περισσότερο από ευτυχισμένη για μένα και τόσο σοβαρή ακόμα, μιας πάλι δεν βλέπω την ώρα να τον ρωτήσω τι καινούργιο ετοιμάζει, τι φτιάχνει ο Χάρης, πως σκέφτηκαν τα Σήματα Μορς και να του ζητήσω ένα καταιγιστικό σόλο μπλουζ στη φυσαρμόνικα… Και πάλι απ’ την αρχή... G – L – O – R – I – A…  GLORIA!
- - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Ο Πάνος Κατσιμίχας στη μουσική σκηνή Σφίγγα (Ακαδημίας και Ζωοδόχου Πηγής, είσοδος στον πεζόδρομο Κιάφας 13)! Μαζί του ο Κώστας Λειβαδάς και ο Δημήτρης Καρράς Σάββατο 1, 8, 15, 22 και 29 Δεκεμβρίου Συμμετέχει η Νατάσα Καμπαστάνα.    Τηλέφωνο κρατήσεων: 2114096149, 6987844845 Ώρα έναρξης: 22.30 Τιμή εισόδου στο μπαρ: 15 ευρώ με μπύρα ή κρασί 
Πηγή: www.musicpaper.gr
Link: http://www.musicpaper.gr/editorial/item/10135-leivadas

Τρίτη 4 Δεκεμβρίου 2018

Παράλογες καταστάσεις στην εθνική οδό

Δεν έχει τέλος ο παραλογισμός στον Βόρειο Οδικο Αξονα, τουλάχιστον στη διαδρομή Χανιά – Κολυμπάρι και αντιστρόφως.
Χθες το μεσημέρι ο δημόσιος φωτισμός ήταν αναμμένος κατά… περίπτωση. Κάποια δημόσια φώτα ανάβαν στον κόμβο Μουρνιών και κάποια άλλα στον κόμβο Γαλατά.
Οσο για τη φωτεινή σηματοδότηση, και αυτή λειτουργούσε κατά περίπτωση. Στην είσοδο από τον κόμβο των Μουρνιών, τα φανάρια είχαν πορτοκαλί χρώμα. Τα επόμενα φανάρια λειτουργούσαν κανονικά.
Οσο δε για τους θάμνους, αν και τα έχουμε ξαναγράψει, ουδείς νοιάζεται. Η πράσινη πινακίδα που ειδοποιεί για τον κόμβο Ταυρωνίτη δεν φαίνεται καν από τους θάμνους που την έχουν περικυκλώσει.
Αλλά, δυστυχώς, κατά πως φαίνεται, κανείς δεν νοιάζεται… Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Κρήτης έχουν γνώση και αν ναι τι σχεδιασμό κάνουν;
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 4/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/paraloges-katastasis-stin-ethniki-odo/?fbclid=IwAR1U0D7yosNcrmQ9Hv4gvHm4ztCSc4ojTi4krjzrZDwqZvW3fx2KpAEiP2c

Τα άλλα... γιλέκα

Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος όλης της Ευρώπης βρίσκεται τις τελευταίες ημέρες το Παρίσι. Αφορμή οι κινητοποιήσεις του κινήματος με την ονομασία: “Κίτρινα Γιλέκα” τα οποία… αγρίεψαν με αποτέλεσμα βίαιες συγκρούσεις.
Οι εικόνες αυτές που μέσα από τα ΜΜΕ μεταδόθηκαν σε όλο τον κόσμο, έρχονται όχι μόνο από το παρελθόν, καθώς η Γαλλία έχει παράδοση σε κινητοποιήσεις αλλά και από το μέλλον, δεδομένου ότι χιλιάδες νέοι και νέες σε όλη την Ευρώπη βρίσκονται αντιμέτωποι με τον κοινωνικό αποκλεισμό και τη φτώχεια. Σύμφωνα, μάλιστα, με δημοσιογράφους – ανταποκριτές διεθνών ΜΜΕ, τα “Κίτρινα Γιλέκα” βγήκαν στους δρόμους της Γαλλίας διαμαρτυρόμενα για μισθούς που δεν τους επιτρέπουν να βγάλουν το μήνα, να πληρώσουν τους λογαριασμούς και τις υποχρεώσεις τους. Οι κινητοποιήσεις αυτές θα πρέπει, επιτέλους, να ταρακουνήσουν τους ηγέτες της Ε.Ε. και τους τεχνοκράτες των Βρυξελλών, στην κατεύθυνση του να αποφασίσουν μέτρα και πολιτικές φιλικές στην κοινωνία και τη νεολαία. Ειδάλλως, όσο αυξάνονται οι ανισότητες και πολλοί νέοι θα νιώθουν ένα αβέβαιο μέλλον, τόσο πιο κοντά θα βρισκόμαστε σε ένα πανευρωπαϊκό ξεσηκωμό με απρόβλεπτες συνέπειες και με τραυματισμένο το λεγόμενο ευρωπαϊκό ιδεώδες και τις αξίες πάνω στις οποίες στηρίχθηκε η Ευρώπη.
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 4/12/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/ta-alla-gileka/

Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2018

Καλιτσούνια και µαραθόπιτες στο µενού Ευρώπης και ΗΠΑ!

Παραδοσιακά κρητικά εδέσµατα, όπως καλιτσούνια, σφακιανές πίτες και µαραθόπιτες, κατακτούν τις αγορές της Ευρώπης και των ΗΠΑ µέσα από τις επιτυχηµένες προσπάθειες µιας οικογενειακής επιχείρησης των Χανίων!
Πρόκειται για το «Κρητικό Εργαστήρι» της οικογένειας Λαµπάκη, µια οικοτεχνία προϊόντων ζύµης, που δουλεύοντας µε επιµονή και µεράκι αλλά και µέσα από τη συµµετοχή της σε εκθέσεις εντός και εκτός Ελλάδας έχει καταφέρει να κάνει γνωστά τα εδέσµατά της στο εξωτερικό.
Όπως σηµειώνει στον «Αγρότη» ο διευθύνων σύµβουλος της επιχείρησης, Βαγγέλης Λαµπάκης, το «Κρητικό Εργαστήρι», «θέλοντας να διαδώσει και στις χώρες του εξωτερικού τις κρητικές παραδοσιακές γεύσεις, στο πλαίσιο της µεσογειακής διατροφής, µε τα διεθνώς αναγνωρισµένα οφέλη της στην υγεία, έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια ένα δίκτυο εξαγωγών. Συγκεκριµένα, τα προϊόντα µας µπορεί κανείς να τα αναζητήσει σε Κύπρο, Βέλγιο, Ολλανδία, Νορβηγία και Πολωνία.
Φέτος, δε, πέρασαν τα σύνορα της Ευρώπης, τοποθετηµένα µάλιστα σε περίοπτη θέση σε delicatessen καταστήµατα στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ. Καλιτσούνια, σφακιανές πίτες, µαραθόπιτες είναι µερικά από τα κρητικά εδέσµατα που, µεταξύ άλλων, έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν και να ξαναθυµηθούν Ελληνες που ζουν στο εξωτερικό αλλά και να δοκιµάσουν ντόπιοι κάτοικοι των χωρών αυτών».

Γευστική πρόκληση

Σύµφωνα µε το «Κρητικό Εργαστήρι» της οικογένειας Λαµπάκη, «η συµµετοχή µας σε εκθέσεις, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, µε αρωγούς την περιφέρεια, το Εµποροβιοµηχανικό Επιµελητήριο και τη στήριξη από τις πρεσβείες και τα προξενεία της Ελλάδας στο εξωτερικό, είναι αναγκαία, αφού η επιχείρησή µας έχει ως άµεσο στόχο την περαιτέρω επέκταση των εξαγωγικών της δραστηριοτήτων. Στις εκθέσεις µας δίνεται η δυνατότητα να συναντήσουµε επιχειρηµατίες που εισάγουν ελληνικά προϊόντα, να τους δειγµατίσουµε και να µας γνωρίσουν.
Οι “νοστιµιές” µας αποτελούν µια γευστική πρόκληση για αυτούς που µας επισκέπτονται και ένα στοίχηµα για µας είναι η αποδοχή των κρητικών προϊόντων και η αναγνώριση της σπουδαιότητάς τους σε λαούς µε διαφορετική διατροφική κουλτούρα». Το «Κρητικό Εργαστήρι» ιδρύθηκε το 2002 και «ήταν απόρροια µιας ανάγκης της εποχής µας. Από την αλλαγή στη δοµή της παραδοσιακής οικογένειας, που η γυναίκα ήταν στο σπίτι και έφτιαχνε µόνη της όλα τα κρητικά παραδοσιακά εδέσµατα, δηµιουργήθηκε ένα κενό.
Η έλλειψη χρόνου της γυναίκας να ετοιµάσει η ίδια όλα τα καλούδια αλλά και η επιθυµία να έχει στο τραπέζι της οικογένειάς της αυθεντικά σπιτικά παραδοσιακά προϊόντα µάς ενθάρρυνε να ξεκινήσουµε στην αρχή µε πολύ µικρή παραγωγή και έπειτα η ολοένα αυξανόµενη ζήτηση και η αποδοχή µας έφτασαν στο σήµερα» υπογραµµίζει ο κ. Λαµπάκης.
Να σηµειώσουµε ότι τον Νοέµβριο το «Κρητικό Εργαστήρι» συµµετείχε σε εκθέσεις στο Μάλµε της Σουηδίας και στην Αθήνα.
Ανάµεσα στα προϊόντα που παράγει και εµπορεύεται είναι:
-Καλιτσούνια µυζηθρένια, χορτάρινα και ανάµεικτα για φούρνο ή για τηγάνι.
-Μαραθόπιτες µε άγρια µάραθα, σφακιανές πίτες, παραδοσιακή κρεατότουρτα και τη γνωστή χανιώτικη µπουγάτσα µε µυζήθρα.
-Πολλές πίτες µε χωριάτικο φύλλο, έτοιµες για τον φούρνο, όπως τυρόπιτα, χορτόπιτα νηστίσιµη και µε φέτα, κοτόπιτα, µανιταρόπιτα, λουκανικόπιτα κ.ά.
-Παραδοσιακά κουλουράκια και βουτήµατα, όπως λαδοκούλουρα, κρασοκούλουρα, κουλουράκια και παξιµαδάκια πορτοκαλιού, σταφιδοκούλουρα, µουστοκούλουρα κ.ά., βασισµένα σε πατροπαράδοτες συνταγές.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ
(Εφημερίδα: "Εθνος" - ένθετο: "Αγρότης" - 1/12/2018)
Link: https://www.ethnos.gr/food/7798_kalitsoynia-kai-marathopites-sto-menoy-eyropis-kai-ipa