Συμπληρώθηκαν χθες 93 χρόνια από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι (Ξάνθη 23/10/1925 – Αθήνα 15/6/1994).
O συνθέτης είχε διατηρήσει στενούς δεσμούς και με την Κρήτη αφού ο πατέρας του είχε καταγωγή από τη Μύρθιο Ρεθύμνου ενώ είχε στηρίξει τις προσπάθειες για την ίδρυση της Εταιρείας Θεάτρου Κρήτης που ήταν πρόδρομος του ΔΗΠΕΘΕΚ.
Μάλιστα, ο Χατζιδάκις καθιέρωσε τις «Μουσικές Γιορτές» στα Ανώγεια με τοπικούς λαϊκούς χορούς και τραγούδια ενώ το 1980 εγκαινίασε τον «Μουσικό Αύγουστο» στο Ηράκλειο.
Στα Χανιά, τον Ιανουάριο του 1979 είχε μιλήσει «περί πολιτισμού και παράδοσης» στην Ορθόδοξο Ακαδημία Κρήτης στο Κολυμπάρι και λίγους μήνες μετά, την Κυριακή 20 Μαΐου 1979, το εβδομαδιαίο ραδιοφωνικό του σχόλιο στο Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας είχε ως αφορμή τη συγκεκριμένη εκδήλωση.
Στο σχόλιό του, το οποίο δημοσιεύεται στο βιβλίο: «Τα σχόλια του Τρίτου» ο Μάνος Χατζιδάκις είχε επισημάνει μεταξύ άλλων ότι «… η παράδοση έχει αξία, μονάχα όταν δεν στηρίζεται στην αναπαράσταση, αλλά στην καθημερινή και δίχως επιτήδευση ζωή μας. Όταν δηλαδή το κληροδότημα, χρησιμοποιείται φυσικά και δίχως την ανάγκη επεξήγησης. Τότε μονάχα οφείλει να υπάρχει». Μέσα από την ίδια εκπομπή, ο Μάνος Χατζιδάκις είχε κάνει αρκετές ακόμη αναφορές στη σχέση του με την Κρήτη. Την Κυριακή 13 Αυγούστου 1978 το σχόλιό του είχε τίτλο: «Αγώνες λύρας και η άνοδος των Ανωγείων». Αφορμή οι Μουσικές Γιορτές στα Ανώγεια οι οποίες το 1978 διαρκούσαν δύο μέρες και περιείχαν μόνο αγώνες λύρας. Ο Μάνος Χατζιδάκις είχε πει στο σχόλιό του: «Τα Ανώγεια ζούνε για δύο μέρες μια μουσική εμπειρία μοναδική. Χωρίς επίσημους και τελετές, χωρίς λογύδρια εθνικά, μες στην πλατεία του χωριού, παρουσιάζεται ολόγυμνη η φαντασία, η έμπνευση κι η μουσική ευαισθησία ενός ολόκληρου λαού. Του κρητικού λαού. Κι ενός νησιού. Της Κρήτης».
Επίσης, ο Μάνος Χατζιδάκις είχε αποκαλύψει ότι γνώρισε την Κρήτη μέσα και από τις διηγήσεις μιας θείας του έξω από το Ηράκλειο.
ΣΤΟΝ “ΚΗΠΟ”
Ο Μάνος Χατζιδάκις τον Αύγουστο του 1981 είχε μιλήσει στον δημοτικό κινηματογράφο των Χανίων: «Κήπος» για τη μουσική στον κινηματογράφο με αφορμή την προβολή της ταινίας – γουέστερν «Blue» του Σίλβιο Ναριτζιάνο στην οποία τη μουσική είχε γράψει ο ίδιος. Την βραδιά είχε οργανώσει ο τότε και επί πολλά χρόνια υπεύθυνος του κινηματογράφου Λεωνίδας Κακάρογλου. Η ομιλία του Μάνου Χατζιδάκι δημοσιεύθηκε στο ενημερωτικό έντυπο του «Κήπου», το καλοκαίρι του 1999.
Η συμβολή του στο Θέατρο Κρήτης
Σημαντική ήταν η συμβολή του Μάνου Χατζιδάκι στην ίδρυση της Εταιρείας Θεάτρου Κρήτης (Ε.ΘΕ.Κ.) που αποτέλεσε πρόδρομο του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ..
Το πώς και το γιατί περιγράφεται σε κείμενο του Δ. Ν. Καρτάκι που δημοσιεύτηκε στα “Χανιώτικα νέα” την Τρίτη 1 Νοεμβρίου 2005.
Μεταξύ άλλων σημειώνεται στο κείμενο: «Ηταν περασμένα μεσάνυχτα της 15ης Νοέμβρη του 1973. Η επιτροπή της Ε.ΘΕ.Κ. που την αποτελούσαν ο Αλέκος Παπαδερός, ο Γιώργος Δρανδάκης, ο Νίκος Κοπιδάκης και ο υπογράφων (Δημήτρης Καρτάκις) συσκέπτεται σε «δείπνο εργασίας» με τον Αλέξη Μινωτή. Η κουβέντα έφθασε και στο θέμα της συνεργασίας της Ε.ΘΕ.Κ. με σπουδαίους καλλιτέχνες της Αθήνας, κρητικής καταγωγής. Κάποιος ανέφερε και το όνομα του Μάνου Χατζιδάκι». Λίγη ώρα μετά, με παραίνεση του Μινωτή, ξεκίνησαν να συναντήσουν τον Μάνο Χατζιδάκι στην Πλάκα. «Σε λίγο φάνηκε να προβάλλει στο θαμπό φως και «μέσα σε καπνούς», η σιλουέτα του Μάνου. Περπατούσε αργά και κρατούσε στο δεξί χέρι ένα ποτήρι με ποτό. Χαιρετήθηκαν εγκάρδια με τον Μινωτή, ο οποίος άρχισε αμέσως τις συστάσεις: “Μάνο” του είπε, “εδώ είναι η Κρήτη που θέλει να σε γνωρίσει. Αποφάσισε να φτιάξει δικό της θέατρο και θέλει τη βοήθειά σου”. Ο Παπαδερός διέκοψε απότομα τον Μινωτή και απευθυνόμενος στον Χατζιδάκι τον ρώτησε εάν είναι Κρητικός. Ο Χατζιδάκις, ύστερα από μικρή σιωπή, είπε με έμφαση: “Ναι είμαι Κρητικός”. Μετά του μιλήσαμε για τους σκοπούς και τα οράματα της Ε.ΘΕ.Κ. και του ζητήσαμε ν’ αρχίσει αυτός τη δραστηριότητα της Εταιρείας με μουσικές εκδηλώσεις στην Κρήτη. Ο Χατζιδάκις ενθουσιάστηκε με την προσπάθεια που ξεκινούσε τότε στον τόπο μας και μας υποσχέθηκε κάθε δυνατή βοήθεια. Μας είπε ακόμα πώς τον ενδιέφερε ιδιαίτερα το Κρητικό θέατρο και ότι είχε σκοπό να κάμει όπερα την Ερωφίλη του Χορτάτση. Συμφωνήσαμε να ερχόταν τον Μάιο στην Κρήτη και να δώσει συναυλίες… Ο Μάνος Χατζιδάκις ετήρησε την υπόσχεσή του προς την ΕΘΕΚ και τον Μάιο του ’74 ήρθε με τους συνεργάτες του στην Κρήτη. Στο χρονικό ίδρυσης της ΕΘΕΚ και στο κεφάλαιο “Εφθασε η ώρα της καρποφορίας“ αναφέρεται: “Από τις 24 μέχρι τις 30 του Μάη του ’74 ολόκληρη η Κρήτη, από την μια άκρη της μέχρι την άλλη, έζησε ώρες σπάνιας καλλιτεχνικής ομορφιάς. Ο Μάνος Χατζιδάκις με το συγκρότημά του ήρθε στην Κρήτη για να παρουσιάσει και στους τέσσερις Νομούς της το “Πολύτροπον”. Την υπόσχεση που είχε δώσει ο Μάνος την ετήρησεν. Και η Κρήτη είχε την ευτυχία, ο πρώτος καρπός που γεύτηκε από την ΕΘΕΚ να είναι η απαράμιλλη μουσική του Χατζιδάκι”».
Στο ίδιο κείμενο ο Δ. Καρτάκις προσέθεσε ότι «είναι αλήθεια ότι η Κρήτη από τις 24 μέχρι τις 30 του Μάη του 1974, έζησε ώρες υψηλής καλλιτεχνικής έξαρσης. Έζησε με ένταση τα πάθη του Μεθυσμένου Κοριτσιού, του Τζώνη του Μπόγια, της Μπελίσας, “πάθη γνησίως κρητικά”, όπως έγραψε ο Μάνος Χατζιδάκις στο πρόγραμμα των συναυλιών».
(Χανιώτικα νέα - 24/10/2018)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/i-kriti-tou-manou-chatzidaki-2/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου