Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΚΚΙΝΑΚΟΥ
Το θέλεις δεν το θέλεις
κλείσαν με τον καιρό πολλές πληγές
Και ποιος να δει πως σέρνονται
βουβά κάτω από το δέρμα
σαν εσωτερικές αράχνες
Τίτος Πατρίκιος
Μετά το κλείσιμο του Λεπροκομείου το 1957, το νησάκι έμεινε έρημο και ακατοίκητο. Μόνο τα κτήρια μισογκρεμισμένα με τις αγριοσυκιές να βγαίνουν από τα παράθυρα υποσημειώνουν την αλήθεια της αποκοπής, του απόλυτου διαχωρισμού, του στιγματισμού, της απομόνωσης. Μα και του φόβου, του μαρτυρίου και της έσχατης κύρωσης.
Το καλοκαίρι φέτος ήλθε ο Κώστας Τσόκλης με μια σειρά παρεμβάσεων τόσο στον εξωτερικό χώρο, όσο και στον εσωτερικό του να τον μετατρέψει σε έργο Μεγάλης Τέχνης. Να τον μεταπλάσει σε χώρο αναστοχασμού, συγγνώμης, κάθαρσης.
«Τι είναι αυτές οι μαύρες σημαίες μπαμπά;», ρωτά ένας μικρός τον μπαμπά του στο καράβι που μας μετέφερε στο νησάκι, όταν είχαμε πλησιάσει.
«Είναι το πένθος μας παιδί μου για ό,τι κάναμε». Και το παιδάκι τον κοίταγε απορημένο, αφού ο μπαμπάς του δεν είχε κάνει κακό. Ήταν πολύ μικρός να εννοήσει τη μεταφορά του λόγου.
Μπαίνοντας στον χώρο βλέπεις πάνω στους τοποθετημένους καθρέφτες το πρόσωπό σου. Εσύ ο τελευταίος λεπρός… Γιατί Σπιναλόγκα, ψυχιατρείο, Αουσβιτς και οποιοδήποτε ολοπαγές κλειστό ίδρυμα εγκλεισμού και αποκοπής της διαφορετικότητας από το κοινωνικό σώμα, δεν θα ξαναγίνει, αν ο καθένας μας πιστέψει ότι μπορεί να το κάνει.
Η αποδοχή του διαφορετικού δεν είναι μια σύμφυτη ιδιότητα των ανθρώπων, αλλά απαιτεί καλλιέργεια, προσπάθεια, ενσυνείδητη δράση, αλληλέγγυο πνεύμα, συλλογικότητα, αναστοχασμό, αντιμετώπιση του εγωισμού και ταπείνωση.
Οι σταυροί διάσπαρτοι στο νησί με έντονους τους συμβολισμούς του μαρτυρίου. Οι πίνακες του Κ. Τσόκλη, αλλά και οι υπόλοιπες «εγκαταστάσεις», τα βίντεο, σε χαρακώνουν, σε συγκινούν, σε φέρνουν σε θέση επαφής με τα θεμελιώδη, τα εναγώνια, τα χαίνοντα χάσματα της ύπαρξης με τα πώς και τα γιατί. Σε βάζουν σε μια άσκηση αυτογνωσίας, σε μια κατάσταση συνομιλίας με τον εαυτό. Να μια ευκαιρία για μια βιωματική επαφή με την πραγματικότητα, έξω από την εικονική πραγματικότητα των Μ.Μ.Ε., αλλά και έξω από τη βιβλιακή ή και εκπαιδευτική διαδικασία.
Γιατί η Σπιναλόγκα μπορεί να έκλεισε, αλλά μπορεί να ζει και να υπάρχει στο μυαλό μας, στον τρόπο που σκεπτόμαστε στον τρόπο που λειτουργούμε.
Ιδιαίτερα στις μέρες μας που υπάρχουν απομονωμένοι, αποκομμένοι, παρίες, περιττοί άνθρωποι, απόκληροι, μέσα στην κοινωνία, αλλά ταυτόχρονα έξω από αυτήν…
(Χανιώτικα νέα - 24/8/2012)
Το θέλεις δεν το θέλεις
κλείσαν με τον καιρό πολλές πληγές
Και ποιος να δει πως σέρνονται
βουβά κάτω από το δέρμα
σαν εσωτερικές αράχνες
Τίτος Πατρίκιος
Μετά το κλείσιμο του Λεπροκομείου το 1957, το νησάκι έμεινε έρημο και ακατοίκητο. Μόνο τα κτήρια μισογκρεμισμένα με τις αγριοσυκιές να βγαίνουν από τα παράθυρα υποσημειώνουν την αλήθεια της αποκοπής, του απόλυτου διαχωρισμού, του στιγματισμού, της απομόνωσης. Μα και του φόβου, του μαρτυρίου και της έσχατης κύρωσης.
Το καλοκαίρι φέτος ήλθε ο Κώστας Τσόκλης με μια σειρά παρεμβάσεων τόσο στον εξωτερικό χώρο, όσο και στον εσωτερικό του να τον μετατρέψει σε έργο Μεγάλης Τέχνης. Να τον μεταπλάσει σε χώρο αναστοχασμού, συγγνώμης, κάθαρσης.
«Τι είναι αυτές οι μαύρες σημαίες μπαμπά;», ρωτά ένας μικρός τον μπαμπά του στο καράβι που μας μετέφερε στο νησάκι, όταν είχαμε πλησιάσει.
«Είναι το πένθος μας παιδί μου για ό,τι κάναμε». Και το παιδάκι τον κοίταγε απορημένο, αφού ο μπαμπάς του δεν είχε κάνει κακό. Ήταν πολύ μικρός να εννοήσει τη μεταφορά του λόγου.
Μπαίνοντας στον χώρο βλέπεις πάνω στους τοποθετημένους καθρέφτες το πρόσωπό σου. Εσύ ο τελευταίος λεπρός… Γιατί Σπιναλόγκα, ψυχιατρείο, Αουσβιτς και οποιοδήποτε ολοπαγές κλειστό ίδρυμα εγκλεισμού και αποκοπής της διαφορετικότητας από το κοινωνικό σώμα, δεν θα ξαναγίνει, αν ο καθένας μας πιστέψει ότι μπορεί να το κάνει.
Η αποδοχή του διαφορετικού δεν είναι μια σύμφυτη ιδιότητα των ανθρώπων, αλλά απαιτεί καλλιέργεια, προσπάθεια, ενσυνείδητη δράση, αλληλέγγυο πνεύμα, συλλογικότητα, αναστοχασμό, αντιμετώπιση του εγωισμού και ταπείνωση.
Οι σταυροί διάσπαρτοι στο νησί με έντονους τους συμβολισμούς του μαρτυρίου. Οι πίνακες του Κ. Τσόκλη, αλλά και οι υπόλοιπες «εγκαταστάσεις», τα βίντεο, σε χαρακώνουν, σε συγκινούν, σε φέρνουν σε θέση επαφής με τα θεμελιώδη, τα εναγώνια, τα χαίνοντα χάσματα της ύπαρξης με τα πώς και τα γιατί. Σε βάζουν σε μια άσκηση αυτογνωσίας, σε μια κατάσταση συνομιλίας με τον εαυτό. Να μια ευκαιρία για μια βιωματική επαφή με την πραγματικότητα, έξω από την εικονική πραγματικότητα των Μ.Μ.Ε., αλλά και έξω από τη βιβλιακή ή και εκπαιδευτική διαδικασία.
Γιατί η Σπιναλόγκα μπορεί να έκλεισε, αλλά μπορεί να ζει και να υπάρχει στο μυαλό μας, στον τρόπο που σκεπτόμαστε στον τρόπο που λειτουργούμε.
Ιδιαίτερα στις μέρες μας που υπάρχουν απομονωμένοι, αποκομμένοι, παρίες, περιττοί άνθρωποι, απόκληροι, μέσα στην κοινωνία, αλλά ταυτόχρονα έξω από αυτήν…
(Χανιώτικα νέα - 24/8/2012)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου