Μνημεία του Νομού Χανίων - Κοντομαρί - Μνημείο εκτελεσθέντων

Μνημείο για τους κατοίκους του χωριού που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς το 1941 βρίσκεται στο Κοντομαρί.
Στο μνημείο αναγράφεται:
«εδώ τιμούνται καρδιές
που ορθώσανε μορφές
αθάνατες ψυχές παλληκαρήσιες
τα στήθια τους λεωνταρίσιες
1941».
Επίσης, υπάρχουν φωτογραφίες «από την εκτέλεση των 23 ηρώων στο Κοντομαρί το 1941».
Ηταν στις 2 Ιουνίου 1941, όταν γερμανοί αλεξιπτωτιστές εκτέλεσαν τους άνδρες του χωριού ως

αντίποινα για τη συμμετοχή τού ντόπιου πληθυσμού στη Μάχη της Κρήτης.
Η σφαγή στο Κοντομαρί, είναι μία από τις πρώτες, για πολλούς η πρώτη, εκτέλεση αμάχων στην κατεχόμενη Ευρώπη.
Την εκτέλεση απαθανάτισε ο πολεμικός ανταποκριτής του Γερμανικού στρατού Franz Peter Weixler και το υλικό εντοπίσθηκε στα Γερμανικά αρχεία τη δεκαετία του ’80 από το δημοσιογράφο Βάσο Μαθιόπουλο που το ανέδειξε (σχετικό ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε στα “Χανιώτικα νέα” στις 18 Ιουνίου 2018).
Η σφαγή στο Κοντομαρί ήταν η πρώτη από μία σειρά αντιποίνων που έγιναν στην Κρήτη από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής.
Στις 2 Απριλίου 2019 δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο αναγνωρίζονται και επίσημα ως μαρτυρικά χωριά το Κοντομαρί του Δήμου Πλατανιά και ο Καλλικράτης Σφακίων.
Η αναγνώριση των δύο χωριών, που γνώρισαν την ναζιστική θηριωδία ως μαρτυρικών τόπων αποτελούσε πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΛΥΜΑΚΗΣ
(Χανιώτικα νέα - 15/3/2020)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/kontomari-mnimeio-ektelesthenton/