Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2020

Τα Χανιά των καλλιτεχνών

Ξεχωριστές δικές τους ιστορίες από τα Χανιά διηγούνται στα podcast των “Χ.ν.” άνθρωποι του πολιτισμού: της μουσικής και του θεάτρου.
Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου σημειώνει ότι τα τελευταία 25 χρόνια πάντα περνά το Πάσχα στα Χανιά.
Η Ελένη Τσαλιγοπούλου εκφράζει τον θαυμασμό της για τον Αποκόρωνα ενώ αναφέρεται και στις επισκέψεις στην παραλία Σοσορίδες στο Μαράθι.
Η Ανδριάνα Μπάμπαλη αναφέρεται σε μια συναυλία της με τον Κώστα Λειβαδά στον οποίο αντί για ουίσκι “Χέικ” έφτασε ένα… κέικ.
Ο Κώστας Λειβαδάς θυμάται την πρώτη του εμφάνιση σε κοινό στα Χανιά.
Η Μαριάννα Πολυχρονίδη θυμάται τα καλέσματα που είχε για ρακές στη διαδρομή από το παλιό λιμάνι μέχρι την Ανατολική Τάφρο.
Η Μελίνα Ασλανίδου μιλά για τις παρέες στα Χανιά με τα ριζίτικα τραγούδια.
Η Ηρώ Σαΐα σημειώνει ότι στα Χανιά γνώρισε τον μετέπειτα σύζυγό της συνθέτη Σταύρο Ξαρχάκο.
Η Μάρω Θεοδωράκη μιλά για τα καλοκαίρια της με τον πατέρα της ποιητή και δημοσιογράφο Γιάννη Θεοδωράκη.
Ο Λεωνίδας Μαριδάκης ξεχωρίζει μια επίσκεψή του στο Μουσείο Τυπογραφίας.
Η Έλια Βεργανελάκη θυμάταιι την πρώτη της επίσκεψη στον προμαχώνα San Salvatore αλλά και την πρώτη της συνεργασία με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ. και τον τότε καλλιτεχνικό του διευθυντή Μιχάλη Αεράκη.
Ολοι οι καλλιτέχνες μίλησαν για τα δικά τους Χανιά στη σειρά εκπομπών “Στιγμές” του Podcast των “Χ.ν.”.
Από τις διηγήσεις τους ξεχωρίζουμε αναφορές τους σε αναμνήσεις και εντυπώσεις από την πόλη που έχουν το δικό τους ενδιαφέρον!

Βασίλης Παπακωνσταντίνου: «Τα Χανιά έχουν πολύ φως»


«Τα Χανιά για εμένα προσφέρονται για για χαλάρωση, για ξεκούραση, για ηρεμία και για απραξία γενικά», λέει ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου.
«Ετσι, σχεδόν κάθε Πάσχα εδώ και 25 χρόνια που είμαι με τη γυναίκα μου, ερχόμαστε στα Χανιά και περνάμε εδώ τις γιορτές της Ανάστασης. Από την άλλη μεριά, η Ελένη (Ράντου) κατάγεται από τα Χανιά, η μητέρα της γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Αι Γιάννη. Εχουμε κουμπάρους από τον Βατόλακκο και πηγαίνουμε το Πάσχα στο χωριό τους. Τα Χανιά για εμένα χαρακτηρίζονται από το πολύ φως. Δεν έχω δει άλλη πόλη να έχει τόσο πολύ φως χειμώνα – καλοκαίρι. Και οι βόλτες στο παλιό λιμάνι».






Ηρώ Σαΐα: Οι συναυλίες στα Χανιά και η γνωριμία με τον Στ. Ξαρχάκο



«Μεγάλη αδυναμία» δηλώνει ότι έχει στα Χανιά η ερμηνεύτρια Ηρώ Σαΐα (φωτογραφία: Ευαγγελία Θωμάκου) καθώς εδώ το καλοκαίρι του 2007 γνώρισε κατά μία έννοια τον μετέπειτα σύζυγό της, τον γνωστό συνθέτη Σταύρο Ξαρχάκο.
Οπως σημειώνει η ίδια: «Τα Χανιά είναι από τις ωραιότερες ελληνικές πόλεις και από τις ωραιότερες πόλεις της Μεσογείου. Γοητευτική, με ιστορία, με σπουδαίους ανθρώπους και μια σπάνια ομορφιά. Με τον Κώστα Λειβαδά είχα έρθει πρώτη φορά σε φεστιβάλ το 2005. Το 2007 ήρθα τρεις – τέσσερις μέρες πριν από μία συναυλία με τον Λουκιανό Κηλαηδόνη και τον Δώρο Δημοσθένους. Η συναυλία αυτή ήταν στις 7 Αυγούστου (2007). Στις 6 Αυγούστου είχε συναυλία η Κρατική Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής με τον καλλιτεχνικό της διευθυντή Σταύρο Ξαρχάκο. Ετσι, λοιπόν, την προηγούμενη μέρα πήγα να δω τους φίλους μου μουσικούς που έπαιζαν με τον Σταύρο Ξαρχάκο και την επομένη θα έπαιζαν με εμένα, τον Λουκιανό και τον Δώρο. Ηταν μοιραίο αυτό το βράδυ, όπως φαίνεται, στα Χανιά διότι εκεί κατά έναν τρόπο γνωρίστηκα με τον μετέπειτα συζυγό μου, τον Σταύρο Ξαρχάκο και αυτός είναι ένας πολύ βασικός λόγος που δεν μπορώ να μην έχω μία μεγάλη αδυναμία στα Χανιά».

Ελένη Τσαλιγοπούλου: Οι επισκέψεις σε Αποκόρωνα και Μαράθι


Ξεχωριστή αναφορά σε Αποκόρωνα και Μαράθι κάνει η ερμηνεύτρια Ελένη Τσαλιγοπούλου.
Οπως αναφέρει:
«Τα Χανιά χαίρομαι που τα γνώρισα μέσα από τα μάτια των φίλων μου γιατί αλλιώς θα ήταν απλά ένα πολύ ωραίο μέρος της Ελλάδας. Αλλά, μέσα από τους φίλους μου γνώρισα αυτή την περιοχή πολύ καλά, όπως και τον Αποκόρωνα των Χανίων γιατί δύο συνεχόμενα Πάσχα, πριν από 20 περίπου χρόνια, τα πέρασα εκεί μαζί με φίλους.
Ο Αποκόρωνας θεωρώ ότι είναι από τις πιο ωραίες περιοχές γιατί συνδυάζει και το βουνό και τη θάλασσα. Και ως βορειοελλαδίτισσα, το βουνό μου κάνει κάτι πιο οικείο και πιο όμορφο αλλά ο συνδυασμός βεβαίως με τη θάλασσα και αυτά τα υπέροχα νερά κάνει τα Χανιά ένα τόπο μαγικό. Τώρα, για τα καλοκαιρινά μπάνια είχα τη χαρά να πηγαίνω σε αυτή την πολύ μικρή ωραία παραλία του Μαραθίου, τις Σοσορίδες.
Και για πάρα πολλά χρόνια ήταν ο μοναδικός προορισμός με εξαιρέσεις όπου εκεί ήθελα να πηγαίνω κυρίως και να τρώμε τους υπέροχους μεζέδες της Στέλλας».

Μελίνα Ασλανίδου: Ανεξίτηλες οι στιγμές με τα ριζίτικα


Η Μελίνα Ασλανίδου βρέθηκε, όπως λέει, πρώτη φορά στα Χανιά πριν χρόνια τυχαία με μία φίλη της, τη Σάννυ Μπαλτζή.
«Οταν βρεθήκαμε στο λιμάνι ήταν κεραυνοβόλος ο έρωτας με αυτή την υπέροχη πόλη. Τώρα, πλέον, μοιράζομαι πάρα πολλές στιγμές εδώ. Εχω γνωρίσει πάρα πολλούς ανθρώπους. Εχω πολλούς φίλους πια. Και έχω μεγάλη χαρά».
Η Μελίνα σημειώνει ότι «σίγουρα αυτές οι στιγμές που είναι ανεξίτηλες και μου δίνουν δύναμη, χαρά, ευτυχία και ευδαιμονία, είναι οι στιγμές που βρισκόμαστε παρεάκια και τραγουδάμε τα ριζίτικα τραγούδια. Είμαι λάτρης της παραδοσιακής μουσικής και αυτό που θαυμάζω και αγαπώ εδώ στους ανθρώπους είναι ότι η ρίζα, τα κρητικά τραγούδια είναι ζωντανά, υπάρχουν μέσα στις παρέες και υπάρχει αυτή η κατάνυξη που μας κάνει όλους ένα».
Ακόμα η Μελίνα Ασλανίδου θυμάται μια συναυλία της παλαιότερα στο λιμάνι μαζί με τον Κώστα Μακεδόνα.
«Ηταν μια μαγική συναυλία με πάρα πολύ κόσμο. Αυτές οι στιγμές είναι πολύ δυνατές», τονίζει.

Μάρω Θεοδωράκη: Τα καλοκαίρια με τον Γιάννη Θεοδωράκη


Η μουσικός και συγγραφέας Μάρω Θεοδωράκη θυμάται τα καλοκαίρια της στα Χανιά με τον πατέρα της ποιητή και δημοσιογράφο, Γιάννη Θεοδωράκη ο οποίος έχει γράψει τους στίχους σε τραγούδια του αδελφού του, Μίκη, όπως το “Χάθηκα” και το “Ομορφη Πόλη”.
Η Μάρω Θεοδωράκη σημειώνει: «Για εμένα τα Χανιά σηματοδοτούνται και με τα τραγούδια που έχει γράψει ο πατέρας μου στη μουσική του Μίκη. Και βέβαια αυτά που είναι εντελώς γραμμένα για αυτή την πόλη, για την όμορφη πόλη των Χανίων, είναι το “Χάθηκα” και η “Ομορφη πόλη”.
Ο πατέρας μου ο Γιάννης τα εφηβικά του χρόνια τα έζησε στα Χανιά, πήγε Γυμνάσιο στα Χανιά – ο Γαλατάς ως γνωστόν δεν είχε Γυμνάσιο τότε. Οπότε αναγκαζόταν με τα πόδια να πάει από τον Γαλατά στα Χανιά καθημερινά ως μαθητής για να φοιτήσει στο Γυμνάσιο. Είχε όμως και άλλες ανησυχίες σαν παιδί και αυτές ήταν οι ανησυχίες με το λόγο και την ποίηση».
Η Μάρω Θεοδωράκη σημειώνει ότι το “Χάθηκα” «είναι γραμμένο για το παλιό λιμάνι στα Χανιά».
Η Μάρω Θεοδωράκη αναφέρει ακόμα: «Πάντα θυμάμαι τη φιλοξενία και τους ζεστούς ανθρώπους που μόνο στο χωριό μπορείς να το βρεις αυτό. Και αυτό είναι το χαρακτηριστικό των Κρητικών, ότι δεν έχουν χάσει τη λεβεντιά και τη φιλοξενία τους. Και θυμάμαι έντονα το Καλαμάκι όπως ήταν τότε που δεν υπήρχαν ξαπλώστρες και ομπρέλες και υπήρχε ο Σαλαβαντές. Τα πρωινά πηγαίναμε να κάνουνε το μπάνιο μας στο Καλαμάκι και τα μεσημέρια μας έκλειναν πάντα στον Σαλαβαντέ με τα κεφτεδάκια, την αθερίνα και το μαριδάκι».

Ανδριάνα Μπάμπαλη: Το “χέικ” και το… κέικ


Η τραγουδοποιός Ανδριάνα Μπάμπαλη σημειώνει ότι «η πόλη είναι πανέμορφη. Εχει μια φοβερή γοητεία λόγω του ότι έχει διατηρήσει και ένα μεγάλο κομμάτι της παλιάς εικόνας της. Και έχει και φοβερό φαγητό».
Η Ανδριάνα θυμάται ένα χιουμοριστικό στιγμιότυπο από συναυλία της στα Χανιά με τον Κώστα Λειβαδά όταν ο Κώστας ζήτησε από μία φίλη του να του παραγγείλει ένα ουίσκι “χέικ” αλλά εκείνη άκουσε κέικ!
«Τελευταία φορά που ήρθαμε στα Χανιά ήταν με τον Κώστα Λειβαδα στον “Κήπο”. Περάσαμε καταπληκτικά. Και το βράδυ της συναυλίας ο Κώστας ζήτησε από μία φίλη του που καθόταν στα μπροστινά τραπέζια να του παραγγείλει ένα ουίσκι χέικ. Και αυτή δεν άκουσε καλά και μετά από λίγο έφτασε το γκαρσόνι με ένα φοβερό πιάτο με κέικ, με σαντιγί. Και το πήγε στον Κώστα. Και λέει ο Κώστας τι είναι αυτό. Του λέει το κέικ που παραγγείλατε. Γελάσαμε πάρα πολύ».

Μαριάννα Πολυχρονίδη: Η βόλτα στο παλιό λιμάνι και το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ.


Εντονες αναμνήσεις έχει από τα Χανιά η ηθοποιός Μαριάννα Πολυχρονίδη η οποία κατάγεται από το Λασίθι.
Η ίδια αναφέρει: «Το 2002 ήταν η πρώτη καλοκαιρινή περιοδεία που έκανα ως επαγγελματίας ηθοποιός. Ημουν με την Κάρμεν Ρουγγέρη και κάναμε την παράσταση: “Η Χιονάτη και οι 7 ψηλοί νάνοι”. Ηταν η πρώτη φορά -ήμουν 22 χρονών- που είδα τόσο ασφυκτικά γεμάτη την Τάφρο». Η Μαριάννα θυμάται και την πρόσκληση που της έγινε από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ. «Το καλοκαίρι του 2007 που μόλις είχα τελειώσει τη σειρά: “Της Αγάπης μαχαιριά”, μου έγινε μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης και τον κ. Αεράκη που ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής. Είχε σκηνοθετήσει ο Γιάννης Βόγλης
-που παίζαμε μαζί και στη σειρά- τον Καπετάν Μιχάλη, και μου πρότεινε να παίξω ένα φανταστικό ρόλο, το ρόλο της Εμινέ. Εμεινα λοιπόν ένα μήνα στα Χανιά για τις πρόβες. Είχα επιλέξει να μείνω στο παλιό λιμάνι και επέλεξα έναν παλιό ξενώνα την “Τερέζα” στην άκρη του λιμανιού και κάθε μέρα ήθελα να πηγαίνω στην πρόβα με τα πόδια γιατί με χαλάρωνε πολύ αυτή η διαδρομή, να διασχίζω όλο το παλιό λιμάνι μέχρι να φτάνω στην Τάφρο. Τότε, ο κόσμος με είχε αγαπήσει τόσο πολύ από αυτή τη σειρά που θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι με σταματούσαν σε κάθε μαγαζί για να πιούμε ρακές, σε κάθε ένα μαγαζί. “Πελαγία έλα να πιούμε μια”, μου έλεγαν. Οπότε κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι δεν γίνεται να πηγαίνω κάθε μέρα στην πρόβα… μεθυσμένη. Επρεπε να το κόψω. Και να διαλέγω σε ποιο μαγαζί θα πίνω μία ρακή κάθε απόγευμα».

Κώστας Λειβαδάς: «Σαν ταινία του Φελίνι»


Ο Κώστας Λειβαδάς θυμάται την πρώτη φορά σε μικρή ηλικία που έπαιξε πιάνο στο “Φαγκότο”, την χρονιά που βρέθηκε στην πόλη ένας μουσικός του Στινγκ αλλά και μια ιδιαίτερη χειμωνιάτικη βραδιά.
«Είναι όλα μέσα στην ποιητική διάσταση και το απρόβλεπτο της παλιάς πόλης και το δικό της τελείως ξεχωριστό σύμπαν. Συμβαίνουν μαγικά πράγματα. Φτάνει να έχεις τη ψυχή ανοιχτή και τον συντονισμό για να τα δεις και να τα καταλάβεις, λέει.
«Θυμάμαι την έναρξη μου στο “Φαγκότο”. Μετά από την παραίνεση κάποιων ανθρώπων, γιατί είχε ακυρωθεί το live ενός ευρωπαϊκού τρίο που θα ερχόταν να παίξει τζαζ, ξαφνικά βρέθηκα να παίζω Χατζιδάκι το “Θάλασσα Πλατιά”. Οπως ήταν τα παράθυρα ανοιχτά κατέβαινε ένα γκρουπ με μεγάλους με τον ξεναγό και μπήκαν όλοι μέσα ως πελάτες. Μετά από 2,5 ώρες σηκώθηκα παίζοντας όλα τα τραγούδια του Χατζιδάκι που είχα στο μυαλό μου και ελάχιστα άλλα που ήξερα γιατί ήμουν πολύ μικρός…». Ο ίδιος θυμάται ότι κάποτε βρέθηκε στην παλιά πόλη για διακοπές ένας πιανίστας του Στινγκ, «από τους καλύτερους μουσικούς της Ευρώπης».
Ακόμη, θυμάμαι «ένα βράδυ με μεγάλη κακοκαιρία που ο φάρος μάζευε κεραυνούς, η θύελλα ήταν πολύ μεγάλη και τα κύματα έφταναν έως τις πόρτες των μαγαζιών.
Ξημερώνοντας είπαμε να πάμε μέχρι την άκρη του λιμανιού και ένας εκκεντρικός και πολύ ιδιόρρυθμος συντοπίτης τότε, είχε ανοίξει διάπλατα τα παράθυρα, κάτι που το έκανε σπάνια, είχε βάλει “Ζορμπά” του Μίκη Θεοδωράκη και χόρευε απίστευτα με τα χέρια ανοιχτά σαν αετός. Βλέπαμε τη σκιά του, στο ταβάνι, πως στροβιλιζόταν, μέσα σε αυτό το χαλασμό και τους κεραυνούς.
Σκέφτηκα ότι αν κανείς ζει στο Κολόμπο ή απολαμβάνει την παλιά πόλη τους μήνες που δεν είναι έντονα τουριστικοί, είναι σαν να ζει σε μια ταινία του Φελίνι».

Λεωνίδας Μαριδάκης: Ξεχωριστή η επίσκεψη στο Μουσείο Τυπογραφίας



Δύο στιγμές ξεχωρίζει ο τραγουδοποιός Λεωνίδας Μαριδάκης.
Η μία, όπως σημειώνει, είναι μια συναυλία το 2008 μια συναυλία για τους “Γιατρούς του Κόσμου” στο άλσος των Αγίων Αποστόλων.
Η άλλη, η επίσκεψη που έκανε με τη γυναίκα του Νικόλ Κατσάνι στο Μουσείο Τυπογραφίας που, όπως σημειώνει, «με ενέπνευσε πάρα πολύ. Οταν τελείωσε η ξενάγηση είχαμε ένα πρώτο υλικό το οποίο έγινε τραγούδι, δισκογραφήθηκε και μετά από λίγο καιρό έγινε και το βίντεο κλιπ του τραγουδιού μέσα στο ίδιο το Μουσείο Τυπογραφίας».








Έλια Βεργανελάκη: Ο προμαχώνας San Salvatore και το Ωδείο


Μία από τις ξεχωριστές στιγμές που θυμάται με συγκίνηση η ηθοποιός Ελια Βεργανελάκη (φωτ.: Αντώνης Θεοδωρίδης) είναι όταν πρωτοπήγε στον προμαχώνα San Salvatore τμήμα του οποίου είχε καταρρεύσει πριν από χρόνια από καταιγίδα.
«Είχα μαγευτεί με τη θέα, με το ότι βλέπεις όλη την παλιά πόλη και όχι μόνο». Η Έλια σημειώνει μάλιστα ότι ο Δήμος ποτέ δεν αξιοποίησε το συγκεκριμένο μέρος, όχι εμπορικά αναγκαστικά, αλλά με τρόπο που να προσελκύσει τους Χανιώτες.
Η ίδια αναφέρεται με συγκίνηση και σε μια επαγγελματική στιγμή, όταν πρώτη φορά χτύπησε την πόρτα του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης.
«Μετά από πολλά χρόνια που είχα να μπω στο Βενιζέλειο Ωδείο μια και ως παιδί έκανα εκεί μαθήματα πιάνου, αρμονίας, χτύπησα την πόρτα του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ. Τότε, ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής ο Μιχάλης Αεράκης που τον αγαπώ και τον σέβομαι πολύ. Μου άνοιξε την “αγκαλιά του”. Μου έδωσε την ευκαιρία να παίξω. Και δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρεμιέρα, σε εκείνη την παράσταση στο Ωδείο, μετά από τόσα χρόνια που ήμουν παιδάκι σε εκείνες τις αίθουσες. Ηταν κατάμεστο το Ωδείο με Χανιώτες. Και ήταν πάρα πολύ συγκινητικά. Θα ήθελα πάρα πολύ να είμαι πάλι στα Χανιά και να παίζω σε αυτό το Ωδείο».

Ακούστε όλες τις ιστορίες στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ
(Χανιώτικα νέα - Διαδρομές - 14/11/2020)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου