Περί ελευθερίας του λόγου

Σε μία σύγχρονη Δημοκρατία η ελευθερία του λόγου είναι αυτονόητο δικαίωμα κάθε πολίτη και φορέα. Στην Ελλάδα του 2015 η ελευθερία του λόγου προστατεύεται από το Σύνταγμα αλλά, όχι σπάνια, περιορίζεται είτε από τη νομοθεσία είτε από αντιδράσεις πολιτών.
Στη χώρα μας, για παράδειγμα, όχι λίγες φορές έχουν διακοπεί εκδηλώσεις από παρεμβάσεις πολιτών που διαφωνούν με τις εκδηλώσεις αυτές.
Μου έλεγε τις προάλλες φίλος καθηγητής:
«Γράφεις και καλά κάνεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες. Εχεις υπερασπιστεί νέους με τις απόψεις των οποίων μπορεί να διαφωνείς, αλλά τις σέβεσαι, όσο κι αν είσαι αντίθετος μαζί τους. Αλλά για μπες στη θέση του οργανωτή ή του ομιλητή μιας εκδήλωσης που δεν του επιτρέπεται να εκφραστεί. Για σκέψου μέσα σε ένα Α.Ε.Ι. τι θα γίνει αν κάποιος ομιλητής τολμήσει να υπερασπιστεί δημόσια την… αριστεία και την αξιολόγηση!».
Ομολογουμένως, προβληματίστηκα.
«Συνήθως», σκέφτηκα, «σε αυτόν τον κόσμο οι πολλοί υπερασπίζονται μόνον τα όμοιά τους».
Οχι τα ανόμοια. Οχι ότι δεν τους μοιάζει. Ο,τι δεν μας μοιάζει συνηθως το αντιμετωπίζουμε με απαξίωση και με τα ανάλογα κοσμητικά επίθετα. Οποιος έχει άλλες ιδέες, συναντά την αντίδρασή μας.
Και όσο πιο ακραίος είναι κάποιος τόσο πιο εύκολα θα λειτουργήσει μέσα από το δικό του δόγμα.
Το δόγμα, όμως, διχάζει. Η αμφιβολία ενώνει και μας πάει μπροστά…
Η δημοκρατία, που σημαίνει δικαίωμα κάθε πολίτη να πιστεύει ό,τι θέλει -αρκεί, φυσικά, να μην προσβάλλει και να μη συκοφαντεί- είναι δύσκολη υπόθεση. Προϋποθέτει βαθιά Παιδεία και ενδεχομένως ανατροπή της ίδιας της εγωιστικής μας φύσης.
Η ελευθερία του λόγου αποτελεί -σε έναν μεγάλο βαθμό παρά τα ελλείμματά της- κατάκτηση του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού.
Ωστόσο, όπως εύστοχα είχε σχολιάσει ο Αρκάς σε σκίτσο του: “Σ’ αυτή τη χώρα έχει γίνει πολύ επικίνδυνο να είσαι με τους άλλους… Οποιοι κι αν είναι αυτοί”.
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 4/12/2015)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/peri-eleftherias-tou-logou/