Αναδρομή στο πρόγραμμα της ΕΡΑ Χανίων αλλοτινών καιρών

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ
Με παραδοσιακή αλλά και μοντέρνα μουσική, με εκπομπές λόγου ακόμα και από την 5η Μεραρχία, με ζωντανή μετάδοση της Θείας Λειτουργίας από τη Μητρόπολη Χανίων, ο Ραδιοφωνικός Σταθμός των Χανίων, η γνωστή μας ΕΡΑ, κρατούσε συντροφιά τη δεκαετία του ’50 στους ακροατές του.
Τότε, φυσικά, το ραδιόφωνο ήταν το μοναδικό «ηλεκτρονικό» μέσο μαζικής ενημέρωσης. Δεν υπήρχαν ούτε κανάλια, ούτε όμως πολλές ραδιοφωνικές επιλογές.
Τι άκουγαν, λοιπόν, οι Χανιώτες ακροατές εκείνη την εποχή;
Τις απαντήσεις μας δίνει το περιοδικό του τότε Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ.), «Ραδιόπρογραμμα» που μετονομάστηκε σε «Ραδιοτηλεόραση» όταν ξεκίνησε η τηλεόραση στην Ελλάδα και το Ε.Ι.Ρ., έγινε ΕΙΡΤ και μετέπειτα ΕΡΤ.
Τα ίχνη της ΕΡΑ Χανίων χάνονται, φυσικά, στο μακρινό 1947, όταν ένας ιδιώτης, ο Βασίλης Δασκαλάκης, έβαλε τα θεμέλια για τη δημιουργία του πρώτου ραδιοφωνικού σταθμού στην Κρήτη (σχετικό ρεπορτάζ του συναδέλφου Δημήτρη Μαριδάκη δημοσιεύτηκε το ένθετο των «Χανιώτικων νέων», «Διαδρομές», στις 6 Ιουλίου 2013 και υπάρχει στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.haniotika-nea.gr/124666-20.html). Από την 1η Ιανουαρίου του 1951 ο σταθμός νομιμοποιήθηκε ενώ η πλήρης ενσωμάτωση του σταθμού στο Εθνικό Ιδρυμα Ραδιοφωνίας ήρθε την Ανοιξη του 1952. 
Εμείς ανατρέξαμε στο πρόγραμμα του Σταθμού το 1953 και το 1955 μέσα από τα «Ραδιοπρογράμματα» της εποχής.
ΚΑΙ ΣΤΑ ΒΡΑΧΕΑ
Το 1953 ο Ραδιοφωνικός Σταθμός των Χανίων εξέπεμπε, όπως και σήμερα, στα μεσαία κύματα και στη συχνότητα των 1.512 Χιλιοκύκλων (ή 198 μέτρων όπως επίσης μετρούσαν τότε τις συχνότητες) από τον πομπό της Σούδας.
Ωστόσο, σύμφωνα με το περιοδικό: «Ραδιοπρόγραμμα» την ίδια χρόνια, ο Ραδιοφωνικός Σταθμός των Χανίων εξέπεμπε και στα βραχέα κύματα! Συγκεκριμένα, στο περιοδικό αναφέρεται για τον Ραδιοφωνικό Σταθμό Χανίων και η συχνότητα των 6.678 Χιλιοκύκλων ή 44,92 μέτρων των βραχέων κυμάτων.
Δύο χρόνια μετά, δηλαδή το 1955, το ίδιο περιοδικό δίνει ως συχνότητα του σταθμού μόνο τους 1.512 Χιλιοκύκλους των μεσαίων κυμάτων (MW, AM).
ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΠΟΥ…
ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΖΟΥΝ
Στο ραδιοπρόγραμμα της εποχής υπάρχουν μερικά στοιχεία που εντυπωσιάζουν:
-Το 1953 ο σταθμός είχε καθημερινά μόνο μεσημβρινή εκπομπή από τις 11 π.μ. έως τις 2.30 μ.μ και απογευματινή εκπομπή από τις 5.30 μ.μ. έως τις 11 τη νύχτα. Τις υπόλοιπες ώρες δεν είχε πρόγραμμα. Όμως τις Κυριακές είχε και πρωινή εκπομπή από τις 8 π.μ. έως τις 10 π.μ. καθώς μετέδιδε τη Θεία Λειτουργία από την Ιερά Μητρόπολη Χανίων.
-Το 1953 υπήρχε εκπομπή με τίτλο: «Μουσική από δίσκους της Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών». Επίσης τις Κυριακές μεταδίδονταν στις 7.15 μ.μ. διεθνείς ειδήσεις από τη «Φωνή της Αμερικής» και τις Παρασκευές στις 2 το μεσημέρι εκπομπή από τη «Βρετανική Πρεσβεία Αθηνών».
-Στο πρόγραμμα της Παρασκευής διαβάζουμε ότι στις 10.30 το βράδυ υπήρχε εκπομπή με τίτλο: «Τραγούδια των κάου-μποϋς».
-Το 1955 έκανε εκπομπή κάθε Πέμπτη απόγευμα στις 7 μ.μ. η 5η Μεραρχία.
-Το 1955 υπήρχε επίσης ειδική εκπομπή με ανακοινώσεις της Γενικής Διοίκησης Κρήτης.
-Την ίδια χρονιά ο Ραδιοφωνικός Σταθμός των Χανίων μετέδιδε και συμφωνικές συναυλίες από τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης και από άλλες μεγάλες ορχήστρες.
-Πάντα, φυσικά, ο Ραδιοφωνικός Σταθμός προέβαλλε κρητική μουσική και τραγούδια και είχε ειδικές εκπομπές με τις οποίες παρουσίαζε ντόπιους καλλιτέχνες.
-Να σημειώσουμε, τέλος, ότι ο σταθμός Χανίων της Ελληνικής Ραδιοφωνίας είναι πράγματι ιστορικός. Το σήμα του από τα μεσαία (1512 Khz) τις βραδινές ώρες, όταν η διάδοση διευρύνεται, φτάνει σχεδόν σε όλη την Ευρώπη και σε χώρες της Βόρειας Αφρικής. Τώρα, ο σταθμός συνεχίζει να εκπέμπει από τους εργαζομένους του στα μεσαία στους 1.512 χιλιόκυκλους, στα fm στους 100.6 από Μαλάξα και από το Διαδίκτυο. Προσφάτως είχε γίνει από το στούντιο της ΕΡΑ Χανίων και η πρωινή εκπομπή των εργαζομένων της ΕΡΤ που διεκδικούν να παραμείνει η ΕΡΤ ζωντανή. Υπέρ της διατήρησης της ΕΡΑ Χανίων έχει εκφραστεί το σύνολο των τοπικών φορέων που ζητούν να μην κλείσει η ραδιοφωνική δημόσια φωνή των Χανίων.

ΤΟΠΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΑΝΑΜΕΤΑΔΟΣΕΙΣ

Παραθέτουμε παρακάτω ενδεικτικά το πρόγραμμα του Ραδιοφωνικού Σταθμού των Χανίων σε τρεις διαφορετικές ημερομηνίες εκείνης της εποχής:
ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1953:
ΠΡΩΙΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ:
08.00: Εναρξη, αγγελία προγράμματος.
08.05: Μετάδοση της Θείας Λειτουργίας εκ της Μητροπόλεως Χανίων.
09.30: Μουσικό διάλειμμα.
09.35: Σκοποί και τραγούδια της πατρίδος μας.
10.00: Τέλος πρωινής εκπομπής.
ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ:
12.00: Εναρξη.
12.05: Μουσική της Κρήτης από το συγκρότημα Εμμ. Κουρκουνάκη.
12.25: Τοπικές ειδήσεις.
12.30: Ελαφρά μουσική και τραγούδια.
13.00: Δελτίο ειδήσεων.
13.05: Αναμετάδοση «Εθνικού Προγράμματος» Ρ.Σ. Αθηνών.
14.00: Ραδιοφωνικές διαφημίσεις.
14.10: Τραγούδια με τη Νινή Ζαχά.
14.30: Τέλος μεσημβρινής εκπομπής.
ΕΣΠΕΡΙΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ:
17.30: Εναρξη – ανακοινώσεις.
17.35: Ποικίλο ελληνικό πρόγραμμα.
18.25: Ραδιοφωνικές διαφημίσεις.
18.30: Μελωδίες και ρυθμοί.
19.15: Διεθνής ειδήσεις (Η Φωνή της Αμερικής).
19.30: Αναμετάδοση «Εθνικού Προγράμματος» Ρ.Σ. Αθηνών.
21.00: Το κονσέρτο της Κυριακής.
21.20: Μουσική της Κρήτης.
21.45: Ραδιοφωνικές διαφημίσεις.
21.50: Ελαφρά ελληνικά τραγούδια.
22.15: Δελτίο ειδήσεων.
22.25: Τοπικές ειδήσεις.
22.30: Μουσική χορού.
23.00: Εθνικός Υμνος – Τέλος του προγράμματος.
ΤΕΤΑΡΤΗ 22 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1953:
ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ:
11.00: Εναρξη, αγγελία προγρλάμματος, ανακοινώσεις
11.05: Σκοποί και τραγούδια της πατρίδος μας.
11.30: Παίζουν ορχήστρες ελαφράς μουσικής.
12.00: Ελαφρά ελληνικά τραγούδια.
12.30: Μουσική της Κρήτης από το συγκρότημα Κ. Παπαδάκη ή Ναύτη.
12.50: Ραδιοφωνικές διαφημίσεις.
13.00: Δελτίο ειδήσεων.
13.10: Ακούτε ό,τι μας έχετε ζητήσει.
13.35: Ο Κρητικός Τύπους για τα τοπικά μας ζητήματα.
13.45: Τραγούδια με την Ελλα Φίτζεραλντ.
14.00: Ελαφρά ελληνικά τραγούδια.
14.25: Τοπικές ειδήσεις.
14.30: Τέλος μεσημβρινής εκπομπής.
ΕΣΠΕΡΙΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ
17.30: Εναρξη – ανακοινώσεις.
17.35: Ποικίλο ελληνικό πρόγραμμα.
18.15: Η εκπομπή για το παιδί.
18.30: Μουσική από δίσκους της Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών.
19.00: Συμφωνικά βαλς.
20.00: Τραγούδια με τον Φρανκ Σινάτρα.
20.15: Δελτίο ειδήσεων.
20.25: Ιταλοί τραγουδιστές.
20.55: Ραδιοφωνικές διαφημίσεις.
21.00: Καντάδες.
21.15: Δίσκοι κατ’ εκλογήν ακροατών (κλασική μουσική).
21.40: Μουσικό διάλειμμα.
22.10: Ραδιοφωνικές διαφημίσεις.
22.15: Δελτίο ειδήσεων.
22.25: Τοπικές ειδήσεις.
22.30: Μουσική για τσίτερ.
22.40: Ελαφρά ελληνικά τραγούδια.
23.00: Εθνικός Υμνος, τέλος προγράμματος.
ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1955
7.30: Εναρξη. Ευχάριστο πρωινό πρόγραμμα,.
7.45: Εθνικό Πρόγραμμα (σ.σ.: Σύνδεση με το κεντρικό ραδιοφωνικό σταθμό Αθηνών).
10.20: Τέλος της πρωινής εκπομπής.
12.00: Εθνικό Πρόγραμμα.
13.10: Ενας δίσκος και δυο λόγια.
13.30: Εθνικό Πρόγραμμα.
15.30: Ανακοινώσεις της Γεν. Διοικήσεως Κρήτης.
15.35: Τέλος της μεσημβρινής εκπομπής.
17.00: Δίσκοι κατ΄ εκλογή των ακροατών.
18.00: «Αι ισοπεδώσεις των χωραφιών». Ομιλία του κ. Γ. Θεοδωρίδη.
18.10: Ανακοινώσεις του Ε.Ε.Σ.
18.15: Μουσική και τραγούδια της Κρήτης από το συγκρότημα Μιχαήλ Παπαδάκη (Πλακιανού).
18.45: Η αθλητική κίνηση. Επιμέλεια Α. Δούπη.
19.00 Ξένα τραγούδια και μοντέρνοι ρυθμοί.
19.30: «Κρητικά Δειλινά».
20.00: Ο σολίστ της εβδομάδας. Παίζει η τσεμπελλίστα Βάντα Λαντόφσκα. Ντακέν: «Το χελιδόνι», Λουλλί: «Τα ευχάριστα όνειρα του Ατυος», Ραμώ: Σουίτα σε μι ελάσσονα.
20.30: Μουσικές ακουαρέλες της Ελαφράς Ορχήστρας του ΕΙΡ.
21.00: Δελτίο ειδήσεων.
21.30: Συμφωνική συναυλία της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης υπό την διεύθυνση του Δημήτρη Μητρόπουλου. Σολίστ ο βιολιστής Γιεχούντι Μενουχίν. Ραχμάνινοφ: «Τραγούδι χωρίς λόγια», Προκόφιεφ: «Σκυθική σουίτα», Μπράςμ: Κονσέρτο για βιολί και ορχήστρα σε ρε μείζονα.
22.50: Μουσικό διάλειμμα.
23.00: Εθνικός Υμνος, τέλος του προγράμματος.
ΛΗΨΗ ΜΕΣΩ
ΜΕΣΑΙΩΝ ΚΑΙ
ΣΤΗΝ ΙΑΠΩΝΙΑ
Ακόμα και στην Ιαπωνία έχει φτάσει το σήμα της ΕΡΑ Χανίων από τον πομπό μεσαίων κυμάτων.
O τεχνικός στην ΕΡΑ Χανίων, Κώστας Δάνδολος, μας λέει χαρακτηριστικά: «Για τη μετάδοση του σήματος: ο πομπός έχει αρκετά μεγάλη εμβέλεια. Παλαιότερα, εν λειτουργία της ΕΡΤ μας είχαν στείλει DXers αναφορές λήψεις από διάφορες χώρες: Από Σκανδιναβικές χώρες, από Ισπανία, ακόμα και από Ιαπωνία. Εγώ προσωπικά έχω ακούσει τον σταθμό ερχόμενος από Κωνσταντινούπολη στην Ελλάδα και στην Τυνησία».
"Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ
ΕΧΕΙ ΑΓΚΑΛΙΑΣΕΙ"
Για την τωρινή κατάσταση όπου ο σταθμός λειτουργεί χάρη στους εργαζόμενους τους αφού με κυβερνητική απόφαση φέρεται να έχει καταργηθεί, ο κ. Δάνδολος μας λέει:
«Ο κόσμος μας έχει αγκαλιάσει όλη αυτή την περίοδο. Ο σταθμός είναι αυτοδιαχειριζόμενος, από εμάς. Το πρόγραμμα που βγαίνει είναι τοπικό από τις 10 το πρωί έως τις 12 το μεσημέρι και κάποιες άλλες ώρες ενώ έχουμε και απογευματινές εκπομπές. Υπάρχει αρκετή προσέλευση ατόμων που θέλουν να κάνουν εκπομπές και το υποποιούμε σιγά - σιγά. Ο κόσμος μας έχει βοηθήσει πολύ και υλικά και ηθικά και ψυχολογικά. Υπάρχει συνεχή παρουσία».
Τώρα, ο σταθμός ακούγεται από τους 100,6 Mhz των FΜ, τους 1.512 Χιλιόκυκλους στα μεσαία, από την ιστοσελίδα μας http://erahania.blogspot.gr/, από την ιστοσελίδα του Πολυτεχνείου Κρήτης: http://www.tuc.gr/478.html
Εχουμε και τηλέφωνο, σε ώρα παρουσίας μας μπορεί να καλέσει στο 7007002821
(Χανιώτικα νέα - Διαδρομές - 14/12/2013)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/radiofonikes-imeres-tou-50/