Με σημαντική ερευνητική δουλειά στον τομέα των εσπεριδοειδών ο Δρ. Γεώργιος Βιδαλάκης, ο οποίος μεγάλωσε στα Χανιά, ζει και εργάζεται στις ΗΠΑ. Είναι Καθηγητής & Ειδικός Εξωτερικός Επιστήμονας στη Φυτοπαθολογία, Διευθυντής του Κλονικού Προγράμματος Προστασίας Εσπεριδοειδών, Προεδρικός Ερευνητής, Επιχορηγούμενης Έδρας υπέρ Βιώσιμης Κλονικής Προστασίας Εσπεριδοειδών στο Τμήμα Μικροβιολογίας και Φυτοπαθολογίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, στο Ριβερσάϊντ των Η.Π.Α.
Με χρηματοδότηση από την Ερευνητική Επιτροπή των Παραγωγών και των Φυτωριούχων των Εσπεριδοειδών της Καλιφορνίας, του Υπουργείου Τροφίμων και Γεωργίας της Πολιτείας της Καλιφόρνιας και του Υπουργείου Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Δρ. Βιδαλάκης έχει αναπτύξει ένα πολύμορφο πρόγραμμα έρευνας και επιμόρφωσης που εξυπηρετεί όλες τις πολιτείες παραγωγής εσπεριδοειδών στις Η.Π.Α. μέσω του Εθνικού Δικτύου Καθαρού Πολλαπλασιαστικού Υλικού.
Ο Δρ. Βιδαλάκης είναι Πρόεδρος του Διεθνούς Οργανισμού Ιολόγων των Εσπεριδοειδών, Συμπρόεδρος του Εθνικού Δικτύου Καθαρού Πολλαπλασιαστικού Υλικού για τα Εσπεριδοειδή, παραλήπτης του 2018 Βραβείου για Αριστεία σε Νομοθετικά Θέματα Ασφαλείας και Εξασφάλισης Αγροτικής Παραγωγής του Αμερικανικού Φυτοπαθολογικού Συλλόγου.
Η διαδρομή από Ελλάδα προς ΗΠΑ
Για τη διαδρομή του από τα Χανιά στο εξωτερικό ο κ. Βιδαλάκης σημειώνει μεταξύ άλλων ότι τα μαθητικά του χρόνια εμπλούτισαν εξαιρετικοί δάσκαλοι και καθηγητές στα Χανιά.
«Ο καταλύτης όμως για την μετέπειτα πορεία μου ήταν ο χρόνος που πέρασα στην Κίσσαμο, τον τόπο καταγωγής των αγαπημένων γονέων. Στο Αμυγδαλοκεφάλι, την γενέτειρα του Πατέρα μου Εμμανουήλ και τις ιστορίες των χωριανών για την κοινωνική προσφορά του γιατρού παππού μου, Γεωργίου Βιδαλάκη, και στη Γραμβούσα τη γεννήτρα της Μητέρας μου Βασιλικής, οπού βίωσα το έργο και την ηγετική προσωπικότητα του ιερέα παππού μου, Γεωργίου Κουτσαυτάκη. Το 1992 έφυγα από τα Χανιά για σπουδές στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών από όπου επέστρεψα το 1998 οπότε και εργάστηκα στο πρόγραμμα δακοκτονίας. Μεγάλο σχολείο η δακοκτονία. Εκεί είδα και τα καλώς και τα κακώς κείμενα της Ελληνικής πραγματικότητας. Το μόχθο και την σκληρή εργασία του παραγωγού, την εξαιρετική ποιότητα των αγροτικών προϊόντων και του ελαιόλαδου μας αλλά και την έλλειψη συστήματος και προγραμματισμού και την κακοδιαχείριση των συνεταιρισμών μας. Ο λόγος που με έσπρωξε προς τα έξω ήταν οι περιορισμένες προοπτικές για παραγωγική επαγγελματική σταδιοδρομία αλλά κυρίως η έλλειψη σεβασμού προς την επιστήμη του γεωπόνου. Πάντα κάποιος άλλος ήξερε καλυτέρα, ενώ τα επιστημονικά δεδομένα συχνά παραμερίζονταν από προσωπικές πεποιθήσεις και γνωριμίες στον κυβερνητικό ή κομματικό μηχανισμό. Την άνοιξη του 2000 υπέβαλα αίτηση και έγινα αποδεκτός με υποτροφία στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ριβερσάϊντ για διδακτορικές σπουδές στην ιολογία των εσπεριδοειδών μετά από την παρότρυνση της καθηγήτριας μου Παναγιώτας Κυριακοπούλου να επιδιώξω μεταπτυχιακές σπουδές στη φυτοπαθολογία. Το καλοκαίρι του 2004 ολοκλήρωσα το διδακτορικό μου και λίγο αργότερα προσελήφθηκα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφορνίας ως καθηγητής & ειδικός εξωτερικός επιστήμονας για να διευθύνω το Κλονικό Πρόγραμμα Προστασίας Εσπεριδοειδών της Πολιτείας».
Για τις βασικές διαφορές στην έρευνα και στα Πανεπιστήμια ανάμεσα σε Ελλάδα – Ευρώπη και ΗΠΑ, απαντά: «Δεν έχω εμπειρία με Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια αλλά για τις Ηνωμένες Πολιτείες τρεις λέξεις κάνουν τη γενική διάφορα: Επένδυση, Διαφάνεια και πάνω από όλα Αξιοκρατία. Το σύστημα εδώ, ξεκινάει από μια βάση εμπιστοσύνης. Είσαι αυτός που λες ότι είσαι, κάνεις αυτό που λες ότι θα κάνεις και ο γραφειοκρατικός μηχανισμός, είναι σε θέση να σε βοηθήσει. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι εκατοντάδες κυβερνητικοί, πανεπιστημιακοί, ιδιωτικοί, και άλλοι οργανισμοί εμπιστεύονται κατά τα τελευταία έτη τους επιστήμονες στις ΗΠΑ με περίπου μισό τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως για έρευνα και ανάπτυξη. Η Ελλάδα που άφησα πίσω πριν από 20 χρόνια, ελπίζω τα πράγματα να είναι διαφορετικά τώρα, βρίσκονταν στο άλλο άκρο αυτού του φάσματος».
Ο ίδιος προσθέτει ότι «στην αγροτική ερεύνα υπάρχουν δυο μεγάλες διαφορές. Πρώτον, οι παράγωγοι στις ΗΠΑ φορολογούν τους εαυτούς τους εθελοντικά και μέσω εκλεγμένων συμβουλίων που εκπροσωπούν διαφορετικούς κλάδους παραγωγής, για παράδειγμα εσπεριδοειδή, ελαιόλαδου, κηπευτικών, μηλοειδών, κ.τ.λ. (η Καλιφόρνια έχει πάνω 50 τέτοιου είδους συμβουλίων, χρηματοδοτούν απευθείας και επιβλέπουν έρευνα για ειδικά θέματα ανάπτυξης και επιμόρφωσης του τομέα τους. Δεύτερον, ειδικοί εξωτερικοί επιστήμονες σε πολιτειακά πανεπιστήμια σαν και εμένα (οι λεγόμενοι Extension Specialists) έχουν ως αποστολή τους την ένωση των παραγωγών με τη βασική έρευνα των πανεπιστημίων και τη μετάφραση αυτής της ερευνάς σε απτές και εφαρμόσιμες λύσεις. Η δική μου αποστολή είναι να είμαι στην άμεση διάθεση του κάθε εσπεριδοειδοπαραγωγού, ώστε ανά πασά στιγμή να μπορέσω να δώσω απαντήσεις στις ερωτήσεις του και εάν δεν έχω τα επιστημονικά δεδομένα για να απαντήσω, να σχεδιάσω το σωστό ερευνητικό πρόγραμμα με τους κατάλληλους συνεργάτες, ώστε να παραδώσουμε επιστημονικά βάσιμες απαντήσεις. Από όσο ξέρω, αυτός ο κρίσιμος κλάδος πανεπιστημιακών καθηγητών και επιστημόνων δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Ο Έλληνας παράγωγος δεν έχει άμεση και απευθείας πρόσβαση στον πανεπιστημιακό ερευνητικό μηχανισμό».
Για το πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τον αγροτικό τομέα, σημειώνει:
«Από πλευρά φυτοπροστασίας η κλιματική αλλαγή, ιδιαίτερα οι υψηλότερες θερμοκρασίες, διευρύνουν τις γεωγραφικές περιοχές όπου έντομα και παθογόνα μπορούν να βλάψουν φυτά».
Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι «η χώρα μας και η Κρήτη ειδικότερα, πρέπει να πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των ελαιώνων, οπωρώνων και αμπελώνων από παθογόνα όπως η Ξυλέλλα (Xylella fastidiosa) και το βακτήριο του πρασινίσματος των εσπεριδοειδών (Candidatus Liberibacter sp.). Δεν μιλάω μόνο για τις ανακοινώσεις, επιμορφώσεις, φυτοϋγειονομικά πιστοποιητικά και άλλες ενέργειες κρατικών φορέων. Μιλάω για το σύστημα που περιέγραψα προηγουμένως. Μιλάω για τους παράγωγους μας, σε συνεργασία με νέους ταλαντούχους γεωπόνους να οργανώσουν και να χρηματοδοτήσουν τοπικά προγράμματα επισκόπησης και συστηματικού εργαστηριακού ελέγχου δέντρων. Μιλάω για συμφωνίες μεταφοράς πειραματικού υλικού από Ιταλία, Ισπανία και άλλες χώρες για προκαταρκτική καλλιέργεια στην Ελλάδα κτλ. κτλ. Ως μέλος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Γραμβούσας έχω κάνει αυτές τις συζητήσεις με τον αδελφό της μητέρας μου και Προέδρο του συνεταιρισμού, Βασίλειο Κουτσαυτάκη, οπότε καταλαβαίνω απόλυτα ότι αυτές οι προτάσεις δεν είναι εύκολο να πραγματοποιηθούν. Από την άλλη πλευρά όμως, φανταστείτε τα Χανιά και την Κρήτη χωρίς ελαιόδεντρα και ελαιόλαδο. Η Ξυλέλλα εξαφάνισε όλους τους αμπελώνες της νότιας Καλιφόρνιας στα 1880 και το πρασίνισμα μείωσε από το 2005 και σε λιγότερο από 15 χρόνια, κατά 70% την παραγωγή εσπεριδοειδών στη Φλόριντα. Μιλάμε για πραγματικές καταστροφές και όχι για υποθετικά σενάρια. Φανταστείτε τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις μιας τέτοιας επιδημίας στο νησί μας. Δύσκολο ναι, άλλα κάποιος κάπου πρέπει να κάνει τα πρώτα βήματα και επένδυση. Γιατί όχι οι Χανιώτες παραγωγοί;».
Για τις προοπτικές που έχει ένας Ελληνας επιστημονας στις ΗΠΑ, σημειώνει:
«Όσες και ο κάθε επιστήμονας από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Στη δική μου περίπτωση, το σύστημα στην Καλιφόρνια εμπιστεύθηκε έναν αλλοδαπό 29 ετών με πανεπιστημιακή θέση και τη διεύθυνση του προγράμματος στο οποίο βασίζεται η 3,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων βιομηχανία των εσπεριδοειδών της Πολιτείας. Η ερώτηση λοιπόν μάλλον πρέπει να απαντηθεί με ερώτηση. Ποιες είναι οι πιθανότητες για έναν 29χρόνο αλλοδαπό ή Έλληνα επιστήμονα, να έχει μια παρόμοια ευκαιρία στην Ελλάδα;».
Για το αν θα επέστρεφε στα Χανιά αν είχε την ευκαιρία, υπογραμμίζει:
«Η επιθυμία για επιστροφή είναι πάντα ζωντανή αλλά πολύ φοβάμαι ότι οι οικογενειακές και επαγγελματικές υποχρεώσεις έχουν μεγαλώσει τόσο πολύ που δεν είναι πλέον εύκολο, αλλά ποιος ξέρει. Όλα εξαρτώνται από τις συνθήκες και τις περιστάσεις».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ
(Χανιώτικα νέα - 27/8/2020)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου