Παρατηρητήριο για την Ψευδοεπιστήμη ιδρύεται στην Κρήτη με μέλη από την επιστημονική και την ακαδημαική κοινότητα του νησιού!
Από τα Χανιά και συγκεκριμένα το Πολυτεχνείο Κρήτης ήδη έχει δημοσιοποιήσει τη συμμετοχή της η επίκουρη καθηγήτρια Μαθηματικής Βιολογίας/Φυσιολογίας, Δάφνη Μανουσάκη.
Οπως μας λέει η κα Μανουσάκη «Το Παρατηρητήριο αποτελεί πρωτοβουλία του Στέφανου Τραχανά. Είχε προηγηθεί η πραγματοποίηση ημερίδας στο Ρέθυμνο που είχαν οργανώσει φοιτητές του Πανεπιστημίου. Στην ημερίδα υπήρξαν τοποθετήσεις από διάφορους επιστήμονες για την ψευδοεπιστήμη. Με αφορμή αυτή την ημερίδα προχωρήσαμε στο επόμενο βήμα που είναι η δημιουργία του Παρατηρητηρίου. Στόχος μας είναι να μπορούμε να παρακολουθούμε το τι έρχεται στο δημόσιο λόγο, να εντοπίζουμε την ψευδοεπιστήμη και να παρεμβαίνουμε».
Η κα Μανουσάκη εξήγησε ότι το Παρατηρητήριο το οποίο θα έχει ως έδρα το Ηράκλειο, θα λειτουργεί ψηφιακά με ιστολόγιο στο οποίο θα γίνονται αναρτήσεις που θα καταρρίπτουν ψευδοεπιστημονικούς ισχυρισμούς και, παράλληλα, τόνισε τη σημασία που έχει η συμβολή των ΜΜΕ προς αυτόν το σκοπό.
Προστασία των πολιτών
Ηδη, έχει ξεκινήσει η λειτουργία της ηλεκτρονικής σελίδας του Παρατηρητηρίου: https://pseudoscience-observatory.blogspot.com/ όπου οι υπογράφοντες καθηγητές εξηγούν τι εννοούν ως ψευδοεπιστήμη, επισημαίνουν μερικές επιπτώσεις της, οριοθετούν τους στόχους τους και σκιαγραφούν τη λειτουργική δομή του Παρατηρητήριου.
Οπως αναφέρουν: «Απέναντι, ειδικότερα, στην επιδραστικότητα της ψευδοεπιστήμης, η επιστημονική κοινότητα και ο κόσμος της εκπαίδευσης οφείλουν να προσπαθήσουν να προστατεύσουν τους μαθητές και όλους τους πολίτες απο την επιρροή ψευδεπίγραφων ιδεών, οι οποίες οδηγούν όχι μόνο σε διανοητικό βάλτωμα, αλλά συχνά και σε λάθος πρακτικές επιλογές ή σε επικίνδυνες ψευδαισθήσεις».
Ακόμα εξηγούν μεταξύ άλλων:
«Αποκαλούμε ψευδοεπιστήμη κάθε ισχυρισμό που παρουσιάζεται με επιστημονικοφανή μανδύα, αλλά αρνείται να υποβληθεί σε ανεξάρτητο έλεγχο από την επιστημονική κοινότητα (π.χ. να υποβληθεί σε επιστημονικό περιοδικό με κριτές). Επιπλέον, τέτοιοι ισχυρισμοί περιέχουν κατά κανόνα απόψεις που εμφανώς παραβιάζουν βασικές τεκμηριωμένες γνώσεις του αντίστοιχου γνωστικού τομέα».
Προσθέτουν δε ότι «όπου και αν στρέψουμε το βλέμμα, διαπιστώνουμε ότι η ψευδοεπιστήμη “πουλάει”. Πουλάει μεταφορικά, αλλά συχνά και κυριολεκτικά. Το αντιεμβολιαστικό “κίνημα” έχει ήδη επαναφέρει τον κίνδυνο σοβαρών ασθενειών και επιδημιών που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν υπό πλήρη έλεγχο ή εξαφάνιση. Το εμπόριο ελπίδας με εναλλακτικές «θεραπείες» δυνητικά θανατηφόρων ασθενειών έχει οδηγήσει σε (συχνά αποφευκτέες) τραγωδίες, ενώ κατά καιρούς διεγείρει φαινόμενα μαζικής υστερίας. Και στο διαδίκτυο συναντάμε, πλάι σε σοβαρές ιατρικές ενημερώσεις, πλήθος αστήρικτες και ενδεχομένως επικίνδυνες «ενημερώσεις», που υπόσχονται εύκολες «θεραπείες» ή δυσφημούν ενδεδειγμένες θεραπείες και καλούν τον αναγνώστη να πάρει λάθος αποφάσεις».
Ακόμα επισημαίνουν ότι «παρατηρούνται πολλές προσπάθειες οι ψευδοεπιστημονικές θεωρίες να διεισδύσουν ακόμα και σε εκπαιδευτικούς και μορφωτικούς θεσμούς του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Π.χ., κάποιες εκπομπές της δημόσιας τηλεόρασης και εκδηλώσεις (κατά τα άλλα αξιέπαινων) αποκεντρωμένων επιμορφωτικών θεσμών φάνηκαν ευάλωτες στην διείσδυση αυτή. Είναι καταστατική ευθύνη της επιστημονικής και εκπαιδευτικής κοινότητας τέτοια φαινόμενα να προλαμβάνονται στο μέλλον με έγκαιρη ενημέρωση των υπευθύνων. Ενώ η ελευθερία έκφρασης της προσωπικής γνώμης πρέπει να είναι πάντα σεβαστή, το να δίνει κανείς ένα βήμα που περιβάλλεται με το κύρος ενός θεσμού (π.χ. καλεσμένος για ομιλία ή σε πάνελ) για να προβληθούν ψευδοεπιστημονικές απόψεις, είναι όχι μόνο άκρως ανεύθυνο αλλά ακυρώνει και το κύρος του θεσμού.
Συνεκτιμώντας όλα τα παραπάνω, αντιλαμβάνεται κανείς την ανάγκη να οργανωθεί ένας εθελοντικός «θεσμός» της τοπικής κοινωνίας, ένα Παρατηρητήριο Ψευδοεπιστήμης εστιασμένο στο δημόσιο χώρο».
Τέλος τονίζουν: «Καθώς ο χώρος αυτός επηρεάζεται έντονα από τα ΜΜΕ, η ευαισθητοποίηση των δημοσιογράφων στο πρόβλημα διάδοσης της ψευδοεπιστήμης και η αποκατάσταση διαύλων σχετικής αλληλοενημέρωσης θα είναι ένας από τους εύλογους στόχους του Παρατηρητήριου. Η δράση του θα περιλαμβάνει εκδηλώσεις και άρθρα με επίκεντρο την αντιδιαστολή επιστημονικών και μη απόψεων σε ορισμένα θέματα αιχμής. Πέρα από τα συνήθη μέσα δημόσιας επικοινωνίας, θα αξιοποιηθούν για τις διαδικτυακές παρεμβάσεις του Παρατηρητηρίου η, ήδη ενεργή για θέματα ψευδοεπιστημης, σελίδα του Facebook Τραγικά Ευτράπελα, καθώς και ένα Blog».
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 13/3/2020)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/paratiritirio-pseydoepistimis-stin-kriti/
Από τα Χανιά και συγκεκριμένα το Πολυτεχνείο Κρήτης ήδη έχει δημοσιοποιήσει τη συμμετοχή της η επίκουρη καθηγήτρια Μαθηματικής Βιολογίας/Φυσιολογίας, Δάφνη Μανουσάκη.
Οπως μας λέει η κα Μανουσάκη «Το Παρατηρητήριο αποτελεί πρωτοβουλία του Στέφανου Τραχανά. Είχε προηγηθεί η πραγματοποίηση ημερίδας στο Ρέθυμνο που είχαν οργανώσει φοιτητές του Πανεπιστημίου. Στην ημερίδα υπήρξαν τοποθετήσεις από διάφορους επιστήμονες για την ψευδοεπιστήμη. Με αφορμή αυτή την ημερίδα προχωρήσαμε στο επόμενο βήμα που είναι η δημιουργία του Παρατηρητηρίου. Στόχος μας είναι να μπορούμε να παρακολουθούμε το τι έρχεται στο δημόσιο λόγο, να εντοπίζουμε την ψευδοεπιστήμη και να παρεμβαίνουμε».
Η κα Μανουσάκη εξήγησε ότι το Παρατηρητήριο το οποίο θα έχει ως έδρα το Ηράκλειο, θα λειτουργεί ψηφιακά με ιστολόγιο στο οποίο θα γίνονται αναρτήσεις που θα καταρρίπτουν ψευδοεπιστημονικούς ισχυρισμούς και, παράλληλα, τόνισε τη σημασία που έχει η συμβολή των ΜΜΕ προς αυτόν το σκοπό.
Προστασία των πολιτών
Ηδη, έχει ξεκινήσει η λειτουργία της ηλεκτρονικής σελίδας του Παρατηρητηρίου: https://pseudoscience-observatory.blogspot.com/ όπου οι υπογράφοντες καθηγητές εξηγούν τι εννοούν ως ψευδοεπιστήμη, επισημαίνουν μερικές επιπτώσεις της, οριοθετούν τους στόχους τους και σκιαγραφούν τη λειτουργική δομή του Παρατηρητήριου.
Οπως αναφέρουν: «Απέναντι, ειδικότερα, στην επιδραστικότητα της ψευδοεπιστήμης, η επιστημονική κοινότητα και ο κόσμος της εκπαίδευσης οφείλουν να προσπαθήσουν να προστατεύσουν τους μαθητές και όλους τους πολίτες απο την επιρροή ψευδεπίγραφων ιδεών, οι οποίες οδηγούν όχι μόνο σε διανοητικό βάλτωμα, αλλά συχνά και σε λάθος πρακτικές επιλογές ή σε επικίνδυνες ψευδαισθήσεις».
Ακόμα εξηγούν μεταξύ άλλων:
«Αποκαλούμε ψευδοεπιστήμη κάθε ισχυρισμό που παρουσιάζεται με επιστημονικοφανή μανδύα, αλλά αρνείται να υποβληθεί σε ανεξάρτητο έλεγχο από την επιστημονική κοινότητα (π.χ. να υποβληθεί σε επιστημονικό περιοδικό με κριτές). Επιπλέον, τέτοιοι ισχυρισμοί περιέχουν κατά κανόνα απόψεις που εμφανώς παραβιάζουν βασικές τεκμηριωμένες γνώσεις του αντίστοιχου γνωστικού τομέα».
Προσθέτουν δε ότι «όπου και αν στρέψουμε το βλέμμα, διαπιστώνουμε ότι η ψευδοεπιστήμη “πουλάει”. Πουλάει μεταφορικά, αλλά συχνά και κυριολεκτικά. Το αντιεμβολιαστικό “κίνημα” έχει ήδη επαναφέρει τον κίνδυνο σοβαρών ασθενειών και επιδημιών που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν υπό πλήρη έλεγχο ή εξαφάνιση. Το εμπόριο ελπίδας με εναλλακτικές «θεραπείες» δυνητικά θανατηφόρων ασθενειών έχει οδηγήσει σε (συχνά αποφευκτέες) τραγωδίες, ενώ κατά καιρούς διεγείρει φαινόμενα μαζικής υστερίας. Και στο διαδίκτυο συναντάμε, πλάι σε σοβαρές ιατρικές ενημερώσεις, πλήθος αστήρικτες και ενδεχομένως επικίνδυνες «ενημερώσεις», που υπόσχονται εύκολες «θεραπείες» ή δυσφημούν ενδεδειγμένες θεραπείες και καλούν τον αναγνώστη να πάρει λάθος αποφάσεις».
Ακόμα επισημαίνουν ότι «παρατηρούνται πολλές προσπάθειες οι ψευδοεπιστημονικές θεωρίες να διεισδύσουν ακόμα και σε εκπαιδευτικούς και μορφωτικούς θεσμούς του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Π.χ., κάποιες εκπομπές της δημόσιας τηλεόρασης και εκδηλώσεις (κατά τα άλλα αξιέπαινων) αποκεντρωμένων επιμορφωτικών θεσμών φάνηκαν ευάλωτες στην διείσδυση αυτή. Είναι καταστατική ευθύνη της επιστημονικής και εκπαιδευτικής κοινότητας τέτοια φαινόμενα να προλαμβάνονται στο μέλλον με έγκαιρη ενημέρωση των υπευθύνων. Ενώ η ελευθερία έκφρασης της προσωπικής γνώμης πρέπει να είναι πάντα σεβαστή, το να δίνει κανείς ένα βήμα που περιβάλλεται με το κύρος ενός θεσμού (π.χ. καλεσμένος για ομιλία ή σε πάνελ) για να προβληθούν ψευδοεπιστημονικές απόψεις, είναι όχι μόνο άκρως ανεύθυνο αλλά ακυρώνει και το κύρος του θεσμού.
Συνεκτιμώντας όλα τα παραπάνω, αντιλαμβάνεται κανείς την ανάγκη να οργανωθεί ένας εθελοντικός «θεσμός» της τοπικής κοινωνίας, ένα Παρατηρητήριο Ψευδοεπιστήμης εστιασμένο στο δημόσιο χώρο».
Τέλος τονίζουν: «Καθώς ο χώρος αυτός επηρεάζεται έντονα από τα ΜΜΕ, η ευαισθητοποίηση των δημοσιογράφων στο πρόβλημα διάδοσης της ψευδοεπιστήμης και η αποκατάσταση διαύλων σχετικής αλληλοενημέρωσης θα είναι ένας από τους εύλογους στόχους του Παρατηρητήριου. Η δράση του θα περιλαμβάνει εκδηλώσεις και άρθρα με επίκεντρο την αντιδιαστολή επιστημονικών και μη απόψεων σε ορισμένα θέματα αιχμής. Πέρα από τα συνήθη μέσα δημόσιας επικοινωνίας, θα αξιοποιηθούν για τις διαδικτυακές παρεμβάσεις του Παρατηρητηρίου η, ήδη ενεργή για θέματα ψευδοεπιστημης, σελίδα του Facebook Τραγικά Ευτράπελα, καθώς και ένα Blog».
Γ. ΛΥΒ.
(Χανιώτικα νέα - 13/3/2020)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/paratiritirio-pseydoepistimis-stin-kriti/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου