Κείμενο: OLIVER WAINWRIGHT, Φωτογραφίες: Imaginechina/Rex, Επιμέλεια – Απόδοση: ΜΑΡΙΑ ΜΥΣΤΑΚΙΔΟΥ
Στο “Χριστουγεννιάτικο χωριό” Yiwu στην Κίνα, δεν υπάρχει ούτε χιόνι, ούτε ξωτικά. Υπάρχουν όμως 600 εργοστάσια που παράγουν το 60% των χριστουγεννιάτικων στολιδιών που… φιγουράρουν τέτοιες μέρες στις παγκόσμιες αγορές.
Kόκκινο στα ταβάνια και κόκκινο στο πάτωμα, κόκκινο στάζει από τα περβάζια των παραθύρων και οι τοίχοι είναι γεμάτοι από κόκκινες πιτσίλες. Μοιάζει σαν έργο μοντέρνας τέχνης, αλλά στην πραγματικότητα αυτή είναι η εικόνα της “δημιουργίας” χριστουγεννιάτικων στολιδιών. Αυτή είναι η “καρδιά” των Χριστουγέννων, το πραγματικό εργαστήριο του Αγιου Βασίλη, χιλιάδες μίλια μακριά από τον Βόρειο Πόλο, στην κινεζική πόλη Yiwu. Και αν ο μύθος θέλει τα Χριστούγεννα να σχετίζονται με ροδομάγουλα ξωτικά που σφυροκοπούν ακάματα παιχνίδια σε χαριτωμένα ξύλινα σπιτάκια σε κάποιο χιονισμένο τοπίο του Αρκτικού Κύκλου, στην πραγματικότητα, τα περισσότερα από τα στολίδια σας και τα λαμπερά σας λαμπιόνια φτιάχνονται στην Yiwu, 300 χιλιόμετρα νότια της Σαγκάης, όπου δεν υπάρχει κανένα (αληθινό) έλατο και καμιά (αληθινή) χιονονιφάδα. Η Yiwu βαφτίστηκε “Χριστουγεννιάτικο χωριό της Κίνας” και είναι το σπίτι 600 εργοστασίων που συλλογικά φτιάχνουν το 60% του παγκόσμιου συνόλου των χριστουγεννιάτικων στολιδιών και αξεσουάρ, από τα χαρακτηριστικά καπέλα του συμπαθέστατου Αγιου, μέχρι στολές, δέντρα με πολύχρωμες οπτικές ίνες, και ένα σωρό ακόμα εποχιακά και “χαριτωμένα” που σχεδόν όλοι λατρεύουμε να βάζουμε στα σπίτια μας τέτοιες μέρες. Τα “Ξωτικά” που δουλεύουν σε αυτά τα εργαστήρια είναι κυρίως μετανάστες, εργάτες που δουλεύουν δωδεκάωρα την ημέρα για έναν μισθό που στην καλύτερη φτάνει τα 300 ευρώ τον μήνα -οι περισσότεροι από αυτούς μάλιστα, δεν ξέρουν καλά καλά τι ακριβώς είναι τα Χριστούγεννα. «Μάλλον είναι κάτι σαν την (κινέζικη) νέα χρονιά για τους ξένους» λέει ο 19χρονος Wei ένας 19χρονος εργάτης που μίλησε στο κινεζικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Sina. Μαζί με τον πατέρα του δουλεύουν ώρες ατελείωτες σε ένα κατακκόκινο καταγώγι. Παίρνουν πολυεστερικές νιφάδες χιονιού, τις βουτούν σε κόλλα και μετά τις ψεκάζουν με ένα μηχάνημα που εκτοξεύει κόκκινη πούδρα μέχρι αυτές να γίνουν κατακκόκινες. Κάνουν περί τα 5.000 τέτοια κομμάτια κάθε μέρα. Οσο η ώρα περνά, και οι δυό τους γεμίζουν από την κορυφή μέχρι τα νύχια με κόκκινη πούδρα. Ο πατέρας του φορά ένα καπέλο Αγιου Βασίλη, όχι για να είναι στο “πνεύμα” της δουλειάς, αλλά για μην βάφονται κόκκινα τα μαλλιά του. Και οι δυο αλλάζουν περίπου 10 μάσκες την ημέρα σε μια προσπάθεια να αναπνεύσουν το δυνατό λιγότερη πούδρα. Είναι μια πολύ κουραστική δουλειά και το πιθανότερο είναι να μην την κάνουν τον επόμενο χρόνο. Μόλις μαζέψουν τα χρήματα που χρειάζεται ο Wei για να παντρευτεί, σκοπεύουν να γυρίσουν στο χωριό τους, στο Guizhou, ελπίζοντας να μην χρειαστεί ποτέ πια να δουν ούτε κόκκο κόκκινης πούδρας. Τυλιγμένες σε διάφανα πλαστικά τσαντάκια, οι λαμπερές τους νιφάδες χιονιού, παίρνουν τη θέση τους δίπλα σε άλλα εορταστικά παραφερνάλια στο διεθνές εμπορικό κέντρο της Yiwu. Είναι ένας καταναλωτικός παράδεισος γεμάτος με αντικείμενα που καθόλου δεν χρειαζόμαστε, αλλά που σε κάποια εορταστική παρόρμηση νιώθουμε την καταναγκαστική υποχρέωση να αγοράσουμε. Υπάρχουν ολόκληρες “οδοί” στον εορταστικό λαβύρινθο αυτού του εμπορικού κέντρου που είναι αφιερωμένες σε διάφορα “θεματικά” στολίδια: ψεύτικα λουλούδια, φουσκωτά παιχνίδια, ομπρέλες, άνορακ, πλαστικοί κουβάδες και ρολόγια. Είναι ένα τερατώδες υπερκατάστημα αφιερωμένο στην παγκόσμια κατανάλωση, σαν το περιεχόμενο όλων των χώρων υγειονομικής ταφής παγκοσμίως να μαζεύτηκαν και να οργανώθηκαν σχολαστικά σε 62.000 εμπορικά “περίπτερα”. Το συγκρότημα ανακηρύχθηκε από τον ΟΗΕ, ως «η μεγαλύτερη αγορά μικρών εργοστασίων στον κόσμο». Στην περιοχή 2 του συγκροτήματος, “στεγάζονται” τα Χριστούγεννα. Εκεί, υπάρχουν διάδρομοι, δρόμοι ολόκληροι γεμάτοι με φωτάκια led, ψεύτικο χιόνι, κάλτσες όλων των μεγεθών, πλαστικά χριστουγεννιάτικα δέντρα σε μπλε και κίτρινο και φλούο ροζ, πλαστικά κουκουνάρια βαμμένα χρυσά και ασημένια. Κάποια από τα “εορταστικά” αντικείμενα, μοιάζουν να έχουν χάσει τον… προσανατολισμό τους: υπάρχουν πρόβατα στα καπέλα του Αγιου Βασίλη και τάρανδοι κεντημένοι με ταρτάν, και βεβαίως αρκετές ανεξήγητες… κινέζικες πινελιές, όπως οι Αγιοι Βασίληδες που παίζουν σαξόφωνο. Και μπορεί η περιγραφή να μοιάζει με την… σπηλιά του Αλή Μπαμπά και τους θησαυρούς της, ωστόσο οι μέρες της δόξας αυτής της αγοράς φαίνεται πως έχουν περάσει. Πλέον το Χριστουγεννιάτικο χωριό της Κίνας έχει να ανταγωνιστεί γίγαντες του διαδικτύου, όπως το Alibaba. Στο τελευταίο, μπορεί κανείς να επιλέξει και να παραγγείλει ανάμεσα σε 1,4 εκατ. διαφορετικά χριστουγεννιάτικα στολίδια, και τα αντικείμενα που διάλεξε να φτάσουν στην πόρτα του με ένα κλικ. Από την άλλη στην αγορά της Yiwu στοκάρονται περί τα 400.000 προϊόντα. Η αγορά της Yiwu “στόχευσε” στα χαμηλότερα καταναλωτικά στρώματα και ήκμασε κατά την ύφεση, αφού ο κόσμος ψώνιζε σε εξευτελιστικές τιμές “εορταστική διάθεση”. Ωστόσο με την πάροδο των χρόνων και ιδιαίτερα φέτος οι διεθνείς αγορές έχουν πέσει θεαματικά. Σύμφωνα με την Cai Qingliang, αντιπρόεδρο της Εταιρείας Εργοστασίων Χριστουγεννιάτικων Προϊόντων της Yiwu είναι οι Κινέζοι που πλέον αγοράζουν τέτοια αντικείμενα. Το ακόμα εντυπωσιακότερο είναι πως ο Economist, γράφει ότι οι περισσότεροι Κινέζοι γνωρίζουν καλύτερα τον Αγιο Βασίλη απ’ ό,τι τον Ιησού Χριστό. Πάντως, αρκετοί από τους εκπροσώπους της αγοράς της Yiwu, λένε πως όσοι εργάζονται εδώ, δεν θα μπορούσαν να είναι πιο ευτυχισμένοι με την… ισόβια κάθειρξη τους στα αιώνια Χριστουγέννα. Ο Cheng Yaping, συνιδρυτής εργοστασίου που κατασκευάζει και πουλά μινιατούρες χιονισμένες πόλεις, λέει χαρακτηριστικά «Να κάθεσαι εδώ κάθε μέρα, να μπορείς να κοιτάζεις όλες αυτά τα πανέμορφα στολίδια, είναι πραγματικά υπέροχο για τη διάθεσή μας». Είναι κάπως απίθανο όμως, εκείνοι που βρίσκονται στην άλλη πλευρά της γραμμής παραγωγής και “βάφουν” κόκκινες πλαστικές νιφάδες χιονιού που θα αγοραστούν για μερικά λεπτά του ευρώ, να αισθάνονται έτσι….
Πηγή: The Guardian (www.theguardian.com/artanddesign/architecture-design-blog/2014/dec/19/santas-real-workshop-the-town-in-china-that-makes-the-worlds-christmas-decorations#img-4)
(Αναδημοσίευση από Χανιώτικα νέα - Διαδρομές - 24/12/2014, Link: http://www.haniotika-nea.gr/alithino-ergastiri-tou-agiou-vasili/#)
Στο “Χριστουγεννιάτικο χωριό” Yiwu στην Κίνα, δεν υπάρχει ούτε χιόνι, ούτε ξωτικά. Υπάρχουν όμως 600 εργοστάσια που παράγουν το 60% των χριστουγεννιάτικων στολιδιών που… φιγουράρουν τέτοιες μέρες στις παγκόσμιες αγορές.Kόκκινο στα ταβάνια και κόκκινο στο πάτωμα, κόκκινο στάζει από τα περβάζια των παραθύρων και οι τοίχοι είναι γεμάτοι από κόκκινες πιτσίλες. Μοιάζει σαν έργο μοντέρνας τέχνης, αλλά στην πραγματικότητα αυτή είναι η εικόνα της “δημιουργίας” χριστουγεννιάτικων στολιδιών. Αυτή είναι η “καρδιά” των Χριστουγέννων, το πραγματικό εργαστήριο του Αγιου Βασίλη, χιλιάδες μίλια μακριά από τον Βόρειο Πόλο, στην κινεζική πόλη Yiwu. Και αν ο μύθος θέλει τα Χριστούγεννα να σχετίζονται με ροδομάγουλα ξωτικά που σφυροκοπούν ακάματα παιχνίδια σε χαριτωμένα ξύλινα σπιτάκια σε κάποιο χιονισμένο τοπίο του Αρκτικού Κύκλου, στην πραγματικότητα, τα περισσότερα από τα στολίδια σας και τα λαμπερά σας λαμπιόνια φτιάχνονται στην Yiwu, 300 χιλιόμετρα νότια της Σαγκάης, όπου δεν υπάρχει κανένα (αληθινό) έλατο και καμιά (αληθινή) χιονονιφάδα. Η Yiwu βαφτίστηκε “Χριστουγεννιάτικο χωριό της Κίνας” και είναι το σπίτι 600 εργοστασίων που συλλογικά φτιάχνουν το 60% του παγκόσμιου συνόλου των χριστουγεννιάτικων στολιδιών και αξεσουάρ, από τα χαρακτηριστικά καπέλα του συμπαθέστατου Αγιου, μέχρι στολές, δέντρα με πολύχρωμες οπτικές ίνες, και ένα σωρό ακόμα εποχιακά και “χαριτωμένα” που σχεδόν όλοι λατρεύουμε να βάζουμε στα σπίτια μας τέτοιες μέρες. Τα “Ξωτικά” που δουλεύουν σε αυτά τα εργαστήρια είναι κυρίως μετανάστες, εργάτες που δουλεύουν δωδεκάωρα την ημέρα για έναν μισθό που στην καλύτερη φτάνει τα 300 ευρώ τον μήνα -οι περισσότεροι από αυτούς μάλιστα, δεν ξέρουν καλά καλά τι ακριβώς είναι τα Χριστούγεννα. «Μάλλον είναι κάτι σαν την (κινέζικη) νέα χρονιά για τους ξένους» λέει ο 19χρονος Wei ένας 19χρονος εργάτης που μίλησε στο κινεζικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Sina. Μαζί με τον πατέρα του δουλεύουν ώρες ατελείωτες σε ένα κατακκόκινο καταγώγι. Παίρνουν πολυεστερικές νιφάδες χιονιού, τις βουτούν σε κόλλα και μετά τις ψεκάζουν με ένα μηχάνημα που εκτοξεύει κόκκινη πούδρα μέχρι αυτές να γίνουν κατακκόκινες. Κάνουν περί τα 5.000 τέτοια κομμάτια κάθε μέρα. Οσο η ώρα περνά, και οι δυό τους γεμίζουν από την κορυφή μέχρι τα νύχια με κόκκινη πούδρα. Ο πατέρας του φορά ένα καπέλο Αγιου Βασίλη, όχι για να είναι στο “πνεύμα” της δουλειάς, αλλά για μην βάφονται κόκκινα τα μαλλιά του. Και οι δυο αλλάζουν περίπου 10 μάσκες την ημέρα σε μια προσπάθεια να αναπνεύσουν το δυνατό λιγότερη πούδρα. Είναι μια πολύ κουραστική δουλειά και το πιθανότερο είναι να μην την κάνουν τον επόμενο χρόνο. Μόλις μαζέψουν τα χρήματα που χρειάζεται ο Wei για να παντρευτεί, σκοπεύουν να γυρίσουν στο χωριό τους, στο Guizhou, ελπίζοντας να μην χρειαστεί ποτέ πια να δουν ούτε κόκκο κόκκινης πούδρας. Τυλιγμένες σε διάφανα πλαστικά τσαντάκια, οι λαμπερές τους νιφάδες χιονιού, παίρνουν τη θέση τους δίπλα σε άλλα εορταστικά παραφερνάλια στο διεθνές εμπορικό κέντρο της Yiwu. Είναι ένας καταναλωτικός παράδεισος γεμάτος με αντικείμενα που καθόλου δεν χρειαζόμαστε, αλλά που σε κάποια εορταστική παρόρμηση νιώθουμε την καταναγκαστική υποχρέωση να αγοράσουμε. Υπάρχουν ολόκληρες “οδοί” στον εορταστικό λαβύρινθο αυτού του εμπορικού κέντρου που είναι αφιερωμένες σε διάφορα “θεματικά” στολίδια: ψεύτικα λουλούδια, φουσκωτά παιχνίδια, ομπρέλες, άνορακ, πλαστικοί κουβάδες και ρολόγια. Είναι ένα τερατώδες υπερκατάστημα αφιερωμένο στην παγκόσμια κατανάλωση, σαν το περιεχόμενο όλων των χώρων υγειονομικής ταφής παγκοσμίως να μαζεύτηκαν και να οργανώθηκαν σχολαστικά σε 62.000 εμπορικά “περίπτερα”. Το συγκρότημα ανακηρύχθηκε από τον ΟΗΕ, ως «η μεγαλύτερη αγορά μικρών εργοστασίων στον κόσμο». Στην περιοχή 2 του συγκροτήματος, “στεγάζονται” τα Χριστούγεννα. Εκεί, υπάρχουν διάδρομοι, δρόμοι ολόκληροι γεμάτοι με φωτάκια led, ψεύτικο χιόνι, κάλτσες όλων των μεγεθών, πλαστικά χριστουγεννιάτικα δέντρα σε μπλε και κίτρινο και φλούο ροζ, πλαστικά κουκουνάρια βαμμένα χρυσά και ασημένια. Κάποια από τα “εορταστικά” αντικείμενα, μοιάζουν να έχουν χάσει τον… προσανατολισμό τους: υπάρχουν πρόβατα στα καπέλα του Αγιου Βασίλη και τάρανδοι κεντημένοι με ταρτάν, και βεβαίως αρκετές ανεξήγητες… κινέζικες πινελιές, όπως οι Αγιοι Βασίληδες που παίζουν σαξόφωνο. Και μπορεί η περιγραφή να μοιάζει με την… σπηλιά του Αλή Μπαμπά και τους θησαυρούς της, ωστόσο οι μέρες της δόξας αυτής της αγοράς φαίνεται πως έχουν περάσει. Πλέον το Χριστουγεννιάτικο χωριό της Κίνας έχει να ανταγωνιστεί γίγαντες του διαδικτύου, όπως το Alibaba. Στο τελευταίο, μπορεί κανείς να επιλέξει και να παραγγείλει ανάμεσα σε 1,4 εκατ. διαφορετικά χριστουγεννιάτικα στολίδια, και τα αντικείμενα που διάλεξε να φτάσουν στην πόρτα του με ένα κλικ. Από την άλλη στην αγορά της Yiwu στοκάρονται περί τα 400.000 προϊόντα. Η αγορά της Yiwu “στόχευσε” στα χαμηλότερα καταναλωτικά στρώματα και ήκμασε κατά την ύφεση, αφού ο κόσμος ψώνιζε σε εξευτελιστικές τιμές “εορταστική διάθεση”. Ωστόσο με την πάροδο των χρόνων και ιδιαίτερα φέτος οι διεθνείς αγορές έχουν πέσει θεαματικά. Σύμφωνα με την Cai Qingliang, αντιπρόεδρο της Εταιρείας Εργοστασίων Χριστουγεννιάτικων Προϊόντων της Yiwu είναι οι Κινέζοι που πλέον αγοράζουν τέτοια αντικείμενα. Το ακόμα εντυπωσιακότερο είναι πως ο Economist, γράφει ότι οι περισσότεροι Κινέζοι γνωρίζουν καλύτερα τον Αγιο Βασίλη απ’ ό,τι τον Ιησού Χριστό. Πάντως, αρκετοί από τους εκπροσώπους της αγοράς της Yiwu, λένε πως όσοι εργάζονται εδώ, δεν θα μπορούσαν να είναι πιο ευτυχισμένοι με την… ισόβια κάθειρξη τους στα αιώνια Χριστουγέννα. Ο Cheng Yaping, συνιδρυτής εργοστασίου που κατασκευάζει και πουλά μινιατούρες χιονισμένες πόλεις, λέει χαρακτηριστικά «Να κάθεσαι εδώ κάθε μέρα, να μπορείς να κοιτάζεις όλες αυτά τα πανέμορφα στολίδια, είναι πραγματικά υπέροχο για τη διάθεσή μας». Είναι κάπως απίθανο όμως, εκείνοι που βρίσκονται στην άλλη πλευρά της γραμμής παραγωγής και “βάφουν” κόκκινες πλαστικές νιφάδες χιονιού που θα αγοραστούν για μερικά λεπτά του ευρώ, να αισθάνονται έτσι….
Πηγή: The Guardian (www.theguardian.com/artanddesign/architecture-design-blog/2014/dec/19/santas-real-workshop-the-town-in-china-that-makes-the-worlds-christmas-decorations#img-4)
(Αναδημοσίευση από Χανιώτικα νέα - Διαδρομές - 24/12/2014, Link: http://www.haniotika-nea.gr/alithino-ergastiri-tou-agiou-vasili/#)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου