Διεκδικήσεις από το παρελθόν για στρατόπεδο - ποδηλατόδρομους στα Χανιά

Των ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ,
ΕΛΕΝΗΣ ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗ

Αρωμα από το παρελθόν έχουν οι διεκδικήσεις των Χανιωτών για μετατροπή του στρατοπέδου Μαρκοπούλου σε πάρκο και χώρο πρασίνου και αναψυχής και για δημιουργία ποδηλατοδρόμων στην πόλη.
Το στρατόπεδο Μαρκοπούλου διεκδικείται από τον Δήμο Χανίων από τη δεκαετία του 1950!
Ο ποδηλατόδρομος δρομολογείται στα Χανιά από το… 1899!
Το αποδεικνύουν έγγραφα και δημοσιεύματα εκείνων των εποχών που σήμερα αποτελούν μοναδικά ντοκουμέντα.
ΤΟ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ
Κρατάει χρόνια αυτή η… κολώνια με το στρατόπεδο Μαρκοπούλου. Οι πρώτες συζητήσεις για την παραχώρησή του στον Δήμο Χανίων δεν έγιναν προ ετών, αλλά προ δεκαετιών!
Οπως προκύπτει από δημοσίευμα της εφημερίδας "Παρατηρητής", του αείμνηστου Ε. Μπακλατζή, που κυκλοφορούσε στα Χανιά τη δεκαετία του ’50, στις 10 Σεπτεμβρίου 1952 είχαν γίνει συζητήσεις για την παραχώρηση του ίδιου χώρου στον Δήμο.
Τότε δήμαρχος Χανίων ήταν ο Νικόλαος Σκουλάς. Τώρα είναι ο Μανώλης Σκουλάκης.
Τότε, η συζήτηση αφορούσε παραχώρηση του στρατοπέδου με αντάλλαγμα ένα οικόπεδο ανάλογης έκτασης κοντά στην Αγιά για την ανέγερση στρατιωτικών ξενώνων. Τώρα, η απαίτηση είναι παραχώρηση του στρατοπέδου για τη δημιουργία πάρκου και χώρου πρασίνου.
Τότε το στρατόπεδο Μαρκοπούλου ήταν «στρατιωτικόν γήπεδον Αγίου Ιωάννη».
Τώρα, παραμένει στρατόπεδο, το οποίο διεκδικεί η κοινωνία.
Το δημοσίευμα της εποχής εκείνης μας κοινοποίησε το μέλος της Πρωτοβουλίας Χανιωτών για το στρατόπεδο Μαρκοπούλου, Σήφης Χιωτάκης, ο οποίος μας ενημέρωσε ότι προέρχεται από το αρχείο του κ. Ευτύχη Κορκίδη.
Στην 1η σελίδα της εφημερίδας ο τίτλος αναφέρει:
«Αι ληφθείσαι χθες αποφάσεις κατά τας δύο συσκέψεις διά το στρατιωτικόν γήπεδον Αγίου Ιωάννου. Θα παραχωρηθή τούτο εις τον Δήμον;».
Το ρεπορτάζ αρχίζει ως εξής: «Την 6ην μ.μ. αφίκετο εις τον λιμένα Σούδας διά του δηζελοπλοίου 'Καραϊσκάκης' ο αντιστράτηγος κ. Θωμ. Πεντζόπουλος, συνοδευόμενος υπό του ταξιάρχου κ. Λαμπίρη και του συμπατριώτου μας συνταγματάρχου κ. Αντ. Ψαρουδάκη».
Στη συνέχεια η εφημερίδα μας ενημερώνει ότι σε σύσκεψη στην αίθουσα τελετών της Γενικής Διοίκησης Κρήτης υπό την προεδρία του γενικού διοικητή κ. Κούνδουρου, συζητήθηκε «το επίμαχον ζήτημα του στρατιωτικού γηπέδου Αγίου Ιωάννου Χανίων, ακολούθως δε μετέβησαν άπαντες επί τόπου και ησχολήθησαν με την εξέτασιν του ζητήματος. Την εσπέραν η σύσκεψις επανελήφθη εις τα γραφεία της Γενικής Διοικήσεως και ελήφθησαν αι ακόλουθοι αποφάσεις:
1. Οπως διανοιγή δρόμος κατ’ ευθείαν από τον συνοικισμόν του Αγίου Ιωάννη προς την δυτική πλευράν του Δημοτικού Σχολείου.
2. Οπως μετατοπισθούν τα ήδη τοποθετημένα συρματοπλέγματα κατά 4 περίπου μέτρα προς διευκόλυνσιν της διαβάσεως των κατοίκων διά την επικοινωνία των μετά της λοιπής πόλεως».
Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ
Παράλληλα στο ρεπορτάζ γίνεται ευθέως λόγος για παραχώρηση. Αναφέρεται χαρακτηριστικά:
«Εν συνεχεία συνεζητήθη ευρέως το θέμα της παραχωρήσεως του στρατιωτικού γηπέδου Αγίου Ιωάννου καθώς και των Ιταλικών Στρατώνων Κήπου εις τον Δήμον Χανίων, επ’ ανταλλαγή οικοπέδων αναλόγου εκτάσεως έξωθι της πόλεως και προς την κατεύθυνσιν της Αγιάς, διά την ανέγερσιν νέων στρατώνων. Το θέμα θα απασχολήση εν συνεχεία την Γενικήν Διοίκησιν Κρήτης και τον Δήμο Χανίων. Θα επακολουθήση δε συνεννόησις με τας αρμόδιας Υπηρεσίας και τα Υπουργεία. Κατά την εσπερινήν σύσκεψιν παρίστατον και ο δήμαρχος Χανίων κ. Σκουλάς».
Τώρα, έχουν περάσει εξήντα χρόνια από εκείνη τη σύσκεψη και οι συζητήσεις συνεχίζονται...
Ο ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΣ
Εδω και έναν αιώνα, από το 1899 (!), χρονολογούνται οι προσπάθειες για τη δημιουργία ποδηλατοδρόμου στα Χανιά με στόχο τη διάδοση της ποδηλασίας στην Κρήτη, προφανώς «εις ώτα μη ακουόντων».
Αυτό προκύπτει από την επίσημη Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 10 Οκτωβρίου του 1899 όπου με Διάταγμα του ο τότε Υπατος Αρμοστής στην Κρήτη Πρίγκιπας Γεώργιος ενέκρινε το καταστατικό του "Ποδηλατικού Συλλόγου Χανίων".
Ηταν, προφανώς, ο πρώτος ποδηλατικός Σύλλογος της πόλης.
Το σχετικό φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως με το κείμενο για τον ποδηλατικό Σύλλογο εντόπισε και μας έστειλε ο πρόεδρος του Ποδηλατικού - Περιπατητικού Συλλόγου 'Ο Χάντακας' Ν. Χανίων, δρ Ευτύχης Λαμπουσάκης.
Σύμφωνα με το καταστατικό -25 άρθρων- του πρώτου Ποδηλατικού Συλλόγου που συστάθηκε στα Χανιά, κύριος σκοπός του ήταν «η εν γένει ανάπτυξη ποδηλατικών εκδρομών και αγώνων. Μάλιστα όπως αναφέρεται στο καταστατικό «μέσα προς την επίτευξη αυτού του σκοπού ορίζονται: α. η ίδρυση ποδηλατοδρομίου εν Χανίοις, β. η διοργάνωση εκδρομών, γ. η διοργάνωση αγώνων, δ. η μελέτη των ζητημάτων των αναγόμενων για τον σκοπό αυτόν και υπέρ αυτού ενέργεια από τις Δημόσιες Αρχές και επίσης η προμήθεια των αναγκαίων ποδηλάτων και εξαρτημάτων σε ειδικές τιμές για τα μέλη του».
Μάλιστα για τους σκοπούς αυτούς «επίτιμα μέλη του Συλλόγου ανακηρύσσονταν πρόσωπα που από την κοινωνική τους θέση θα μπορούσαν να συντελέσουν  και να συνδράμουν σημαντικά στην πρόοδο του Ποδηλατικού Συλλόγου, όπως επίσης διακεκριμένα πρόσωπα σε ένδειξης τιμής».
Η σπουδαιότητα και η αγάπη των Χανιωτών για την ποδηλασία πριν από έναν αιώνα φαινόταν και από τη σύσταση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ποδηλατικού Συλλόγου Χανίων, που αποτελούνταν από επιφανή πρόσωπα της εποχής εκείνης, οι οποίοι έμπαιναν 'μπροστάρηδες' με όραμα την προώθηση του αθλήματος, αλλά και τη δημιουργία ενός ποδηλατικού δικτύου στην πόλη, όπως: ο Γ. Παπαδόπετρος (πρόεδρος του Συλλόγου),  ο Εμμ. Παπαδερός (αντιπρόεδρος), ο γεν. γραμματέας  Κυριάκος Ν. Μητσοτάκης, ο Χριστ. Ν. Φουρναράκης (ταμίας). Μέλη του Συλλόγου ήταν ακόμη οι: Γ. Σκουλούδης, Ι. Αντωνακάκης, Ν. Μουσχούτης, Κωνστ. Τορναζάκης, Αριστοτέλης Δεσίπρης και Γιώργος Μοσχονάς.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα, ένας μονάχα μικρός ποδηλατόδρομος έχει δημιουργηθεί (στην οδό Πειραιώς), ενώ οι υπόλοιποι ποδηλατόδρομοι από Αγιά μέχρι Κολυμπάρι -ελλείψει πολιτικής βούλησης, διαχρονικά- παρά τις όποιες καλές προθέσεις που εμφανίστηκαν κατά καιρούς, έχουν μείνει στα χαρτιά και στις εξαγγελίες.
Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά σε επιστολή του στα "Χ.Ν." ο πρόεδρος του Ποδηλατικού - Περιπατητικού Συλλόγου "Ο Χάντακας" Ν. Χανίων δρ Ευτύχης Λαμπουσάκης: «Τις τελευταίες μέρες στον τοπικό Τύπο ("Χ.Ν." 19/9/12) γίνεται πολλή συζήτηση για την έλλειψη ποδηλατοδρόμων στην πόλη μας, αν και αυτό προβλέπεται από κυκλοφοριακές μελέτες, που κατά καιρούς γίνονται, χωρίς όμως να εφαρμόζονται. Προφανώς αυτό οφείλεται στο ότι η 22α Σεπτεμβρίου έχει πανευρωπαϊκά καθιερωθεί ως ημέρα χωρίς αυτοκίνητο. Με την ευκαιρία αυτή τα μέλη της ομάδας 'ΠοδηΛάτρεις' διοργανώνουν και φέτος, όπως κάθε χρόνο, με αμείωτο ενδιαφέρον και ζήλο διάφορες εκδηλώσεις για το ποδήλατο και τα ευεργετήματα που η χρήση στις μετακινήσεις μας προσφέρει. Δεν παραλείπουν βέβαια να καταγγείλουν την αδιαφορία των αρμόδιων φορέων για τη μη κατασκευή ποδηλατοδρόμων στα Χανιά».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο  του Ποδηλατικού - Περιπατητικού Συλλόγου  "Ο Χάντακας" Ν. Χανίων, που δημιουργήθηκε το 2006, κύριο μέλημα του Συλλόγου είναι η δημιουργία ποδηλατοδρόμου - πεζόδρομου στη θέση της παλαιάς, εγκαταλελειμμένης αρδευτικής αύλακας από την Αγιά μέχρι το Κολυμπάρι και επίσης από την Αγιά μέχρι τον Σταλό. Ωστόσο, όπως επεσήμανε ο κ. Λαμπουσάκης, παρά τις όποιες προσπάθειες έχουν γίνει μέχρι σήμερα, το έργο του ποδηλατοδρόμου συναντά συνεχώς γραφειοκρατικά κωλύματα. «Είχε γίνει προμελέτη και καταγραφή όλης της έκτασης μέχρι το Κολυμπάρι πριν 2 - 3 χρόνια. Εγινε μια μελέτη που εν μέρει έχει ολοκληρωθεί από τον κ. Βλαστό και την ομάδα του, μόνο για ένα τμήμα μήκους 6 - 7 χιλιόμετρα ποδηλατοδρόμου από Πλατανιά - Κυρτωμάδω -  Αγιά. Εχει γίνει δηλαδή προεργασία, προμελέτη και η μελέτη, ουσιαστικά. Στην πορεία όμως διαπιστώθηκε ότι μερικά τεχνικά έργα δεν είχαν συμπεριληφθεί στη μελέτη και γι’ αυτό τώρα ο αντιπεριφερειάρχης, σε συνεργασία με τον Ο.Α.ΔΥ.Κ., τον Δήμο Πλατανιά, έχουν αναθέσει σε μελετητικό γραφείο των Χανίων να γίνει μια συμπληρωματική μελέτη». «Ελπίζουμε μέχρι τα τέλη του χρόνου η μελέτη αυτή να έχει ολοκληρωθεί, ώστε το έργο να ενταχθεί σε ένα από τα προγράμματα του Ε.Σ.Π.Α., αφού υπάρχει σχετική χρηματοδότηση γύρω στα 2,3 εκατ. γι’ αυτό το συγκεκριμένο κομμάτι μόνο. Θα δούμε... Φαίνεται πως κάτι πάει να γίνει και 'μπαίνει σιγά - σιγά το νερό στ’ αυλάκι'. Αν τα καταφέρουμε να γίνουν έστω και 5 χιλιόμετρα ποδηλατόδρομος, θα είναι ένα όφελος. Διότι αν υλοποιηθεί όλο το σχέδιο από την Αγιά μέχρι το Κολυμπάρι (περίπου 20 χιλιόμετρα) και από την Αγιά μέχρι τον Σταλό (άλλα 12 χιλιόμετρα περίπου), δεν θα υπάρχει παρόμοιο δίκτυο σε όλη την Ελλάδα. Θα είναι ένα δίκτυο ποδηλατικό άνω των 30 χιλιομέτρων στον Νομό Χανίων», τόνισε ο κ. Λαμπουσάκης.
(Χανιώτικα νέα - 24/9/2012)