Αποανάπτυξη: Αναζητώντας έναν νέο τύπο ανθρώπου

Γύρω από την αναζήτηση ενός νέου ανθρωπολογικού τύπου πέρα από αυτόν που έχει προσδώσει στον σύγχρονο άνθρωπο ο καπιταλισμός περιστράφηκε η συζήτηση κατά την παρουσίαση του βιβλίου «Ο ανθρωπολογικός τύπος της Αποανάπτυξης - Τοπικοποίησης» που οργάνωσαν τη Δευτέρα 31 Οκτωβρίου στο Ηράκλειο οι Εκδόσεις των Συναδέλφων, το βιβλιοπωλείο Φωτόδεντρο και η Εφημερίδα των Συντακτών.
Οπως αναφέρεται σε σχετική απολογιστική ανακοίνωση, ο Γιώργος Σταματόπουλος, δημοσιογράφος και πρόεδρος του συνεταιρισμού των εργαζομένων της Εφημερίδας των Συντακτών έθεσε ερωτήματα για το κατά πόσο μπορεί να υπάρξει η κρίσιμη μάζα σε κάθε τόπο που θα ξεκινήσει ένα διαφορετικό μοντέλο παραγωγής και κατά πόσο αυτές οι ομάδες, αν υπάρχουν μπορούν να συμπαρασύρουν σε μια γενικότερη αλλαγή κοσμοαντίληψης, σε μια ανατροπή των εξουσιαστικών σχέσεων που παράγει ο καπιταλισμός. Ως ένα τέτοιο παράδειγμα αυτοδιαχείρισης ο ίδιος αναφέρθηκε και στο εγχείρημα της Εφ.Συν. με τα σημαντικά επιτεύγματά του στα τέσσερα χρόνια ζωής της εφημερίδας αλλά και με τις παθογένειες που καλούνται να ξεπεράσουν τα μέλη του συνεταιρισμού των εργαζομένων.
Ο Γιάννης Μπίλλας, ένας εκ των δύο συγγραφέων του βιβλίου, πρότεινε τον επανακαθορισμό των ερωτημάτων στα οποία καλούνται να απαντήσουν οι σύγχρονες κοινωνίες σε σχέση με το παραγωγικό μοντέλο της οικονομίας, τις κοινωνικές και τις εργασιακές σχέσεις αμφισβητώντας το δόγμα της αέναης «ανάπτυξης» που έχει επικρατήσει. Υποστήριξε με θέρμη πως υπάρχουν οι μικρές, κρίσιμες όμως μάζες ανθρώπων σε κάθε περιοχή που μπορούν να προσδιορίσουν διαφορετικά τις ανάγκες και τις προτεραιότητές τους.  
Για την «ψυχοπαθολογική» όψη της ταύτισης του καταναλωτισμού με τα συναισθήματα των ανθρώπων και την αέναη δημιουργία επίπλαστων αναγκών μίλησε ο ψυχίατρος Γιώργος Κοκκινάκος, τέως διευθυντής του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Χανίων τονίζοντας πως Μια συνεχής ανάπτυξη οδηγεί μαθηματικά στην καταστροφή των φυσικών πόρων και στη μετάλλαξη του ανθρώπου σε μηχανή, χωρίς αισθήματα και χαρά.
Ακολούθησε ενδελεχής συζήτηση με το κοινό η οποία περιστράφηκε στην κριτική των θεωριών γύρω από την οικονομία, την παραγωγή και τις ανθρώπινες σχέσεις με δεκάδες παραδείγματα αυτο-οριζόμενων ομάδων παραγωγής ή κινηματικής δράσης για την επιλογή του μοντέλου ζωής (ΒΙΟΜΕ, Σκουριές, Δίκτυο κατά των ΒΑΠΕ κτλ). Τέθηκε το ζήτημα της άμεσης δημοκρατίας και της περατότητας των φυσικών πόρων ενώ έγιναν αρκετές αναφορές στην τοπική επικαιρότητα της Κρήτης και στους... «αναπτυξιακούς» στόχους που θέτει το νησί (μεγαλύτερο αεροδρόμιο, περισσότερες αφίξεις, μεγαλύτερη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κτλ).