Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ«Λάθος» χαρακτηρίζει ο τέως πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, καθηγητής Γιάννης Φίλης, σε συνέντευξή του στα "Χ.Ν." την εμπορευματοποίηση της Ανώτατης Παιδείας.
Αφορμή για τη συνέντευξη αποτελεί η διάκρισή του από τη Σχολή Μηχανικών του Πανεπιστημίου της Καλιφορνίας, η οποία θα τον βραβεύσει τις επόμενες ημέρες στο Λος Αντζελες. Ο κ. Φίλης επελέγη από ειδική επιτροπή για να λάβει το βραβείο 'Alumni Achievement Award in Academia' (βραβείο εξαίρετων επιτευγμάτων αποφοίτων στον ακαδημαϊκό τομέα) του 2013, που απονέμει ετησίως η Σχολή Μηχανικών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, UCLA. Η τιμή αυτή είναι μία από τις μεγαλύτερες που απονέμει το Πανεπιστήμιο, σύμφωνα με το οποίο: «Το βραβείο αναγνωρίζει τις σπουδαίες επιδόσεις αποφοίτων μηχανικών του UCLA στους τομείς που επέλεξαν, συμπεριλαμβανομένων των Πανεπιστημίων και της βιομηχανίας».
Η βράβευση θα γίνει την 1η Νοεμβρίου σε ειδική τελετή στο Λος Αντζελες.
-κ. Φίλη, τι σημαίνει για εσάς η διάκριση της Σχολής Μηχανικών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας UCLA;
Αισθάνομαι χαρά και ικανοποίηση για την ύψιστη τιμή που μου κάνει ένα από τα κορυφαία Πανεπιστήμια του κόσμου. Η μεγαλύτερη ικανοποίηση του ακαδημαϊκού είναι η αναγνώριση από τους συναδέλφους. Το βραβείο αυτό δίνεται σε ένα άτομο ετησίως το οποίο προτείνεται σε ειδική επιτροπή του Πανεπιστημίου από κάποιον που γνωρίζει το έργο του υποψηφίου, προσκομίζοντας δέκα συστατικές επιστολές από όλο τον κόσμο. Η διαδικασία επιλογής διαρκεί αρκετούς μήνες λόγω των πολλών προτάσεων. Το UCLA δίνει μεγάλη επισημότητα και δημοσιότητα στην τελετή τον Νοέμβριο κάθε χρόνο.
-Για ποιο κομμάτι του έργου σας και της διαδρομής σας αποφασίστηκε να λάβετε το βραβείο εξαίρετων επιτευγμάτων αποφοίτων του UCLA στον ακαδημαϊκό τομέα;
Για το συνολικό εκπαιδευτικό, ερευνητικό και κοινωνικό έργο. Το ερευνητικό όμως είναι κυρίαρχο. Εξετάζουν αν ο υποψήφιος άνοιξε νέους δρόμους που οι άλλοι ακολουθούν και αν έδωσε νέους τρόπους σκέψης στο επάγγελμα του μηχανικού. Θα αναφέρω μόνο δύο παραδείγματα που με αφορούν. Οι συνεργάτες μου κι εγώ αναπτύξαμε πρωτότυπες μεθοδολογίες για την ανάλυση και σχεδίαση συστημάτων παραγωγής που χρησιμοποιήθηκαν από πολλούς. Μεταξύ άλλων η εταιρεία Ford τις χρησιμοποίησε για την κατασκευή των κινητήρων Jaguar. Ο διευθυντής της Ford στην Αγγλία μου είπε κάποτε ότι θεωρούσε τα μοντέλα που επινοήσαμε 'θαύμα', γιατί έως τότε χρησιμοποιούσαν λογισμικό που κόστιζε εκατοντάδες χιλιάδες λίρες και ανέλυε το εργοστάσιό τους στον υπολογιστή σε περίπου δύο εικοσιτετράωρα. Αυτός ο χρόνος ήταν απαγορευτικός για την άμεση λήψη αποφάσεων που αφορούσαν προμήθειες πρώτων υλών, αποθέματα προϊόντων και κατανομή εργασίας, μεταξύ άλλων. Το δικό μας σύστημα είχε ακρίβεια σχεδόν 100% και χρόνους ανάλυσης στον υπολογιστή της τάξης δευτερολέπτων ή μερικών λεπτών που επέτρεπαν την άμεση λήψη αποφάσεων.
Το άλλο παράδειγμα αφορά νέους δρόμους που ανοίξαμε για τον ορισμό και τη μέτρηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Αυτές οι ιδέες μας χρησιμοποιούνται από πολλούς ερευνητές σε όλο τον πλανήτη για την ανάλυση και σχεδίαση τομέων των οικονομιών τους. Ηδη έχω προσκληθεί από την κυβέρνηση του Εκουαδόρ να εφαρμόσω αυτές τις ιδέες εκεί.
Θα ήθελα να τονίσω τη συλλογικότητα τέτοιων επιτευγμάτων που χωρίς τους συνεργάτες μου θα ήταν αδύνατα. Ενδεικτικά αναφέρω τους καθηγητές Βασίλη Κουικόγλου, Νίκο Τσουρβελούδη, Runtong Zhang και Βαγγέλη Γρηγορούδη που υπήρξαν μαθητές μου και τους διδακτορικούς μου αποφοίτους Λουκά Ανδριανό και Βίκτωρα Κουλουμπή.
-Στην ανακοίνωση διαβάσαμε ότι βραβεύονται εκείνοι που έχουν θέσει νέα επίπεδα αριστείας στη σταδιοδρομία τους και που συνιστούν παραδείγματα προς μίμηση για τους άλλους. Στη δική σας σταδιοδρομία ξεχωρίζει μεταξύ άλλων και η ιδιαίτερη ευαισθησία σας σε θέματα περιβάλλοντος. Θεωρείτε ότι τα κράτη και οι πολίτες έχουν επί της ουσίας ευαισθητοποιηθεί ή έχουμε ακόμα πολύ δρόμο;
Ναι και όχι. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση που κάναμε, στην οποία συμμετείχε και το προσωπικό των "Χανιώτικων νέων", βρήκαμε ότι η πλειοψηφία αγνοεί το νόημα και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Διαπιστώσαμε το οξύμωρο, κάποιοι να ανησυχούν για το μέλλον των παιδιών μας σε έναν θερμότερο πλανήτη και ταυτόχρονα να είναι υπέρ της εξόρυξης και καύσης ορυκτών καυσίμων που προκαλούν εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και την επακολουθούσα θέρμανση. Αλλοι πάλι είναι μάλλον ενήμεροι, αλλά δεν θέλουν σχεδόν πουθενά ανεμογεννήτριες και ηλιακά συστήματα ούτε δείχνουν να νοιάζονται για τις αυξανόμενες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Εχουμε πολύ δρόμο ακόμη για τη σωστή πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση των πολιτών και κυρίως των πολιτικών.
-Εχετε ασφαλώς γνώση της κατάστασης που υπάρχει στην Ανώτατη Εκπαίδευση τόσο στις Η.Π.Α. όσο και στην Ευρώπη και ειδικότερα στη χώρα μας. Τι παραδείγματα θα μπορούσαμε να πάρουμε από το εξωτερικό για να βελτιώσουμε την ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα;
Είναι ένα θέμα που θα μπορούσαμε να μιλάμε επί μακρόν. Οι επιτυχίες και τα λάθη των άλλων έχουν διδακτική αξία. Θα είμαι τελείως ενδεικτικός για ένα μόνο ζήτημα. Θεωρώ λάθος την εμπορευματοποίηση της ανώτατης παιδείας και την αναγωγή της σε δείκτες απόδοσης, ένα φαινόμενο που παρατηρείται διεθνώς, αλλά και στη χώρα μας. Η απόδοση ενός ακαδημαϊκού μετρείται μυωπικά από αριθμούς δημοσιεύσεων, συνεδρίων, συντελεστές επίδρασης και χρηματικά ποσά, συχνά κοινότοπων μελετών. Οι αριθμοί έχουν την αξία τους, αλλά όχι τη λατρευτική σημασία που τους αποδίδουμε. Για παράδειγμα, η κβαντομηχανική είναι η βάση της Φυσικής με άπειρες πρακτικές και εμπορικές εφαρμογές. Οταν διατυπώθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα κανείς δεν είχε προθέσεις εμπορικών εφαρμογών ούτε μπορούσε να τις φανταστεί. Τη δημιούργησαν άνθρωποι με μαθηματική ιδιοφυία όπως ο Χάιζενμπεργκ, ο Ντιράκ, ο Σρέντινγκερ και ο Φάινμαν που έκαναν ό,τι έκαναν μόνο από περιέργεια και μεράκι για την έρευνα του αγνώστου. Με τα σημερινά ποσοτικά κριτήρια μάλλον θα απορρίπτονταν και οι τέσσερις. Η καλή έρευνα θέλει σεμνότητα και χρόνο. Το περιοδικό "Science" έχει τελευταία κρούσει τον κώδωνα κινδύνου γι’ αυτό το πρόβλημα. Φαντάζομαι τον Αϊνστάιν και τον Γεώργιο Παπανικολάου να γελούν κάτω από τα μουστάκια τους (κυριολεκτικά) με τις σύγχρονες εμπορικές απλουστεύσεις της γνώσης.
(Χανιώτικα νέα - 8/7/2013)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου