Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΤΑΛΗ
Ο Κωνσταντινουπολίτης Μιχαήλ Χουρμούζης
(1804 - 1882) θεωρείται από τους πατέρες του νέου ελληνικού θεάτρου.
Ωστόσο, πολύ σημαντική είναι η συμβολή του στον απελευθερωτικό αγώνα του
1821. Στη συνέχεια διετέλεσε πολιτικός που εναντιώθηκε σφόδρα στη
βαυαροκρατία, τη διαφθορά και τη ληστοκρατία.
Για τη ζωή, τη δράση, το έργο και την προσωπικότητά του μπορεί
να πληροφορηθεί κανείς πολλά στο βιβλίο του Κ. Βαλέτα «Χουρμούζης» από
τις εκδόσεις «Αιολικά Γράμματα».
Πέρα από τα πολύ γνωστά θεατρικά του έργα («Λεπρέντης», «Ο τυχοδιώκτης», «Υπάλληλος», «Μαλακώφ» κ.ά.), υπάρχουν και τα αυτοβιογραφικά κείμενα και οι σημειώσεις του από τον καιρό που ήταν βουλευτής Φθιώτιδας, αλλά και αντιπρόεδρος του Σώματος, στη δεκαετία 1850 - 1860.
Οι λόγοι στη Βουλή ξεχείλιζαν από πάθος για ελευθερία αλλά και κοινωνική δικαιοσύνη. Επίσης καταγράφει και ένα αστείο περιστατικό με τους τότε βουλευτές, πολλοί -ίσως οι περισσότεροι- από τους οποίους ήταν δίγλωσσοι (μιλούσαν ελληνικά και αρβανίτικα). Ο τότε πρωθυπουργός Δ. Βούλγαρης, που ήταν επίσης Αρβανίτης, σε κάποια στιγμή σηκώθηκε από την έδρα του και τους προέτρεψε στη Βουλή να μιλούν την επίσημη γλώσσα του κράτους και στο καφενείο αν θέλουν να μιλούν και αρβανίτικα.
Τα χρόνια πέρασαν, ο Χουρμούζης έγινε δυσάρεστος με τις αλήθειες του για το καθεστώς, κυνηγήθηκε και αναγκάστηκε να επιστρέψει στη γενέτειρά του. Πέθανε το 1882 και θάφτηκε στο αγαπημένο του Πριγκιπονήσι, την Αντιγόνη. Ο ίδιος και το έργο του έμειναν στην αφάνεια και μόνο μετά την πτώση της χούντας τα έργα του άρχισαν να παίζονται στην Ελλάδα.
Σήμερα στη Βουλή, Αρβανίτες υπάρχουν ακόμα, Χουρμούζηδες όμως όχι. Στην αίθουσα και τους διαδρόμους δεν ακούγονται αρβανίτικα, αλλά κάτι ακαταλαβίστικα ελληνικά. Τρία κόμματα συμπράττουν στην κυβέρνηση, αλλά ο καθένας λέει τα δικά του.
Βγαίνουν οι υπουργοί και αγριεμένοι μάς απειλούν με κάθε είδους μέτρα, φόρους, πλειστηριασμούς. Μετά βγαίνουν οι βουλευτές των άλλων δύο κομμάτων και παρουσιάζονται ως υπερασπιστές των λαϊκών συμφερόντων.
Απαντούν οι βουλευτές του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με όχι πάντα κοινή θέση, ενώ σταθερά σε αντιμνημονικές θέσεις τα άλλα δύο κόμματα της αντιπολίτευσης. Το παζλ συμπληρώνει το γνωστό ακροδεξιό κόμμα, με την ενίοτε και χυδαία φρασεολογία και παρουσία.
Και οι πολιτικοί αρχηγοί; Καρικατούρες σε ένα παχνίδι εντυπώσεων και δημαγωγίας. Βολεμένοι από τα παινέματα των εταίρων μας για την προσπάθεια να βγούμε από την κρίση, αλλά κλείνοντας και τ' αυτιά στις σοβαρές ουδέτερες φωνές για τα χάλια μας.
Ο Μ. Χουρμούζης δεν έλεγε ωραία και αισιόδοξα πράγματα, γι' αυτό και δεν ήταν αρεστός. Στα έργα του κατήγγελλε τις κακές ελληνικές συνήθειες, όπως τον μυλωνά, που απαιτούσε να διοριστεί στο λιμάνι του Πειραιά, επειδή ήξερε από ανέμους. Αλλά ας μη βάζουμε τώρα και ιδέες...
(Ελευθεροτυπία - 6/6/2013)
Link: http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.home&id=368116
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου