Τετάρτη 27 Μαΐου 2015

Κόλχαας

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΚΚΙΝΑΚΟΥ

Ισως εκεί που κάποιος
αντιστέκεται χωρίς ελπίδα,
ίσως εκεί ν’ αρχίζει
η ανθρώπινη ιστορία
που λέμε ομορφιά του ανθρώπου

Γιάννης Ρίτσος (Ελένη)

Υπάρχει και αυτή η Ελλάδα. Της δημιουργίας, του πολιτισμού, της τέχνης, της ποιότητας, του πνεύματος.
Που αναφαίνεται μέσα από το πέπλο της χρεωκοπημένης χώρας, των μνημονίων, της απελπισίας, της σχοινοτενούς πολυλογίας της πολιτικής.
Προχθές βράδυ παρακολούθησα στο Μουσείο Τυπογραφίας μία θεατρική παράσταση με την ευκαιρία της συμπλήρωσης δέκα χρόνων λειτουργίας του Μουσείου. Ενα μονόπρακτο με τον Νίκο Αλεξίου. Ο Κόλχαας. Μία συγκλονιστική ερμηνεία που σε κράταγε καθηλωμένο για 70 λεπτά. Μία ιστορία πραγματική στη Γερμανία του μεσαίωνα, μα αλίμονο θα μπορούσε να είναι και σημερινή. Είναι η ιστορία του Κόλχαας, που η αδικία τον μετέτρεψε από φιλήσυχο πολίτη σε κοινωνικό εκδικητή. Από έναν έμπορο αλόγων σε επαναστάτη λόγω της διαπλεκόμενης δικαιοσύνης.
“Είναι η δίψα για δικαιοσύνη που μένει άσβηστη στις τίμιες καρδιές και δεν βρίσκει ανταπόκριση στην ανθρώπινη κοινωνία”.
Αλλά το έργο είχε και άλλα πιο συγκλονιστικά μηνύματα αναδυόμενα από το βάθος του. Ο Κόλχαας οδηγήθηκε στην αγχόνη αρνούμενος να δώσει ένα χαρτάκι (γι’ αυτόν με καμία σημασία και κανένα νόημα) στον Δούκα της Σαξωνίας, για αντάλλαγμα να τον φυγαδεύσει και να γλυτώσει τη ζωή του. Ενα χαρτάκι που το κατάπιε πάνω στο ικρίωμα και δεν το έδωσε παρότι του το ζητούσε επίμονα, αφού ο ίδιος ο Δούκας ανερμήνευτα, μεταφυσικά, στερεοτυπικά, πίστευε ότι γι’ αυτόν είναι το νόημα. Δίνοντας μήνυμα ότι τα θεμελιώδη υπάρχουν στις μικρές κινήσεις, στις λεπτομέρειες. Είναι εκεί που αξιώνεται η ζωή, νοηματοδοτείται και συγκροτείται το σύμπαν για τον άνθρωπο. Είναι εκεί που το είναι απαρτιώνει το κοσμοείδωλο. Είναι εκεί που η ύπαρξη και ο κόσμος γίνεται έμπλεος νοήματος.
Ο φιλήσυχος έμπορος στη φάρμα του το ηλιοβασίλεμα, έβλεπε πάνω από τα αλογά του έναν άσπρο κύκλο σαν σύννεφο να ανεβαίνει μέχρι τον ουρανό. Και ένιωθε ένα ωκεάνιο συναίσθημα απόλυτης πληρότητας. Το ίδιο ένιωσε λίγο πριν την αγχόνη, μόλις κατάπιε το χαρτάκι, μένοντας πιστός στις ιδέες του.
Θυμάμαι τον μπάρμπα Θεοδόση τον Μακρονησιώτη, νεαρός φοιτητής ακόμα, όταν μου έλεγε τα βάσανα της Μακρονήσου. Και τον ρώτησα πώς και άντεξε τέτοια δοκιμασία και δεν υπέγραψε δήλωση. «Γιώργη θα υπέγραφα αλλά φοβόμουν τον καθρέπτη», μου είπε. Χρόνια μετά κατάλαβα το πλήρες νόημα της φράσης και ξαναθυμήθηκα το γεγονός βλέποντας τον “Κόλχαας”.
Με τη δήλωση δεν αποκηρύσσεις απλά την ιδεολογία σου, τις επιλογές σου, αλλά αρνείσαι τον εαυτό σου. Θρυμματίζεσαι οντολογικά. Είχε δίκιο ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος όταν παρομοίασε τη Μακρόνησο με νέο Παρθενώνα. Χωρίς να το ξέρει εκεί παρήχθη πολιτισμός ο οποίος ζει ακόμα…
(Χανιώτικα νέα - 27/5/2015)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/kolchaas/#

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου