Γνώση και έρωτας

Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Σάββατο 21 Μαΐου 2011

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ
 Την πιο ωραία πολιτική πρόταση την άκουσα στα γραφεία της εφημερίδας, μια γλυκιά και ήρεμη ώρα του απομεσήμερου: «Μα τι έχουν πάθει οι νέοι μας; Γεμίζουν τις τσάντες τους με μολότοφ και περίστροφα, αντί να τις γεμίσουν με βιβλία, μουσικές και προφυλακτικά».
Σε λίγες λέξεις η εκλεκτή συνάδελφος κορύφωσε το νόημα της πολιτικής και της ζωής. Γνώση και έρωτας και τέχνη, το τρίπτυχο του νέου, του ανθρώπου.
Ισως πει κάποιος ότι το όλο κλίμα δεν αφήνει στους νέους πολλά περιθώρια, ή ότι τους απωθεί κιόλας· τους εξοργίζει και προτιμάνε έτσι τη θυμική αντίδραση, που όμως τους οδηγεί σε άλογη συμπεριφορά. Δεν μπορείς να τα βάλεις με την κρατική πολιτική εξουσία χτυπώντας ένα όργανο της τάξης π.χ., δεν αλλάζεις το σκηνικό (που πράγματι είναι εφιαλτικό με τόση ανεργία και τόση εγκληματικότητα).
Ας παραδειγματιστούν από τους ισπανόφωνους νέους, που μέσω των ηλεκτρονικών τους υπολογιστών συνενώνονται και οργανώνουν ένα θαυμάσιο αντιστασιακό φαινόμενο κατά του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος (επικυριαρχία του δικομματισμού και των τραπεζών).
Αυτό είναι ουσιαστική πολιτική παρέμβαση. Δείχνει ωριμότητα, χωρίς να χάνει κάτι από την ορμή και τη λάμψη της νεότητας· δείχνει δημοκρατικό φρόνημα, μακριά από την κομματοκρατία (που έχει οδηγήσει ουσιαστικά σε δικομματική συναίνεση, παντού στον πλανήτη, έστω στη Δύση).
Ας παραδειγματιστούν επίσης από το κίνημα στις χώρες του Μαγκρέμπ, που οργανώθηκε μέσα από τους υπολογιστές των νέων, κάνοντάς το γνωστό σε άπασα την ανθρωπότητα. Πώς έμαθε ο κόσμος για τους Ζαπατίστας, για τον δίκαιο αγώνα τους και τη φριχτή κατάσταση φτώχειας των αγροτών του Μεξικού; Το όπλο, ως αντίσταση στην κρατική αυθαιρεσία, φαντάζει γελοίο μπροστά σε μια ευφυή ιδέα, η υλοποίηση της οποίας ξεγυμνώνει τις θηριωδίες του πολιτικού συστήματος.
Και άμα κουβαλάς όπλα, είσαι αναγκασμένος να κρύβεσαι. Πότε βρίσκουν χρόνο αυτά τα παιδιά να συνομιλήσουν, να ταξιδέψουν, να χορέψουν, να ερωτευθούν; Το «έρωτας και επανάσταση» είναι μεν φλογοβόλο, αλλά κενό σύνθημα παραμένει. Η ζωή θέλει τους νέους παρόντες, γελαστούς, μορφωμένους, ερωτευμένους· το ίδιο και η κοινωνία, διότι μόνο έτσι παίρνει κουράγιο (η κοινωνία) να διατηρεί ελπίδες για μια δημοκρατικότερη ζωή.
Η ζωντάνια και η φυσική ομορφιά των νέων εάν εμφανιστούν στο προσκήνιο ίσως απαλείψουν το θλιβερό και γελοίο φαινόμενο των ενηλίκων, που έχουν αποδυθεί σ' έναν αγώνα τρόμου να παραμείνουν νέοι (να μη γεράσουν ποτέ;).
Η πρόταση της συναδέλφου δεν είναι απόηχος του παλιού συνθήματος των χίπηδων «κάντε έρωτα, όχι πόλεμο»· όχι. Λέει διαβάστε, καλλιεργηθείτε, ερωτευθείτε· δείξτε ότι είσθε ο ανθός του βίου, αχειραγώγητοι, ακηδεμόνευτοι, ατίθασοι, ελεύθεροι, με τη δική σας πολιτική πρόταση. Διότι, μόνο μέσα από συλλογικότητες και διάλογο προχωρεί η κοινωνία. Η πρότασή της απηχεί, θα έλεγα, τον λόγο του Παναγιώτη Κονδύλη: «Οι ιδέες γεννιούνται εκεί που κοχλάζει νεανικό αίμα». Είναι ένα σκαμπίλι στην πολιτική τής αλλοτρίωσης. Μια τέτοια στάση των νέων είναι πολιτική, ταξική, έλκει τον θαυμασμό μας (και την πιθανή βοήθειά μας). Και ας ουρλιάζει η κρίση γύρω τους και γύρω μας. Ερωτας, γνώση, τέχνη θα σώσουν τους νέους (και θα σώσουν κι εμάς...).
(Αναδημοσίευση από Ελευθεροτυπία 21/5/2011)