Γιάννης Φίλης: "Χαμένη η ζωή χωρίς αγάπη"

«Για λίγα πράγματα είμαι βέβαιος. Ένα από αυτά είναι ότι το μίσος είναι το αντίθετο της ευτυχίας, ότι χωρίς αγάπη για τον συνάνθρωπο και τον κόσμο η ζωή μας πάει χαμένη».
Με αυτά τα λόγια ο πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, Γιάννης Φίλης, απευθύνθηκε στους αποφοίτους του Ιδρύματος, κατά την εκδήλωση απονομής διπλωμάτων σε 226  νέους μηχανικούς.
Η τελετή πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων μέσα σε μια ζεστή ατμόσφαιρα.
Στην ομιλία του, η οποία παρουσίασε μεγάλο ενδιαφέρον, ο κ. Φίλης αναφέρθηκε στο ζήτημα της αναζήτησης της αλήθειας, αλλά και σε θέματα που ταλανίζουν τον σύγχρονο κόσμο.
Ο κ. Φίλης υπογράμμισε ότι «η έρευνα της αλήθειας είναι ένα από τα μεγάλα ζητήματα της κοινωνίας. Υπάρχει αλήθεια και αν ναι, είναι μονοσήμαντη ή πολυσήμαντη και πώς την προσεγγίζει κανείς; Για παράδειγμα, υπάρχει το γνωστό σωματίδιο του Higgs ή σωματίδιο του Θεού, όπως το λένε οι δημοσιογράφοι, που εξηγεί πώς τα άλλα σωματίδια αποκτούν μάζα και πώς θα το ανιχνεύσουμε;  Άλλο παράδειγμα, είμαστε όλοι οι άνθρωποι ίσων, κατά μέσον όρο, διανοητικών ικανοτήτων και πώς αυτό αποδεικνύεται; Μήπως υπάρχουν ανώτερες ή κατώτερες φυλές, όπως με ευκολία διατείνονται διάφοροι φορείς του μίσους; Η οικονομική κρίση οφείλεται στους πολιτικούς μόνο, στην ευρεία κοινωνική διαφθορά ή στους δανειστές μας και στην εκμετάλλευση και πώς θα διερευνηθεί αυτό το πρόβλημα με μεγάλο βαθμό βεβαιότητας;
Τέτοια προβλήματα έχουν τεράστια πρακτική αξία και τεράστιες συνέπειες στη ζωή μας και αξίζει να τους δώσει κανείς σημασία, εκτός αν θέλει να αρκεστεί σε ρηχές και παιδαριώδεις αναλύσεις, που συχνά μας παρέχουν κάποιοι σταθμοί τηλεόρασης, κάποια κόμματα, ή φυλλάδια ευρείας κυκλοφορίας».
Ο πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης προσέγγισε το ζήτημα «από την αντισυμμετρική του πλευρά, εκείνη της άρνησης της αλήθειας και της αυταπάτης».
«Μια -είπε- από τις ισχυρότερες κινούσες δυνάμεις της ανθρωπότητας σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο είναι η δύναμη της αυταπάτης. Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο να πιστεύουμε ότι είμαστε πιο ωραίοι, πιο ευφυείς και πιο ικανοί από τους άλλους. Κοσμητικά επίθετα του τύπου «ανόητος», «βλάκας», «ανίκανος», «μέτριος» τα προσάπτουμε στους άλλους και πολύ πολύ σπάνια στους εαυτούς μας. Σε μια έρευνα, το 94% ερωτηθέντων καθηγητών Πανεπιστημίου θεώρησαν τους εαυτούς τους ότι ανήκαν τουλάχιστον στο 50% των καλύτερων στο επάγγελμά τους και άρα μόνο το 6% ήταν κάτω του 50%. Κάτι δεν πάει καλά με τη στατιστική των ακαδημαϊκών.
Συνηθισμένη έκφραση της αυταπάτης είναι η μεγάλη αποτελεσματικότητα ψεύτικων φαρμάκων, των placebo όπως λέγονται. Ψεύτικα υπνωτικά και αντικαταθλιπτικά χάπια κάνουν θαύματα. Τα αποτελέσματά τους αυξάνουν σε ευθεία αναλογία με το μέγεθος, την τιμή και τον αριθμό των υποτιθέμενων παρενεργειών, ή αν χορηγούνται με τη μορφή κάψουλας αντί χαπιού, αν χορηγούνται με ένεση, αν τα χορηγούν σοβαροί γιατροί με εντυπωσιακές λευκές μπλούζες κ.λπ. Τα ψεύτικα υπνωτικά χάπια χρώματος μπλε είναι τα πιο αποτελεσματικά. Οι ασθενείς κοιμούνται σαν αρνάκια. Το 75% της αντικαταθλιπτικής δράσης φαρμάκων για ήπιες μορφές κατάθλιψης μπορεί να οφείλεται σε χάπια από αλεύρι. Εκείνοι που δεν επηρεάζονται καθόλου από φάρμακα placebo είναι όσοι πάσχουν από Alzheimer’s ή βαριά κατάθλιψη. Όταν ο εγκέφαλος έχει υπεισέλθει στη σκοτεινή πλευρά του δεν έχει την πολυτέλεια της αυταπάτης. Εμείς οι άλλοι, δηλαδή εσείς και εγώ, αυταπατώμεθα σε κάποιο βαθμό και συνήθως σε ικανό βαθμό.
Σε συλλογικό επίπεδο, εμείς οι καλοί πατριώτες, γράφουμε την ιστορία μας με τρόπο που να φαινόμαστε ενάρετοι, δίκαιοι, ηρωικοί, θύματα των άλλων των κακών, των άδικων, των δειλών. Δεν είναι ασύνηθες να δηλώνουμε, με απόλυτη σοβαρότητα, ότι γνωρίζουμε τη βούληση του Θεού που είναι ευνοϊκή για εμάς. Οι άλλοι βέβαια γράφουν τη δική μας ιστορία διαφορετικά και αυτό μας θίγει γιατί λένε ψέματα, όπως υποστηρίζουμε. Αυτή είναι η μοίρα της ιστορίας των περισσότερων λαών.
Η υπερβολική εμπιστοσύνη στις απόψεις μας είναι από τις συνήθεις μορφές αυταπάτης και όταν αυτή εκφράζεται από ανθρώπους της εξουσίας, μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες μεγάλης κλίμακας. Συχνά αδαείς και ανόητοι επιδεικνύουν τεράστια βεβαιότητα για τις απόψεις τους. Οι Γερμανοί στον β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ακολούθησαν μια ομάδα υπερβέβαιων παρανοϊκών φανατικών και το αποτέλεσμα ήταν 70 εκατομμύρια νεκροί».
«ΑΠΕΧΘΑΝΟΝΤΑΙ ΤΗΝ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ»
Σε άλλο σημείο ο κ. Φίλης επεσήμανε ότι «οι άνθρωποι απεχθάνονται την αβεβαιότητα. Επιδιώκουν ένα περιβάλλον σιγουριάς και απλών ερμηνειών, οσοδήποτε ψεύτικες και αν είναι αυτές. Το καλό ψέμα, η καλή αυταπάτη που δημιουργεί την αίσθηση της ασφάλειας και της βεβαιότητας είναι προτιμότερη από την αλήθεια. Μια καλή λύση είναι να ταυτιστεί κανείς με κάποια ομάδα, κομματική, ιδεολογική, ακόμη και ποδοσφαιρική. Οι πιο πρόσφορες ομάδες είναι εκείνες που απλοποιούν τα πολύπλοκα κοινωνικά φαινόμενα και τα ανάγουν σε μια παιδαριώδη πάλη του καλού με το κακό. Τέτοιες είναι οι ακραίες οργανώσεις, που ανθίζουν σε εποχές κρίσης όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα. Οι άνθρωποι δεν αντέχουν το άγνωστο. Η κατάθλιψη της νεοελληνικής κοινωνίας οφείλεται κυρίως στην αυξανόμενη ανασφάλεια για το αύριο και λιγότερο στις μειώσεις των αποδοχών. Και τότε εμφανίζονται ομάδες που εκμεταλλεύονται τη συλλογική ανασφάλεια και προσπαθούν να αποδώσουν τα δεινά σε ομάδες «κατώτερων» ανθρώπων που επιβουλεύονται τη δική μας «ανώτερη και ομοιογενή» ομάδα».
Ακόμα ο κ. Φίλης τόνισε ότι «φτιάχνουμε τον κόσμο με τις αφηγήσεις μας και μαζί τους φτιάχνουμε τη ζωή μας, δηλαδή την ποιότητα των πραγμάτων που θα βιώσουμε στο σύντομο πέρασμά μας σ’ αυτόν τον κόσμο. Σε μεγάλο βαθμό αυτό είναι δική μας υπόθεση και αυτή την υπόθεση πρέπει να την πάρουμε σοβαρά».
Γ. ΛΥΒ. - Μ. ΜΑΡΚ.
(Χανιώτικα νέα - 24/11/2012)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/111389-xameni-i-zwi-xwris-agapi/